Het Nederlandse onderzoeksconsortium BaSyC gaat een kunstmatige biologische cel bouwen. Daartoe heeft het een bedrag van bijna 19 miljoen toegekend gekregen uit het Zwaartekracht-programma van NWO. Daarmee wordt fundamenteel onderzoek gefinancierd. De resterende 6 miljoen van het ruim 25 miljoen behelzende onderzoeksprogramma financieren de onderzoekspartners gezamenlijk. Het onderzoek moet onder meer personalised medicine dichterbij brengen.
De TU Delft leidt het consortium, dat verder bestaat uit onderzoekers van vijf universiteiten en AMOLF, een van de onderzoeksinstituten van NWO. ‘Fundamenteel begrip van het leven in een cel zal enorme intellectuele, wetenschappelijke en technologische opbrengsten genereren.’ NWO, dat medeverantwoordelijk is voor de financiering van wetenschappelijk onderzoek in Nederland, maakte gisteren bekend welke zes onderzoeken komend jaar elk 18,8 miljoen euro Zwaartekracht-subsidie krijgen.Zwaartekracht-subsidies kaan onder meer ook naar onderzoek van de Technische Universiteit Eindhoven, Universiteit Maastricht, en uit Utrecht (van het UMC Utrecht, Hubrecht Instituut en de Universiteit Utrecht) naar de ontwikkeling van intelligente biomaterialen, evenals onderzoek naar het kweken van miniatuurorganen (organs-on-a-chip) van het LUMC, de Universiteit Twente (UT), UMCG, TU Delft en het Hubrecht Instituut.
Begrip over samenwerking moleculaire bouwstenen
De cel is het fundament onder alle organismen. Het bouwen van een kunstmatige biologische cel is een van de grote wetenschappelijke uitdagingen van de 21e eeuw. We hebben uitgebreide kennis over de moleculaire bouwstenen die de basis vormen van het leven, maar begrijpen nog niet hoe deze bouwstenen samenwerken om dat leven mogelijk te maken.Reden genoeg volgens coördinerend wetenschapper prof. dr. Marileen Dogterom waarom het BaSyC-consortium biomoleculaire bouwstenen wil gaan combineren om zo een autonome, zelfreproducerende cel te bouwen: een die zichzelf in stand kan houden, kan groeien en zich reproduceren. “We willen deze synthetische cel bottom-up bouwen, wat de meest fundamentele aanpak is om een cel te leren begrijpen,’ aldus het hoofd van de afdeling BioNanoscience van de TU Delft.
Fundamenteel begrip van het leven in een cel zal volgens Dogterom enorme intellectuele, wetenschappelijke en technologische opbrengsten genereren, maar ook filosofische en ethische vragen oproepen over hoe de samenleving met de nieuwe inzichten en mogelijkheden zou moeten omgaan. “We zullen de moleculaire bouwstenen en mechanismen van onze synthetische cel afleiden van verschillende eenvoudige, bestaande organismen. Het eindproduct zal dus functioneren op basis van de principes van het ons bekende leven, zonder daarbij één specifieke bestaande soort na te bootsen.”
Meer gerichte medicatie, behandelingen
Kennis van levensprocessen kan ‘ongekende’ mogelijkheden bieden voor een gezonde en duurzame wereld op vele gebieden van gezondheid, landbouw, materiaal en energie. Beter begrip van de moleculaire onderbouwing van celgedrag kan volgens Dogterom in de toekomst bijdragen aan de ontwikkeling van meer gerichte medicatie en gepersonaliseerde behandelingen bij bijvoorbeeld chronische ziektes en kanker. ‘Denk ook aan nieuwe screeningsmethoden voor antibiotica en medicijnen, biosensoren en oplossingen voor antimicrobiële resistentie’.Ontwerp van synthetische celsystemen maakt verder nieuwe, slimme en milieuvriendelijke materialen in de hightechindustrie mogelijk, nieuwe biobrandstoffen en biologisch afbreekbare polymeren. Ook zal het de duurzame productie van veilig en gezond voedsel vergemakkelijken.
Gezamenlijke inspanning
Dogterom stelt dat een grote opgave zoals het bouwen van een synthetische cel niet kan worden aangepakt door een enkele onderzoeksgroep of zelfs door een enkele wetenschapsdiscipline. Het vereist de gezamenlijke inspanning van wetenschappers die excelleren in verschillende onderzoeksgebieden.“We gaan de uitdaging van de bouw van een synthetische cel daarom aan met een groep van Nederlandse topwetenschappers, die elkaar aanvullen met kennis in scheikunde, natuurkunde en biologie. Het consortium brengt voor het eerst een werkelijk interdisciplinair team van experts bijeen om bottom-up de eerste kunstmatige cel te gaan bouwen.”
Video animatie ‘BaSyC: Building a synthetic cell, bottom-up’ door Enrique Sahagún
###Synthetischecel###
