Reconstructieve chirurgie kan in de toekomt veiliger en nauwkeurige worden uitgevoerd dankzij een nieuw ontwikkelde operatierobot. Plastisch chirurg Tom van Mulken van het Maastricht UMC+ promoveerde vorige week op onderzoek naar deze robot. Van Mulken wil daarmee bijdragen aan betere zorg, lagere kosten en een directe impact op de levenskwaliteit van patiënten. Naar verwachting leidt het inzetten van de operatierobot tot minder complicaties en een sneller herstel voor patiënten.
Reconstructieve chirurgie is een uiterst secuur traject. Denk bijvoorbeeld aan een borstreconstructie na kankerbehandeling of het herstellen van een geamputeerde vinger. Chirurgen hechten dan bloedvaten, lymfevaten en zenuwen die vaak dunner zijn dan een millimeter. Van Mulken richtte zich in zijn promotieonderzoek op het ontwikkelen en testen van een robot die dit soort uiterst delicate operaties kan ondersteunen
Precisierobot
De chirurgische robot is ontwikkeld door start-up Microsure waar Van Mulken samenwerkt met ingenieurs van de Technische Universiteit Eindhoven. Waar de menselijke hand in zijn nauwkeurigheid beperkt is door trilling en vermoeidheid, kan de arts samen met de robotarm werken op niveau van submillimeter. Bij het hechten van bloedvaten, lymfevaten en zenuwen worden hechtingen gebruikt die dunner zijn dan een haar. Dat is cruciaal voor het succes van dergelijke precieze reconstructieve operaties.
Huidige microchirurgische operaties zijn soms risicovol door de fijne motoriek die het van de arts vraagt. De robot biedt de arts meer stabiliteit en precisie. Dit vertaalt zich in minder complicaties, zoals slecht genezende wonden of weefselafstoting. Daarnaast biedt de technologie voordelen bij functieherstel. Bij borstreconstructies na kanker, bijvoorbeeld, wordt niet alleen de vorm van de borst hersteld, maar ook de functie van weefsels en (gevoels)zenuwen in de arm. Dit heeft volgens Van Mulken een enorme impact op het zelfbeeld en de kwaliteit van leven van de patiënt.
Dit is het doel van zijn promotieonderzoek is minder postoperatieve complicaties en een sneller functieherstel, wat uiteindelijk bijdraagt aan een beter fysiek en mentaal welzijn van patiënten. Het eerste deel van het onderzoek laat zien dat een arts met de robot veilig en goed micro operaties kan uitvoeren. Ook wordt aangetoond dat de plastisch chirurg sneller noodzakelijke vaardigheden opdoen en tot op hogere leeftijd die precisie behouden waardoor eerder en langer met robotondersteuning zelfstandig micro-operaties kunnen worden uitgevoerd.
Besparing door samenwerking
Volgens Van Mulken is het de samenwerking tussen technologie en medische expertise die het mogelijk maakt om complexe vraagstukken in de zorg aan te pakken. Zo komt het succes van de innovatieve operatierobot komt voort uit een intensieve samenwerking tussen clinici en ingenieurs.
Dit multidisciplinaire team wist een klinisch probleem om te zetten in een praktische, technologische oplossing die nu op weg is naar brede implementatie in ziekenhuizen. Hoewel de investering in chirurgische robots in eerste instantie aanzienlijk kan zijn, levert de technologie op de lange termijn aanzienlijke kostenbesparingen op. Kortere operatietijden, minder complicaties en kortere ziekenhuisopnames zorgen voor een efficiëntere zorgverlening en lagere kosten voor het zorgsysteem als geheel.
Nieuwe generaties
Naarmate de technologie verder ontwikkelt, is de verwachting dat steeds meer ziekenhuizen wereldwijd deze innovaties gaan omarmen. Van Mulken blijft ambitieus: “We staan nog maar aan het begin. Momenteel testen we in een proefopstelling weer een nieuwe generatie van de robot. Die zal de chirurg nog beter ondersteunen.” Daarbij verwacht hij dat de combinatie met AI een enorme versnelling gaat geven aan de verdere ontwikkelingen van robotica voor de chirurgie. Ook in het buitenland zetten universiteiten in op het ontwikkelen van operatierobots.
Onderzoekers van King’s College London ontwikkelen een AI-model dat een autonome operatierobot kan aansturen om een katheter (dun slangetje) vanuit de lies op te voeren tot in de hals. Doel is om ervoor te zorgen dat spoedoperaties bij mensen met een beroerte sneller kunnen worden uitgevoerd. Dit geeft deze patiënten betere overlevingskansen en een betere kwaliteit van leven.
