In het TURBO-programma, een samenwerking tussen de Universiteit Twente en het Radboudumc, zijn vier subsidies toegekend voor nieuw technisch-medisch onderzoek. Onderzoeksgroepen van beide instellingen kunnen met de subsidie een innovatief idee uitwerken dat moet leiden tot een vervolgaanvraag bij een externe subsidieverstrekker.
Het TURBO-programma, gestart in 2017, staat voor ‘Twente University Radboudumc Opportunities’. Het sluit aan bij het TopFit-programma dat invulling geeft aan het innovatieprofiel ‘Concepts for a Healthy Life’ van de regio Oost Nederland. TURBO-subsidies vormen een opstapje naar het verwerven van grotere externe subsidies, zoals van nationale en Europese fondsen en bedrijven op het gebeid van gezondheidszorg en technologie.
De vier gehonoreerde onderzoeken:
Tumor-on-a-chip
Zuurstoftekort (hypoxie) maakt een tumor agressiever en belemmert de effectiviteit van immunotherapie. Er is op dit moment geen behandeling die zich specifiek richt op hypoxische cellen in tumoren. Onderzoekers Severine le Gac (UT) en Roland Brock (Radboudumc) en gaan een slimme tumor-on-a-chip ontwikkelen die deze complexe tumorstructuren kan nabootsen. Daarmee zoeken ze naar manieren om specifiek deze hypoxische kankercellen te doden.
Een 3D hersentumor omgeving
Op dit moment is het nog niet mogelijk om de hersenstructuur in 3D na te bootsen met organ-on-a-chip technologie. Daardoor hebben we nog maar beperkte kennis over de interactie tussen gliomen (een type hersentumor) en omliggende cellen in de hersenen. Onderzoekers Peter Friedl (Radboudumc) en Jai Prakash (UT) willen een 3D tumor micro-omgeving voor de hersenen ontwikkelen om deze interactie te onderzoeken en zo stappen te zetten naar gerichte behandelingen.
Veerkracht meten met draagbare sensoren
Mensen die een heup breken, herstellen vaak niet optimaal. Dit leidt tot meer ziektelast voor de patiënt en kosten voor de maatschappij. De uitkomst van behandelingen zal beter zijn als artsen de individuele veerkracht (resilience) van patiënten beter kunnen voorspellen en kwantificeren. Onderzoekers René Melis (Radboudumc) en Hermie Hermens (UT) gaan een systeem ontwikkelen, gebaseerd op draagbare sensoren en slimme algoritmes, waarmee deze veerkracht gemeten kan worden en dat behandelbeslissingen kan ondersteunen.
Beter ademen bij neuromusculaire aandoeningen
Veel neuromusculaire aandoeningen, zoals bijvoorbeeld ALS, kunnen leiden tot een niet- of slechtwerkend middenrif. Daardoor hebben patiënten moeite met ademhalen. Er bestaan pacemakers voor het middenrif, vergelijkbaar met die voor het hart, maar de mogelijkheden daarvan zijn nog beperkt. Ze zorgen voor een gelijkmatige ademhaling, maar passen zich niet aan bij een veranderende behoefte, bijvoorbeeld bij beweging. Daardoor zijn ze maar beperkt toepasbaar. Onderzoekers Peter Veltink (UT) en Baziel van Engelen (Radboudumc) gaan werken aan een nieuwe pacemaker voor het middenrif die reageert op de behoeften van de individuele patiënt, en zo bijdraagt aan meer mobiliteit en zelfstandigheid.