Je hoort steeds vaker dat de potentie van AI voor de gezondheidszorg schier onbegrensd zijn. De vraag is echter of al die mogelijkheden ook daadwerkelijk in de praktijk gebracht moeten worden. Zo op het eerste gezicht denken we dat de optie om met AI en gegevens uit bloedtests te voorspellen hoe oud iemand wordt, niet heel veel toe zal voegen. Sterker nog, het zou bij veel mensen voor paniek kunnen zorgen. Horen dat je 99 wordt, daar is niets mis mee, maar wanneer AI voorspelt dat je op je 59e, of nog eerder, het tijdelijke voor het eeuwige verwisselt, wil natuurlijk niemand van tevoren weten.
Maar goed, onderzoekers van het Institute of Psychiatry, Psychology & Neuroscience (IoPPN) aan het King's College in Londen hebben onderzoek gedaan naar op AI-algoritmen die op basis van metabolische informatie en gegevens uit het bloed iets zinnigs over de gezondheid en levensverwachting van een persoon kunnen voorspellen. In totaal werden 17 machine-learning algoritmen getest met behulp van gegevens over biomarkers in het bloed van meer dan 225.000 UK Biobank deelnemers, in de leeftijd van 40 tot 69 jaar.
Metabolische leeftijd
De metabolische leeftijd van een persoon is een maat voor hoe oud hun lichaam van binnen lijkt te zijn op basis van biomarkers, of metabolieten, in het bloed. Metabolieten zijn kleine moleculen die worden geproduceerd tijdens het metabolismeproces, bijvoorbeeld wanneer voedsel wordt afgebroken tot energie. Het verschil tussen de door metabolieten voorspelde leeftijd van een persoon en hun daadwerkelijke leeftijd, geeft een indicatie of de biologische veroudering versneld of vertraagd is.
Tijdens het onderzoek werd bekeken hoe goed verschillende zogenoemde metabolische verouderingsklokken de leeftijd, gezondheid en verwachte levensduur voorspelden en hoe robuust deze klokken geassocieerd waren met metingen van gezondheid en veroudering. Het onderzoek is gepubliceerd in Science Advances.
Resultaten
De resultaten van het onderzoek geven, kort gezegd, weinig houvast om te denken dat we in de (nabije) toekomst met AI ons ‘sterfjaar’ kunnen voorspellen. Mensen bij wie een versnelde veroudering – waarbij de door metabolieten voorspelde leeftijd die hoger is dan hun chronologische leeftijd - waren gemiddeld fragieler, hadden vaker een chronische ziekte, beoordeelden hun gezondheid slechter en hadden een hoger sterfterisico. Daarnaast hadden ze ook kortere telomeren, een marker voor cellulaire veroudering die in verband worden gebracht met leeftijd gerelateerde ziekten zoals atherosclerose. Echter, bij mensen met een vertraagde biologische veroudering – en een lagere voorspelde leeftijd - was er slechts een zwakke link te zien met een goede gezondheid.
Toch denken de onderzoekers dat de AI-algoritmen van waarde kunnen zijn als het gaat om het voorspellen van de metabolische leeftijd. Bijvoorbeeld om de eerste aanwijzingen van een verslechtende gezondheid te detecteren zodat eerder ingegrepen kan worden. Bijvoorbeeld door deze mensen proactief te stimuleren een betere, gezondere, levensstijl aan te meten en/of andere acties te ondernemen om langer gezond te blijven.
Langer gezond leven
Dat laatste, langer gezond leven, is, zo bleek uit eerdere publicaties en een WHO-onderzoek, is van grote waarde voor zowel de toekomst van de zorg als de economie. Zo stelt een Harvard onderzoek dat een stijging van de levensverwachting van een volk met 1 jaar, kan leiden tot 4 procent economische groei. En de WHO publiceerde vorige maand een rapport dat concludeert dat elke in digitale zorg (en preventie) geïnvesteerde dollar, uiteindelijk het 24-voudige aan rendement oplevert.
En dat is uiteindelijk ook de conclusie van de Britse onderzoekers. Niet het voorspellen wanneer iemand waarschijnlijk sterft, maar zorgen dat mensen bewust worden van het belang van langer gezond leven. “In tegenstelling tot chronologische leeftijd, die niet kan worden veranderd, is onze biologische leeftijd potentieel aanpasbaar. Deze klokken bieden een proxy-meting van de biologische leeftijd voor biomedisch en gezondheidsonderzoek, die kan helpen bij het maken van keuzes in levensstijl door individuen en preventieve strategieën die worden geïmplementeerd door gezondheidsdiensten”, aldus Dr. Julian Mutz, King's Prize Research Fellow bij het IoPPN en hoofdauteur van het onderzoek.
