Wat houdt u bezig omtrent (de toekomst van) de zorg?

vr 1 november 2024 - 14:05
AI
Blog

Van 28 tot en met 30 januari vindt de ICT&health World Conference 2025 plaats. Het MECC in Maastricht zal vollopen met binnen- en buitenlandse beleidsmakers, bestuurders, zorgprofessionals, IT-experts, programmamanagers, investeerders, visionairs en innovators. In aanloop naar het congres vertellen de redactieraadleden van ICT&health over actuele zorgkwesties die uitgelicht zullen worden tijdens het congres. Voorzitter van de redactieraad Diederik Gommers trapt af en haakt in op het maatschappelijke debat rondom de kansen voor kunstmatige intelligentie (AI) in de zorg.

“Een van de grootste huidige uitdagingen in de zorg is het personeelstekort”, merkt Gommers ook op zijn afdeling. “We zien de wachtlijsten voor operaties oplopen. Ondanks dat de zorgverleners ontzettend hun best doen, moeten mensen steeds langer wachten op een operatie of opname. Door de hoge druk en hoog ziekteverzuim van het personeel moeten regelmatig operaties en opnames worden afgezegd. De hoeveelheid personeel eigenlijk is net niet toereikend, en moeten we elke dag opnieuw strijd leveren om de geplande operaties te laten doorgaan.”

Kunstmatige intelligentie

Alle ogen lijken te zijn gericht op AI. De hoop is dat AI kan helpen bij het verlagen van de werkdruk. “Het probleem met het personeelstekort moet opgelost worden, maar er is ook gewoon te weinig personeel beschikbaar de komende jaren. Dus we moeten ook naar alternatieve strategieën kijken. De laatste tijd is er vanuit de zorgsector en politiek veel aandacht voor de toepassingen van AI in de zorg. Door AI kan een deel van de administratieve taken van zorgverleners overgenomen worden, kan de werkdruk hopelijk verlicht worden.”

Dat is noodzakelijk en plausibel. “Wanneer ik zaaldienst heb, zit ik de eerste twee uur achter de computer om status in te tikken, en daarbij schrijf ik veel data over terwijl die al aanwezig is in het dossier maar niet op de goede plek. Die tijd zou ik liever willen besteden aan patiënt. Ook na familiegesprekken zijn we tijd kwijt aan verslagen maken en ook verpleegkundigen moeten na iedere dienst een verslag maken met daarbij gegevens die al in de computer staan. Hoe mooi zou het zijn als dit wordt geautomatiseerd. Gesprekken met familie of patiënt gewoon met een telefoon opnemen, waarna automatisch een gestructureerd verslag geproduceerd wordt door een LLM-toepassing, speech-to-text programma’s. Dat beperkt de administratielast van de artsen en verpleegkundige én geeft de mogelijkheid om direct aan patiënt of familie het verslag uit te draaien en mee te geven wat ze thuis nog eens door kunnen lezen.”

Geen universele oplossing

AI is niet dé oplossing, benadrukt Gommers. “In de discussie rondom AI in de zorg merk je dat AI soms gepresenteerd wordt als een universele oplossing. Maar er is niet één oplossing. En AI hoeft ook niet alles op te lossen. Hopelijk kan AI de administratie beperken, maar ook kunnen we het gaan inzetten voor predictie en ondersteuning over uitkomsten, waardoor we patiënten en families beter kunnen informeren voor de opname op de IC. Het gaat niet alleen over overleven maar vooral ook over kwaliteit van leven na een intensieve IC-behandeling. Hiermee kan je de zorgdruk verminderen en het werkplezier van zorgverleners verhogen. En dan maakt de zorgberoepen ook weer aantrekkelijk voor jonge instromers.”

ICT&health World Conference

Zorgverleners lopen elke dag tegen dezelfde problemen aan, maar echte oplossingen lijken soms ver weg. “Daarom is de ICT&health World Conference zo belangrijk”, vertelt Gommers. “Iedereen uit de zorg kijkt vanuit zijn of haar eigen perspectief naar deze problemen. Maar als we tot oplossingen willen komen, zullen we toch echt samen moeten werken met mensen met verschillende achtergronden. Patiënten bewandelen namelijk een heel zorgpad door de verschillende zorgsystemen heen. Die sectoren ervaren allemaal problemen, van de huisartsenzorg tot de verpleeghuizen en thuiszorg. Op het congres kom je allerlei mensen tegen, waardoor je samen de schouders kunt zetten onder de problemen die spelen en zo gezamenlijk tot oplossingen komen.”

“Er wordt veel geklaagd over de personeelsproblemen in de zorg, waardoor we in een negatieve spiraal raken. Maar er zijn ook veel mogelijkheden. Hoewel het niet de oplossing voor al onze problemen zal zijn, bieden AI-toepassingen veel kansen in de zorg. Ik ben erg positief en het kan ons echt verder helpen. De ICT&health World Conference biedt zorgverleners en andere betrokkenen de mogelijkheid om elkaar te ontmoeten en ‘best practices’ met elkaar te delen.”