In Brabant wordt een app getest die fraude in de zorg moet tegengaan. Sinds de invoering van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning, waarbij gemeenten verantwoordelijk werden voor onder meer thuiszorg, schoot de controle op declaraties ernstig tekort. Daardoor kregen fraudeurs in de Thuiszorg min of meer vrij spel. De Fair Care app blijkt effectief bij het voorkomen van deze form van zorgfraude.
De app is ontwikkeld door Horizon Internet Technologies van Marcel Damen, een ex-directeur van Ericsson. Na een succesvolle pilot in Tilburg wordt de anti zorgfraude app vanaf 9 maart gefaseerd ingezet bij de 2.000 klanten van Actief Zorg. Allereerst in Gilze en Rijen en in een later stadium ook in Alphen-Chaam, Baarle-Nassau Dongen en Waalwijk.
Controle op zorgfraude schiet tekort
Volgens het Openbaar Ministerie (OM) stelen frauderende zorgbureaus jarenlang honderden miljoenen. De frauduleuze bureaus doen dit door het declareren van uren die nooit geleverd zijn, het rommelen met pcb's of het opvoeren van neppatiënten. De controle door gemeenten schiet al jaren tekort omdat deze papieren declaraties vaak pas maanden later verwerkt worden.
Nieuwsuur maakte eerder dit jaar een reportage waarin het OM aangaf dat de bestrijdingsplannen van het kabinet falen en dat ze het aantal fraudegevallen niet meer aan kan. De ernst van deze zorgfraude was enkele jaren geleden ook al doorgedrongen tot de Nederlandse Vereniging van Gemeenten (VNG).
Zoeken naar oplossing
In 2017 klopte het Kenniscentrum Handhaving en Naleving van de VNG daarom aan bij het bedrijf van Marcel Damen. Hem werd gevraagd of de blockchain technologie mogelijke een oplossing zou kunnen bieden. Damen startte een onderzoek en ging zich inlezen. Daaruit concludeerde hij dat de zorgfraudeurs in potentie 200 miljoen euro per jaar 'buit maken'.
"Thuiszorg is daarmee een walhalla voor fraudeurs. Via de media komen bijna dagelijks meldingen binnen. Door de papierwinkel weten gemeenten soms pas na maanden hoeveel en aan wie zorg is uitgegeven. Bijvoorbeeld van een vrouw die op vakantie is geweest, maar van wie de uren gewoon worden gedeclareerd", aldus Damen.
Met behulp van het economisch stimuleringsprogramma Midpoint Brabant en Programmamanager Smart Industrie Pierre van Kleef werd de eerste versie van Fair Care ontwikkeld. Een pilot in Tilburg, met steun van de VNG, toonde aan dat de app werkte en hielp kinderziektes te identificeren en op te lossen. "De kosten voor administratie namen af en de gemeente kon meekijken bij de uitvoering van de zorg, waardoor eventueel onrechtmatige declaraties direct aan het licht kwamen", zegt Pierre van Kleef.
Een van de grootste zorgaanbieders in Brabant, Actief Zorg met 3.400 medewerkers en 17.000 patiënten, besloot zich vervolgens bij het project aan te sluiten. Besloten werd echter om de Fair Care-app niet direct binnen de gehele organisatie in te zetten, maar eerst bij de bovengenoemde regio's in Brabant.
Fair Care
Na het voeren van het zogenoemde keukentafelgesprek geeft een gemeente aan hoeveel uur zorg de cliënt krijgt. Die kiest vervolgens zelf een zorgaanbieder die op hun beurt de benodigde informatie invoeren. De zorgaanbieder voert in welke verpleegkundige of thuishulp, op welk adres, de zorg verleend wordt.
Bij de cliënt thuis wordt een sticker, met NFC-chip, geplaatst. De zorgverlener moet bij binnenkomst en vertrek, via de Fair Care-app, zijn of haar aankomst en vertrek registreren door de NFC-sticker te scannen. Dit Om de kwaliteit van de zorg te monitoren kunnen cliënten via de Fair Care app de geleverde zorg beoordelen.
Registratie via de app maakt controle op geleverde zorg en de gedeclareerde uren een stuk eenvoudiger. Gemeenten kunnen fraude dan ook sneller opsporen en aanpakken. Een bijkomend voordeel is dat gemeenten die Fair Care gebruiken straks ook de zorgkosten van elkaar kunnen vergelijken.
Het waarborgen van de privacy van cliënten en zorgverleners is een belangrijk issue. Volgens Damen wordt die beschermd omdat de gebruiker van de app alleen toegang tot dat deel van het systeem dat voor hem bestemd is. De Patiëntenfederatie Nederland sprak in 2018 haar bezorgdheid uit over de aanpak van zorgfraude in relatie tot de privacy.
