Je kent het wel: je loopt tegen een probleem aan en krijgt een idee om het op te lossen. Je gaat aan de slag met de uitwerking van je idee en dan blijkt er nog een flinke kloof te zitten tussen je idee en de oplossing van het probleem. De uitvoering blijkt namelijk een stuk ingewikkelder dan het idee. Zo had ik ook eens een idee…
In Nederland is er op dit moment in meerdere regio’s een huisartsentekort. Het gevolg: tienduizenden mensen staan momenteel niet ingeschreven bij een huisarts. Hierdoor kunnen ze bij een medisch probleem alleen op ad hoc-basis een beroep doen op een naburige huisarts, de huisartsenpost of de SEH van een naburig ziekenhuis.
Nog vervelender: dit is pas het begin. Het NIVEL heeft becijferd dat over 5 jaar minimaal de helft van de regio’s in Nederland een huisartsentekort heeft. Een probleem dus dat nadrukkelijk vraagt om een oplossing.
Onevenwichtige verdeling
Aan dit probleem ligt (nog) geen absoluut tekort aan huisartsen ten grondslag, maar wel een onevenwichtige verdeling van huisartsen over Nederland. Door de beschikbare huisartsen over Nederland te herverdelen, zou je dit probleem dus (voorlopig) kunnen oplossen.
Met dat gegeven in het achterhoofd ontstond begin 2020 bij mij en enkele andere huisartsen het idee dat digitale communicatiemogelijkheden kunnen helpen om dit probleem aan te pakken. De bedachte oplossing: een online huisartsenpraktijk om huisartsenzorg te kunnen leveren in gebieden waar een tekort aan huisartsen is.
Een op papier vrij overzichtelijk idee. Huisartsenzorg is ons dagelijks werk en er zijn steeds meer mogelijkheden voor zorg op afstand. De oplossing bleek dan ook niet zozeer beperkt te worden door de beschikbare kennis en functionaliteit, maar door het concept waarop alles in en rondom de huidige huisartsenzorg ingericht is: een huisartsenpraktijk die zorg levert aan een beperkt gebied rondom de praktijk. Niet op een afstand van meer dan circa 10 kilometer dus.
Niet alles kan digitaal
Daarnaast is er de norm dat huisartsen in acute situaties binnen 15 minuten bij een patiënt moeten kunnen zijn. Bovendien kan niet alle huisartsenzorg via de digitale weg geleverd worden. Er moet ook geregeld een fysieke beoordeling of behandeling plaatsvinden. Dan is het handig om een huisartsenpraktijk in de buurt te hebben en niet alleen op afstand. Om ons idee in de praktijk te brengen, moesten we dus een hybride oplossing bieden met ook een lokale praktijk voor de fysieke en acute zorg. Hoe ga je dat aanvliegen?
Er is natuurlijk een landelijk netwerk van bestaande huisartsenpraktijken, een mooi uitgangspunt. Maar hoe koppel je die aan de online praktijk? Daarnaast wil je de praktijken in gebieden met een huisartsentekort ontlasten. Dus het concept moet zo vorm gegeven worden, dat dat ook gebeurt. Hoe vul je dat in?
Zo waren we dus nauwelijks gestart en hadden we al meer vraagstukken op te lossen dan het enkelvoudige probleem waar we mee begonnen. En dan hebben we het nog niet gehad over bijvoorbeeld de regelgeving en financiering. Naar mijn idee een hindernisbaan die veel mensen moeten bedwingen die zich bezig houden met zorginnovatie.
Van concept tot praktijk
Het goede nieuws: anderhalf jaar na het ontstaan van het idee werd bij de ICT&health openingsmanifestatie van 17 juni jongstleden Arene gelanceerd, de allereerste echte online huisartsenpraktijk van Nederland. De lancering betekent dat we het concept in ieder geval tot de praktijk hebben weten te brengen.
Daarmee gaan we de volgende fase van uitdagingen in. Uitdagingen waar we weer veel van zullen leren en die we ter inspiratie zullen delen in de vorm van artikelen op de website en in de papieren edities van ICT&health.
