Patiënten bij wie tijdens een CT-scan van de borstkas in het Radboudumc of Rijnstate bij toeval vlekjes op de longen ontdekt worden, kunnen nu veel sneller duidelijkheid krijgen over de aard van deze vlekjes. De ziekenhuizen maken daarvoor sinds enige tijd gebruik van een nieuwe technologie waarmee de door de CT-scanner gemaakte 2D-röntgenfoto’s in 3D kunnen worden weergegeven.
Het komt wel eens voor dat tijdens het maken van een CT-scan van de borstkas ook een vlekje op de longen (incidentele longnodus) ontdekt wordt. In minder dan 4 procent van de gevallen blijkt het om een vroege vorm van longkanker te gaan. Hoewel de meeste vlekjes dus goedaardig zijn, moeten patiënten voor controle over een periode van twee jaar vier keer terugkomen voor een nieuwe CT-scan zodat de ontwikkeling van het vlekje kan worden gevolgd.
Al die tijd zitten patiënten in onzekerheid en de controles zorgen ook voor veel extra werk voor radiologen en longartsen. Om eerder een eind te maken aan die onzekerheid voor patiënten, en de werkdruk van radiologen en longartsen te verlichten, zijn het Radboudumc en Rijnstate op zoek gegaan naar een nieuwe werkwijze.
3D-technologie
Dankzij het gebruik van een nieuwe 3D-technologie hebben de ziekenhuizen een nieuwe werkwijze ontwikkeld. Daarbij doet de radioloog de eerste beoordeling. “Zolang een longvlekje niet groeit, is een gesprek met de longarts meestal niet nodig. Radiologen zijn uitstekend in staat om dit te beoordelen. Pas als zij zien dat een longvlekje verandert of groeit op de scan, verwijzen ze de patiënt door naar een longarts voor verder onderzoek”, aldus Niels Claessens, longarts bij Rijnstate.
De nieuwe werkwijze wordt mede mogelijk gemaakt door nieuwe software waarmee de 2D-röntgenbeelden van de longvlekjes op een CT-scan in 3D in kaart gebracht kunnen worden. Dat geeft een veel nauwkeuriger beeld, waardoor er meestal minder scans nodig zijn om duidelijkheid te krijgen over de aard van een longvlekje.
“Op dit moment krijgen patiënten doorgaans vier controlescans: na drie maanden, na zes maanden, na een jaar en na twee jaar. Als we na de tweede of derde scan al zeker weten dat het goed zit, heeft de patiënt dus al een jaar eerder duidelijkheid. Dat is een enorme verbetering”, vertelt Bert van Schelven, radioloog bij Rijnstate.
Breder beschikbaar
Binnen Rijnstate en het Radboudumc zijn de nieuwe werkwijze en technologie in de vorm van een pilot met succes getest. De twee ziekenhuizen willen deze nu breder beschikbaar maken, voor alle patiënten. Daarbij wordt ook gekeken naar manieren om nog nauwer samen te werken. Denk bijvoorbeeld aan gezamenlijk wetenschappelijk onderzoek en gebruik van faciliteiten, apparatuur en software.
Voor patiënten die mogelijk getroffen worden door longkanker is een vroege diagnose van levensbelang. Er wordt wereldwijd daarom ook veel onderzoek gedaan naar (nieuwe) methodes en technologie om de diagnostiek van longkanker in het vroegste stadium te verbeteren. Een goed voorbeeld is de bloedanalyse methode die sinds 2022 bij het Catharina Ziekenhuis toegepast wordt.
