Ruim 70 procent van de chronische patiënten staat open voor zorg op afstand, zoals monitoring of beelbellen met zorgprofessionals. Dat blijkt uit onderzoek van ABN AMRO onder 1.228 patiënten. Het zoudan ook niet kloppen dat veel van deze patiënten nog niet klaar zijn voor zorg op afstand als alternatief voor fysieke consulten.
E-health ontwikkelt zich snel en gaat volgens ABN AMRO een veel actievere rol spelen in alle fasen van het zorgproces. Zo kunnen patiënten met behulp van e-health meer de regie voor hun gezondheid nemen. Het inzetten van dergelijke vormen van e-health, zoals COPD InBeeld, Hartwacht, MijnIBDCoach - biedt dan ook veel voordelen, aldus de bank:
- Zo kunnen patiënten via een betrouwbare online omgeving persoonsgegevens of de status van hun gezondheid doorgeven aan het ziekenhuis.
- Verder kunnen ze thuis video’s te bekijken waarin medische aandoeningen, behandelingen of wondverzorging duidelijk worden uitgelegd.
- Ook kunnen patiënten via een videoverbinding rechtstreeks communiceren met een medisch specialist.
Zorg organiseerbaar, betaalbaar houden
Het introduceren van zorg op afstand is volgens ABN AMRO ook noodzakelijk voor de zorgsector, om de zorg organiseerbaar en betaalbaar te houden. Het personeelstekort in de zorg loopt volgens de studie op naar 80.000 tot 100.000 medewerkers in 2022. Bovendien zijn voor deze groep de administratieve lasten als gevolg van regulering en niet samenwerkende ICT-systemen vaak zo zwaar dat hierdoor minder zorgtijd overblijft.
Tegelijk stijgt het aantal patiënten - en het aantal chronische aandoeningen door de vergrijzing - en dus ook de zorgkosten. Bij verschillende ziekenhuizen zijn al tijdelijke opnamestops aangekondigd of is het aantal te behandelen patiënten naar beneden bijgesteld. Gisteren werd maakte Nieuwsuur bekend dat de SEH van het Leidsch Universitair Medisch Centrum structureel te weinig capaciteit heeft - onder meer door langliggers - waardoor de kwaliteitsnormen voor zorg niet altijd gehaald worden.
Veel ziekenhuizen nemen wel stappen om zorg op afstand te verlenen (hierin steeds vaker gesteund door meerjarenafspraken met zorgverzekeraars), maar dit zijn volgens ABN Amro nog kleine stapjes. Het gaat niet snel genoeg. De sector heeft richting 2025 als doel dat patiënten, als zij hiertoe in staat zijn, zoveel mogelijk eigen verantwoordelijkheid nemen voor hun gezondheid met behulp van onder meer zorg op afstand en digitalisering van gegevensuitwisseling. ABN AMRO benadrukt dat deze ambitie met het huidige innovatietempo niet wordt gerealiseerd.
Samenwerking cruciaal voor zorg op afstand
Om zorg op afstand te realiseren, is samenwerking tussen zorgverleners - huisarts, ziekenhuis en thuiszorg - cruciaal. Zo is het volgens Anja van Balen, Sector Banker Healthcare van ABN AMRO, belangrijk dat gegevens goed worden gedeeld en de financiering van de zorg wordt afgestemd op zulke samenwerkingsvormen.
Van Balen: "De voordelen van zorg op afstand zijn zowel voor zorgverleners als patiënten erg groot. Het ziekenhuis kan met minder mensen dezelfde of zelfs betere zorg bieden. De ziekenhuisbezoeken worden beperkt tot situaties waarbij er echt iets aan de hand is. Ook zijn er minder spoedopnames nodig, doordat de gezondheid van patiënten continu wordt gemonitord en er al vroeg kan worden ingegrepen. Voor patiënten is het grootste voordeel dat hun kwaliteit van leven sterk verbetert. Zorg op afstand bespaart daarnaast veel tijd, is minder belastend voor naasten en geeft patiënten meer controle. Hierdoor voelen zij zich minder patiënt."
Ontwikkel visie, begin klein
Eerder deze maand publiceerde ABN AMRO nog een interview met Erwin Bomers, directeur Patiëntenzorg Slingeland (Doetinchem) over zorg op afstand. Net als de andere Santiz-ziekenhuizen in de Achterhoek zet het Slingeland volgens Bomers structureel in op zorg op afstand. Ontwikkel een visie en begin klein, stelt Bomers. "Als patiënten zelf verantwoording kunnen nemen over hun ziekte door zorg te digitaliseren, dan hoeven ze veel minder vaak naar het ziekenhuis." Voor patiënten met de longziekte COPD heeft het Slingeland in samenwerking met de thuiszorgorganisatie Sensire en softwareontwikkelaar Luscii digitale zorg ontwikkeld.