AI kan mensen met dementie ondersteunen  

vr 11 maart 2022 - 07:57
dementieai-scaled
AI
Nieuws

Een onderzoeksproject van TU Eindhoven slaat een brug tussen dementiezorg en AI. Onder leiding van professor Wijnand Ijsselsteijn worden slimme zelflerende tools ontwikkeld. Het project beslaat zes jaar en zoekt naar écht praktische oplossingen voor mensen met dementie. Denk aan slimme geheugenondersteuning of algoritmes die mensen helpen bij het vinden van de juiste route. De tools worden in nauwe samenwerking ontwikkeld met mensen uit de zorgsector. Cocreatie en codesign zijn sleutelwoorden.

Een onderzoeksproject van TU Eindhoven wil gebruikmaken van AI, ook wel kunstmatige intelligentie, om de kwaliteit van leven van mensen met dementie te verhogen. Het onderzoeksproject gaat zes jaar duren. Het gaat om de ontwikkeling van algoritmes en data die helpen bij het ontwikkelen van zorgoplossingen die mensen nodig hebben of zélf willen. Denk onder meer aan hulpmiddelen die mensen met geheugenklachten kunnen ondersteunen.

Het NWO ondersteunt het onderzoek met een bedrag van ruim drie miljoen. Projectleider is professor Wijnand Ijsselsteijn bij de faculteit Engineering and Innovation Sciences. “Juist AI is heel geschikt om mensen met dementie op maat te ondersteunen”, zegt Wijnand Ijsselsteijn, projectleider en hoogleraar bij de faculteit Industrial Engineering and Innovation Sciences. “Door het lerende vermogen van kunstmatige intelligentie weten deze tools gaandeweg steeds beter hoe ze mensen kunnen ondersteunen. Denk aan instrumenten die mensen met geheugenklachten helpen dagelijkse dingen te onthouden. Of aan navigatie die belangrijke locaties uit de directe omgeving van iemand met dementie intuïtief in kaart brengt."   

AI en dementie

Het project wil een brug slaan tussen mensen in de zorg en de wereld van AI. De bedoeling is dat er wordt samengewerkt en oplossingen worden ontwikkeld die echt werken. Sleutelwoorden zijn cocreatie en codesign. Het gaat altijd om de beste oplossing voor mensen met dementie. Ofwel: niet bedenken wat goed is voor mensen maar met ze bespreken wat ze nodig hebben, wat hun behoeften zijn. Bij de TU Eindhoven duiden de dergelijke oplossingen aan met ‘warme technologie’.

Warme technologie biedt meer mogelijkheden voor zorg op de maat van de cliënten. Bijkomend voordeel is dat er meer efficiency ontstaat in een zorgsector die kampt met een tekort aan medewerkers. “Personeel heeft dan weer de handen vrij voor echte warme zorg”, zegt Rens Brankaert, universitair docent bij de faculteit Industrial Design, en verbonden aan Fontys Paramedische Hogeschool als lector. Brankaert won vorig jaar een innovatieprijs van Alzheimer Nederland voor zijn dementie-onderzoek en speelt een belangrijke rol in dit project.

Onderzoeksprojecten ‘Leven met dementie’

Twee onderzoeksprojecten omtrent dementie zijn binnen de KIC-call ‘Leven met Dementie’ gehonoreerd. Het gaat om Young onset dementia: mechanisms of selective vulnerability and their contribution to disease presentation’ van de genoemde  professor IJsselsteijn en ‘Quality of Life by use of Enabling AI in Dementia’ (QoLEAD) van professor Pijnenburg.

Beide onderzoeken zijn interdisciplinair en worden verbonden met het thema kunstmatige intelligentie. Samenwerkende onderzoekers, bedrijven en maatschappelijke organisaties gaan binnen de projecten in de vorm van consortia onderzoek doen. Het doel: 25 procent verbetering van de kwaliteit van leven van mensen met dementie. De twee gehonoreerde projecten ontvangen samen 5,25 miljoen en maatschappelijke en private partners dragen ook nog 936.000 euro bij.

Binnen de hoofdlijn MISSIE van het Kennis en innovatie-centrumconvenant (KIC) ontwikkelt NWO jaarlijks een aantal grote thematische programma’s met een omvang van tussen de 5 en 15 miljoen euro. Dit zijn de zogeheten missiegedreven programma’s.