Het groeiende huisartsentekort in delen van Nederland leidt ertoe dat sommige mensen op een wachtlijst komen te staan of gewoon helemaal niet meer bij een huisartsenpraktijk ingeschreven kunnen worden. Dat schrijft de Volkskrant vandaag in haar openingsartikel. Digitale oplossingen zoals beeldbellen zullen steeds vaker fysieke consulten moeten vervangen. Onder meer in Zeeland en Drenthe gebeurt dit al.
In Emmen, Kampen, Middelburg en Enschede nemen huisartsen geen nieuwe patiënten meer aan. Uit een inventarisatie van de Volkskrant blijkt dat er op korte termijn ook een nijpende situatie dreigt te ontstaan in onder meer Rotterdam, Leeuwarden, Almelo, Goes, Vlissingen, Den Bosch en Eindhoven, in Noord-Limburg en in de kop van Noord-Holland. Op termijn zou dit zelfs voor het merendeel van Nederland gaan gelden. De zorgvraag neemt ook toe omdat in het kader van kostenbesparingen meer zorg vanuit het ziekenhuis naar de eerste lijn verplaatst wordt.
Redenen voor het tekort zijn divers. Zo gaan er meer huisartsen met pensioen dan dat er bij komen en werken steeds meer huisartsen in deeltijd. Bovendien willen huisartsen of hun partners lang niet altijd in de meer afgelegen of landelijke gebieden van Nederland wonen. Ook nemen de administratieve lasten toe, evenals de werkdruk omdat er meer personeel (zoals POH'ers, assistenten) gemanaged moeten worden. Verder schiet het aantal opleidingsplaatsen tekort.
Beeldbellen alternatief fysiek consult
Beeldbellen als alternatief voor een fysiek consult wordt steeds vaker ingezet. VWS wil beeldbellen zelfs actief promoten, zo stelde minister Bruins (Medische Zorg) september vorig jaar. Bij huisartsen, specialisten in ziekenhuizen en begeleiders in de langdurige zorg zijn er steeds meer pilots.
Het vergoedingenstelsel is hier de afgelopen jaren ook op aangepast. Dit gebeurt mede omdat de verantwoordelijke Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) e-health toepassingen zoals een e-consult - ziet als een belangrijk instrument om zorg betaalbaar en beheersbaar te houden. Draagvlak voor digitale huisartsenzorg is er ook, zo bleek eind 2019 uit onderzoek. De helft van de Nederlanders staat hier positief tegenover.
In Zeeland (tekort aan huisartsen in de komende vijf jaar minimaal 100) wordt beeldbellen steeds vaker ingezet om het huisartsentekort op te vangen. Dat vertelt Edwin Leutscher, die namens zorgverzekeraar CZ moet helpen het huisartsentekort in deze provincie aan te pakken. Een eerste stap is CZ-verzekerden toegang geven tot een app waarmee zij vanaf dit kwartaal al kunnen beeldbellen met verpleegkundigen en huisartsen in Tilburg. Leutscher stelt dat dit standaard gaat worden in de nabije toekomst. De vraag naar en beschikbaarheid van (huisartsen)zorg zal namelijk steeds verder uit elkaar lopen.
In het Drentse Barger-Compascuum ontstond een acuut probleem omdat de huisarts hier geen opvolger kon vinden. De omliggende praktijken zaten al vol. 2.000 mensen dreigden zonder huisarts te komen zitten. Een grotendeels gedigitaliseerde huisartsenpraktijk van de Amsterdamse huisarts Vladan Ilic moet nu een oplossing bieden. Na het Brabantse Wouw kan nu Barger-Compascuum bij dit initiatief aanhaken.
Meer regie en gebruiksgemak
Ingeborg Bakker (manager praktijkvoering Huisartsenzorg Drenthe) noemt dit van de nood een deugd maken. Mensen krijgen meer regie en gebruiksgemak, inzicht in hun gegevens via een portaal, kunnen zelf online afspraken inplannen, een e-consult of herhaalmedicatie aanvragen. Voor de fysieke consulten die deels toch nodig blijven, wordt een 'tiny practice' ingericht waar twee vaste waarnemers mensen in het Drentse dorp van persoonlijke zorg kunnen voorzien.
