Het ‘coronajaar’ 2020 was ongekend hectisch. Alles en iedereen stond op z’n kop, de zorg voorop. We hebben veel persoonlijk leed gezien en veel bedrijven en andere organisaties zijn direct of indirect geraakt door de crisis. Ondanks - en soms juist omdat - veel zorg is geraakt en ‘afgeschaald’, bleef de energie stromen en bleven partijen zoeken naar hoe het beter kan. Ook dit jaar hebben we weer veel voorbeelden gezien van hoe je van experimenteren kunt leren. Een aantal is genomineerd voor de Briljante Mislukkingen Award 2020.
Het is ook mooi om te zien hoe verschillend van aard de Briljante Mislukkingen-kandidaten zijn. Een poging tot een complete stelselwijziging, het introduceren van een systematiek voor online privacy, met digitale triage de druk op de huisartsenpost verlagen, op wijkniveau de verspreiding van corona in kaart brengen, snelle toegang tot potentieel levensreddende medicijnen regelen of aan het inzetten van gezichtsherkenning in een bejaardentehuis. Is het appels met peren vergelijken? Misschien wel, maar ze smaken allemaal lekker!
Innovatieparadox zorg
De zorg is een complexe sector met veel dynamiek en veel stakeholders met eigen belangen. De coronacrisis maakt extra duidelijk dat we samen nieuwe wegen moeten blijven zoeken om de kansen en uitdagingen aan te kunnen. Nederland is een land met veel potentie. Er is een hoogwaardige kennisinfrastructuur, veel ondernemerschap, een aanzienlijke hoeveelheid kapitaal, veel netwerken in binnen- en buitenland en een stabiele overheid. Deze ingrediënten kunnen leiden tot een mooi innovatieportfolio. We moeten alleen het juiste recept vinden. Hoe kunnen we het financieel kapitaal (geld), intellectueel kapitaal (ideeën, kennis, relaties) en het maatschappelijk kapitaal (cultuur, sociale structuren) zodanig combineren dat de inspanningen op het gebied van innovatie en ondernemerschap maximaal renderen?
Dát dit gebeurt, is hard nodig. Onderzoek wijst uit dat de ‘innovatieparadox’ hardnekkig is. Dit houdt in dat het gat tussen de prioriteit die men in Nederland aan innovatie geeft en het geld dat erin geïnvesteerd wordt, is nog steeds groot is. Dit heeft met name negatieve consequenties voor de laatste fase van het innovatieproces, de scale-up, commercialisatie of implementatie. En zonder die laatste stap is er geen waardecreatie, wat leidt tot groeiende frustratie en dalende populariteit van innovatie. Ongelooflijk jammer in een sector als de zorg, waar het nodig is om dingen beter en betaalbaarder te doen en de inzet van iedereen die werkzaam in alle geledingen zo groot is.
Last Mile
Interessante is dat wanneer je terugkijkt, je ziet dat je veel hindernissen aan het eind van het innovatietraject vaak eerder had kunnen zien aankomen. Dit zijn de ‘last mile’-uitdagingen. Deze uitdrukking verwijst onder meer naar:
- Vakterm bij telecommunicatie, geeft het laatste stuk van een verbinding naar een eindpunt (klant) aan.
- Vakterm bij transport om het laatste stuk van het transport naar de klant aan te geven.
In ons geval betreft Last Mile het laatste deel van het innovatieproces om potentiële waarde ook gerealiseerd te krijgen. Door vooruit te kijken en te analyseren welke faalpatronen in jouw innovatietraject zouden kunnen optreden, kun je als het ware de ‘last mile’ naar voren halen en de bijbehorende uitdagingen in kaart brengen en adresseren.
We zien deze situatie in het bijzonder vaak terugkomen bij toepassing van nieuwe technologie. De ‘absorptive capacity’ - het vermogen om innovatie ook echt te laten landen - is vaak te laag om snelle ontwikkelingen bij te kunnen houden. Dat resulteert in een situatie waarin een bekende wet weer opgeld doet: NT+OS=DOS, oftewel: Nieuwe Technologie in een Oud Systeem resulteert in een Duur Oud Systeem. En juist in de zorg kunnen we dit niet gebruiken. Met de coronacrisis als extra motivatie, moeten we werken aan een efficiënt, effectief en flexibel zorgsysteem, dat optimaal nieuwe mogelijkheden gebruikt.
Hoe kunnen we er samen voor zorgen dat barrières uit de weg worden geruimd en hoe kunnen vernieuwers het beste omgaan met de uitdagingen die ze op hun weg vinden? Het antwoord luidt: door te leren en de kennis te gebruiken.
Faalintelligentie
Dat leren kan op alle niveaus: als systeem, organisatie, team, maar ook op individueel niveau. De verkregen kennis kun je inzetten voordat je met iets begint, terwijl je bezig bent en achteraf, na het project. Het Instituut voor Briljante Mislukkingen heeft leren centraal gezet in de strategie om vernieuwing en verbetering in het algemeen te ondersteunen en de kans op implementatie van goede en potentieel waardevolle activiteiten te vergroten.
Eerdergenoemde faalpatronen spelen een belangrijke rol. Wanneer je goed kijkt waarom dingen mislukken of kunnen mislukken, zie je vaak gelijksoortige onderliggende oorzaken. Om deze aan te duiden en herkenbaar en overdraagbaar te maken, gebruiken we techniek van ‘storytelling’. Dat resulteerde in 16 ‘archetypen’.
Dit zijn bekende situaties, zoals ‘De canyon’ (ingesleten patronen), ‘De lege plek aan tafel’ (stakeholders niet betrokken) en ‘De huid en de beer’ (na vroeg succes, zoals een pilot, al denken dat het probleem is opgelost). Door de archetypes te herkennen en bijbehorende lessen expliciet te maken en te hergebruiken bij aanvang en tijdens een project, maximaliseer je de leeropbrengsten van eerdere projecten. En dan ben je slim bezig en kun je de Last Mile de First Mile maken.
De verkregen faalintelligentie levert een bijdrage aan de zorg als evoluerend systeem. Net als in natuurlijke ecosystemen, is het immers essentieel dat we het zorgsysteem blijven aanpassen aan nieuwe werkelijkheden, waarbij experimenteren en leren een cruciale rol spelen. En dat gebeurt gelukkig ook op veel plekken. Hoe mooi is het dat steeds vaker partijen die bezig zijn met innovatieve verbeteringen, hun kennis willen delen. Ook als het anders liep dan waar ze op gerekend of gehoopt hadden.
Briljante Mislukkingen Award zorg
Het Instituut voor Briljante Mislukkingen reikt dit jaar voor de zevende keer de Briljante Mislukkingen Award voor de zorg uit. Dat doen we als onderdeel van het programma ‘De zorg als evoluerend systeem’, gesteund door vele partijen in het veld, met het ministerie van VWS en ZonMw als aanjagers. Maar de belangrijkste spelers in dit programma zijn al die fantastische, gedreven mensen die kansen zien en die willen benutten. Mensen met een sterke visie en inspiratie, altijd gericht op het verbeteren van de gezondheidszorg en de gezondheid van mensen. Soms overheerst de technologische component, soms gaat het voornamelijk over sociale zaken en vaak is het een combinatie.
Dit jaar zijn zes ontwikkelingen genomineerd voor de Award. Het is mooi om te zien dat iedereen – terecht - trots is op zijn/haar/hun project. Alle genomineerde projecten voldoen aan de definitie van een Briljante Mislukking: iets wat je bent begonnen om waarde te creëren, waar je je voor hebt ingezet, dat anders is gelopen dan gedacht en waar je veel van hebt geleerd. Er zijn twee prijzen, een juryprijs en een publieksprijs.
Online prijsuitreiking 23 maart
Op 23 maart (14.00-16.00 uur) is de online prijsuitreiking. De winnaar van de publieksprijs wordt bepaald door … jullie. Ga naar de website van de Briljante Mislukkingen Award Zorg, schrijf je in en stem op het project dat volgens jou het meest briljant is.
Tijdens dit event hebben we ook een aantal mooie sprekers die kort hun visie geven op het belang van het accepteren en leren van Briljante Mislukkingen. Onder hen secretaris-generaal Erik Gerritsen, ambassadeur vanaf het eerste uur, die vanaf 1 juni 2021 het ministerie verlaat. We introduceren ook een online ‘Early Learning System’. Dat gebruikt onze methode, gebaseerd op patroonherkenning. Verder is er een workshop waarbij je archetypen leert herkennen en toepassen.
Als je toch rondkijkt op onze site, onderteken dan gelijk de uitbreiding van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens, namelijk het recht om te proberen, ervaren, (briljant) te mislukken, te leren en weer onbelemmerd door te gaan. Je verdient dit recht, net als al die mensen die juist in deze periode de zorg overeind houden, maar ook kijken hoe het nóg beter kan!
