Hart- of kankerpatiënten die na een ingreep van de intensive care – of medium care-afdeling worden verplaatst om verder te herstellen op een verpleegafdeling, worden niet meer 24 uur per dag gemonitord. Het Catharina Ziekenhuis in Eindhoven doet nu een proef met ‘slimme camera’s’ om ook op de verpleegafdeling patiënten te kunnen monitoren. De camera’s moeten onverwachte complicaties voorkomen en omdat er op tijd wordt ingegrepen ook levens redden.
Op de verpleegafdelingen in het ziekenhuis komt om de zes tot tien uur iemand aan je bed om je hartslag op te nemen, je bloeddruk te controleren en je ademhaling te checken. Op zich goed geregeld maar de tijd tussen die controles is best lang. Het risico dat er in die uren plotseling iets gebeurt is er altijd. Bovendien zijn de controles soms lastig, zeker wanneer patiënten slapen. In het plan FORSEE is drie jaar geleden begonnen met het ontwikkelen van cameratoezicht dat veel onverwachte complicaties moet voorkomen.
Cameratoezicht
Het FORSEE-team bestaat uit artsen en verpleegkundigen van Catharina Ziekenhuis, ingenieurs van de Technische Universiteit Eindhoven en onderzoekers van Fontys Hogescholen. Zij hebben de afgelopen drie jaar volop proefgedraaid. “We werken met drie verschillende camera’s die gericht zijn op hoofd en borstkas van de patiënt”, zegt PhD-onderzoeker van het project en IC-arts, Iris Cramer.
Het gaat om een camera met omgevingslicht, een warmtecamera en een infraroodcamera. Die camera’s kunnen subtiele veranderingen waarnemen die met het blote oog niet zichtbaar zijn. Bijvoorbeeld de kleur in je gezicht of de beweging van je borstkas. Zo kun je hartslag ‘zien’, want elke keer als het hart pompt, verkleurt het gezicht een klein beetje. Dit wordt ook wel microblozen genoemd. Iedereen doet dat maar is met het blote oog niet waar te nemen. De speciale camera’s zien dat soort subtiele veranderingen wel. Uiteindelijk moeten die camera’s medisch personeel gaan waarschuwen als patiënten op de verpleegafdelingen snel verslechteren.
Betrouwbaar meten
In de eerste fase van het FORSEE-onderzoek zijn de camera’s getest in het laboratorium bij gezonde proefpersonen. Zo zochten de onderzoekers naar de ideale lichtomstandigheden en lichaamsposities. De volgende stop voor een proefopstelling van de camera’s was de intensive care. De gegevens van de camera’s konden daar meteen worden gecontroleerd op basis van de bestaande meetapparatuur op de IC. Op de Eerste Harthulp van het Catharina Ziekenhuis is vervolgens uitgezocht of je hartfrequenties nog betrouwbaar kunt meten bij patiënten met hartritmestoornissen. Ook werd onderzocht hoe de betrokken patiënten en zorgverleners de nieuwe zorgtechnologie ervaren.
In 2024 gaan de onderzoekers weer een stap verder. In totaal zes bedden op de verpleegafdeling kunnen dan worden gemonitord. In tegenstelling tot de IC waar de patiënten de hele dag in bed liggen, verplaatsen patiënten van de verpleegafdeling zich af en toe wel. De komende tijd wordt bekeken hoe de camera’s dan gegevens registreren en het monitoren van de patiënten gaat.
Privacy en cameratoezicht
In welk stadium dit onderzoek met cameratoezicht ook verkeert, het privacyvraagstuk komt keer op keer terug. Vooraf dachten de onderzoekers dat patiënten niet zouden staan te springen om 24 uur per dag in beeld te zijn. In de praktijk blijkt dat enorm mee te vallen omdat goed wordt uitgelegd hoe de techniek werkt. Bovendien worden er geen camerabeelden bekeken maar worden beelden omgezet in signalen.
Niet alleen voor patiënten, maar ook voor medewerkers brengen de camera’s privacyvraagstukken met zich mee en niet elke verpleegkundige vindt het fijn om in beeld te zijn bij de dagelijkse werkzaamheden. Maar ook daar is een oplossing voor bedacht. Alle camera’s kunnen door medewerkers of patiënten op elk gewenst moment worden afgesloten, vergelijkbaar met een schuifje waarmee je je laptopcamera kunt dichtzetten. Op die manier is privacy altijd gewaarborgd.
Sensoring
Met de pilot op de verpleegafdeling eindigt het FORSEE-project in 2024. Dan moet duidelijk zijn wat het effect van camera’s op de patiënten is. Ervaren ze dat als prettig of toch niet? En hoe zit het met de verpleegkundigen? Wanneer en hoe willen ze worden gewaarschuwd. Hoe voorkom je valse alarmen. Op dat soort vragen moet komend jaar een antwoord komen.
Op het gebied van sensoring is steeds meer mogelijk zoals ook te zien is aan de opmars van slimme pleisters, die helpen om patiënten in het ziekenhuis of zelfs thuis voortdurend in de gaten te houden. Ook zo’n slimme pleister kan net als de slimme mat data doorsturen, waardoor slimme analyses mogelijk zijn.
