CWZ zet als eerste ziekenhuis in Nederland een thuismonitoring-app in om ex-corona patiënten na ontslag uit het ziekenhuis nazorg op maat te bieden. Hiervoor werkt het Nijmeegse ziekenhuis samen met e-health aanbieder Luscii. Het doel van de app is om de groep patiënten te ondersteunen die na besmetting met corona langdurig lichamelijke, mentale of cognitieve klachten houden. Luscii laat weten dat het samen met het Jeroen Bosch ziekenhuis deelneemt aan een vervolgstudie op het gebied van thuismonitoring voor zwangere vrouwen: SAFE@Home.
CWZ-longarts Jürgen Hölters stelt dat een groeiende groep mensen na hun coronabesmetting last blijft houden van uiteenlopende fysieke klachten: “Veel patiënten hielden langdurig klachten, ook weken na ontslag. In de zomer hebben we een klein beetje op adem kunnen komen en de ervaringen uit de nazorg voor de patiënten uit de eerste golf verwerkt in een thuismonitoring-app."
Thuismonitoring-app voor nazorg
CWZ heeft samen met Luscii deze app ‘CWZ Thuis – na corona’ ontwikkeld en als eerste ziekenhuis de app ingezet voor corona-nazorg. In de app vullen patiënten vragen in over de algemene gezondheid, kortademigheid, lichaamsbeweging, reuk/smaak, gewicht, eventuele angsten, somberheid, concentratievermogen en vermoeidheid. Als de antwoorden aanleiding hiertoe geven, krijgt de gebruiker een bericht met achtergrondinformatie over hoe om te gaan met bepaalde klachten. Maar ook specifieke tips over onder meer welke voeding helpt bij herstel of hoe de conditie opgebouwd kan worden. Ook een eventuele verwijzing komt via de app tot stand.
In de tweede uitbraak kan het CWZ de opgedane kennis en ervaring gebruiken en de ex-coronapatiënten met behulp van de thuis-monitoring-app handvatten te geven om zo spoedig mogelijk te herstellen, vertelt Hölters. "Tegelijk houden we zo ook capaciteit voor andere longpatiënten over, want ook deze zorg willen we zo goed mogelijk blijven leveren."
Nasleep verschilt per persoon
Hoewel er steeds meer duidelijk wordt over de lange-termijneffecten van het coronavirus, verschilt de nasleep per persoon. De één heeft verminderde conditie of kortademigheid, de ander gewichtsverlies, weer een ander angsten, depressieve klachten of geheugenproblemen. Dit kan soms maandenlang aanhouden, stelt de longarts. "Dat weten we, omdat we alle opgenomen patiënten enkele weken na ontslag uit het ziekenhuis hebben gebeld hoe het thuis ging met het herstel en poliklinisch hebben opgevolgd, bijvoorbeeld met CT-scans en longfunctieonderzoek.
Ook tijdens de eerste golf heeft het CWZ digitale instrumenten ingezet. Zo hebben patiënten regelmatig een ziektelastmeter ingevuld in het patiëntportaal en deed het ziekenhuis mee aan de Corona Check-app die het Amsterdamse OLVG en Luscii op 16 maart introduceerden. "Maar omdat wij het belangrijk vinden om in een zo vroeg mogelijk stadium te kijken welke klachten iemand heeft - zodat wij daar de juiste zorgverlener en behandeling aan kunnen koppelen - wilden we de patiënt zelf de regie én letterlijk iets in handen geven om hun herstel te bespoedigen", geeft Hölters aan.
'Efficiënte triage-tool'
Hij noemt de thuismonitoring-app een efficiënte triage-tool. Zodra een patiënt na opname in de kliniek naar huis mag, krijgt hij een brief mee en wordt aangemeld voor de CWZ Thuis-app. De patiënt vult na vier weken vragen in over hoe het fysiek en mentaal met hem gaat, welke klachten hij nog ervaart en in welke mate. De antwoorden komen binnen bij het medische callcenter van het CWZ, zowel in feiten en cijfers als in grafische weergaves waarin het beloop van de klachten goed is te zien.
"Op basis van deze informatie kunnen wij in een vroeg stadium eenvoudig bepalen of een patiënt corona nazorg nodig heeft, van welke zorgverlener en op welke manier. Dat kan een consult bij de arts zijn, advies van de diëtist of oefeningen van de fysiotherapeut. Hierdoor kunnen we gericht zorg op maat leveren en hoeven we geen apart team samen te stellen."
Daan Dohmen, CEO van Luscii, vindt het mooi om te zien hoe CWZ gebruikt heeft gemaakt van de digitale bouwstenen van het bedrijf om specifiek voor de nazorg bij corona een zogeheten 'Luscii Special' op maat te ontwikkelen. "De nasleep van corona heeft een grote impact op het dagelijks leven van patiënten. Het is fijn als de app hen houvast kan bieden en we kunnen bijdragen aan de wetenschap over het verloop van Covid-19."
Prettig dat zorgverlener meekijkt
Een vijfde van de (ex) coronapatiënten die tijdens de eerste golf in het ziekenhuis werd opgenomen, geeft nog altijd elke vier weken meldingen door over restklachten. Deze (groeiende) groep geeft aan het erg prettig te dat een zorgverlener via de app meekijkt hoe het thuis gaat en ingrijpt wanneer dat nodig is.
Hölters: "Dat geeft hen een gevoel van veiligheid en vertrouwen. Vergeet ook niet dat het ontzettend heftig is wat deze mensen hebben meegemaakt! Voor ons als zorgverleners is de app zeker nu in deze digitale tijd bij uitstek een mooi middel om verbinding te houden met deze groep en hen met zorg op te maat verder te helpen herstellen."
Thuismonitoring zwangere vrouwen
Luscii neemt ook deel aan een vervolgstudie op het gebied van thuismonitoring voor zwangere vrouwen. Sinds 2017 kunnen zwangere vrouwen met een verhoogd risico op complicaties thuis worden gemonitord via SAFE@Home, een samenwerking van het UMC Utrecht en Luscii. Uit resultaten van een pilotstudie blijkt dat deze manier van thuismonitoring leidt tot minder poli-bezoeken, minder echo’s en minder opnames bij de deelnemers. Het Jeroen Bosch Ziekenhuis is nu het eerste ziekenhuis dat deelneemt aan een vervolgstudie.
Gynaecoloog dr. Mireille Bekker nam in 2016 het initiatief voor de thuismonitoring-methode. SAFE@Home werd samen met Luscii ontwikkeld. Via de app kunnen vrouwen huis zelf hun bloeddruk meten en een vragenlijst invullen. De gegevens worden doorgestuurd naar het ziekenhuis. Als één van de waarden buiten de bandbreedte valt, krijgt de zorgverlener een seintje. De gynaecoloog of verloskundige kan dan contact opnemen via de app of telefoon om de zwangere vrouw passend advies te geven. De app wordt gecombineerd met een zorgpad van een minimum aantal ziekenhuisbezoeken.
De resultaten uit een pilotstudie onder 103 patiënten tonen de minder poli-bezoeken, minder echo’s en minder opnames in verband met hypertensie in de SAFE@Home groep vergeleken met patiënten die reguliere zorg kregen. De zwangerschapsuitkomsten waren gelijk, aldus een publicatie in het internationale vaktijdschrift Pregnancy Hypertension.
Zowel zwangeren als professionals waren positief over het werken met SAFE@Home. Zwangeren geven daarbij ook aan zich veiliger te voelen met deze vorm van monitoring, vertelt Bekker: “Via SAFE@Home kunnen we het welzijn van patiënten beter volgen. Dit maakt adequaat ingrijpen mogelijk waarbij we onnodig ziekenhuisbezoek, diagnostiek en waarschijnlijk zelfs opnames kunnen voorkomen.”
Vervolgstudie van start
Nu start de vervolgstudie SAFE@Home II in oktober. Het JBZ is de eerste deelnemer, maar er is ruimte voor meer ziekenhuizen. “Hiermee krijgen we goed inzicht in aspecten rondom opschaling en implementatie, evenals het effect op de medische uitkomsten", benadrukt Bekker. "Ook zien we dat sinds de COVID-19 pandemie dat een extra noodzaak is voor ‘de juiste zorg op de juiste plaats’. Telemonitoring zoals SAFE@Home draagt hieraan bij."
Stichting Preventie Vroegdiagnostiek en e-Health en Health Holland, een programma van de Topsector Life Science en Health, stellen een onderzoek- en ontwikkelsubsidie beschikbaar. Het UMC Utrecht coördineert de studie.
Dr. Jacques Dirken, gynaecoloog in het JBZ, vertelt over de delname van het Bossche ziekenhuis: "Net als in Utrecht werkten we al met CTG (hartfilmpje) op afstand om de baby in de buik in de gaten te houden, met SAFE@Home kunnen we ook de bloeddruk van de moeder monitoren. Dit zijn twee belangrijke parameters om een zwangerschap te volgen en dat kan nu beiden vanuit huis. Zo kunnen we sneller anticiperen op mogelijke complicaties en hoeven zwangeren minder vaak naar het ziekenhuis te komen."
Dirken verwacht dat ongeveer 50 patiënten vanuit het Jeroen Bosch Ziekenhuis aan de studie zullen deelnemen. Met het implementeren van deze moderne zorg komt er volgens hem ook meer regie te liggen bij de patiënt. “Doordat zwangeren nu regelmatig hun bloeddruk gaan meten en een vragenlijst invullen, leren ze beter inschatten wat deze waarden betekenen. Door dit inzicht verwacht ik dat ze actiever betrokken zijn bij hun zwangerschap en de zorg daaromheen.”
