Farmaceutische bedrijven realiseerden zich te laat welke impact de digitalisering heeft op de transformatie van de gezondheidszorg. Die achterstand proberen ze nu versneld in te halen. Onder andere door nieuwe businessmodellen te testen en te experimenteren met innovaties. Wij hebben de verschillende strategische digitale ontwikkelingen van een aantal van 's werelds grootste farmaceuten, waaronder Bayer, Johnson & Johnson, Astra Zeneca en Pfizer nader bekeken.
De grote farmaceuten zijn al enkele jaren volop bezig met een inhaalslag op het gebied van digitalisering. Daarbij kiezen ze zeker niet allemaal voor dezelfde aanvliegroute, maar het samenwerken met Big Tech en het ondersteunen (door financiering of overname) van veelbelovende startups is voor de meeste wereldwijd opererende farmaceuten wel een van de gebaande paden om te volgen.
Bayer zoekt met startups naar innovaties
Bayer startte in 2013 met de zogenoemde 'flagship accelerator' voor startups. Daarbinnen worden digitale oplossingen ontwikkeld voor ziekten waarvoor de farmaceut medicijnen aanbiedt. Aanvankelijk was het primaire doel van Bayer G4A (voorheen Grants4Apps) het verstrekken van financiering verstrekken aan startups die aan mobiele gezondheidsapplicaties werkten. Recentelijk is G4A geëvolueerd tot een wereldwijd ecosysteem van belanghebbenden die werken met startups en technologiebedrijven uit de gezondheidszorg.
Johnson & Johnson kiest voor apps
Deze fabrikant van medische apparatuur en medicijnen, opgericht in 1886, probeert een innovator te worden op het gebied van gezondheidstechnologieën. Een paar jaar geleden lanceerde J&J verschillende mobiele applicaties die patiënten moesten helpen bij het beheersen van hun ziekten. Zo ontwikkelde het bedrijf in 2017 een applicatie voor diabetespatiënten, waarmee ze hun bloedsuikerspiegel kunnen controleren om zo hun ziekte beter te beheersen. De app was echter niet zo succesvol als mySugr, dat voortkwam uit een patiëntengemeenschap (onlangs overgenomen door Roche).
Een andere toepassing, The Health Partner Knees & Hips, helpt patiënten bij de voorbereiding op een heupoperatie. Niet alle applicaties hebben echter de tand des tijds doorstaan. J&J werkt samen met andere innovatieve bedrijven, zoals Koa Health, dat onderzoek doet naar het gebruik van digitale cognitieve gedragstherapie (dCBT) bij ernstige therapieresistente depressieve stoornissen. J&J wil daarnaast ook een nieuwe generatie chirurgische robots ontwikkelen in het kader van een project dat sinds 2015 met Google Verily wordt uitgevoerd. In 2020 kondigde het bedrijf zijn investering aan in Datavant Holdings. Dit is een bedrijf dat zorginstellingen helpt om gegevens van verschillende instellingen te combineren om medisch onderzoek en patiëntenzorg te verbeteren. J&J heeft ook een 'startup accelerator, JLabs genaamd.
Servier onderzoekt digitale therapieën
In november 2016 richtte Servier WeHealth Digital Medicine (SWHDM) op, een bedrijfseenheid die digitale strategieën moet coördineren en digitale oplossingen moet helpen lanceren. SWHDM is verantwoordelijk voor het zoeken naar de meest veelbelovende startups in de zorgsector. In 2019 tekende Servier een tienjarige samenwerkingsovereenkomst met Lucine, een Frans bedrijf gespecialiseerd in de ontwikkeling van digitale therapieën (DTx). Daaronder vallen de meest veelbelovende innovaties voor het leveren van gepersonaliseerde zorg aan patiënten, en dan met name aan patiënten met chronische ziekten.
Servier ontwikkelt ook software en applicaties voor patiënten, artsen en zorgpersoneel, die tijdens het hele zorgverleningsproces kunnen worden gebruikt. Een voorbeeld is My Health Partner - een platform dat gepersonaliseerde content levert aan patiënten met hoge bloeddruk, coronaire hartziekte, hoog cholesterol en diabetes.
Astra Zeneca investeert in digitalisering
Om de ervaring van patiënten en de resultaten van behandelingen te verbeteren, houdt Astra Zeneca de digitale gezondheid in de gaten. Dat doet de farmaceut binnen de 'Digital Health' onderzoeks- en ontwikkelingsafdeling van het bedrijf. Die afdelingen helpt bij het bepalen van een visionaire strategie.
Het bedrijf gebruikt Merlin, een op AI gebaseerde voorspellende analysetool, om het ontwerp, de planning en het beheer van klinische onderzoeken te optimaliseren en automatiseren. Control Tower helpt bij het coördineren van klinische onderzoeken op mondiaal, regionaal en nationaal niveau. Onderzoek uitgevoerd door Astra Zeneca toont aan dat 70% van de gegevens in klinische onderzoeken op afstand kan worden uitgevoerd. De "hybride" onderzoeksbenadering combineert de bezoeken die deelnemers van klinische studies aan gezondheidscentra afleggen met het thuis vastleggen van gegevens met behulp van apparaten en applicaties die patiënten ondersteunen.
Bovendien lijken partnerschappen met innovatieve bedrijven die zich bezighouden met digitale gezondheid in de schijnwerpers te staan van Astra Zeneca - het doel is om patiënten thuis regelmatig te volgen om hun ziekten beter te beheersen en ervoor te zorgen dat ze altijd verbonden blijven met zorgteams.
Pfizer wil de digitale race winnen
Pfizer vat haar digitale ambities samen in een algemene verklaring. "We gebruiken big data en digitale technologieën zoals machine learning en kunstmatige intelligentie om het onderzoek- en ontwikkelingsproces van geneesmiddelen te versnellen en om de ervaringen en resultaten van patiënten te verbeteren". Achter dit algemene statement gaan diverse specifieke initiatieven 'schuil'.
Pfizer werkt bijvoorbeeld samen met startups uit de tech-industrie om het diagnostische proces te verbeteren. In 2019 startte het bedrijf een pilotproject met Mabu, een robot op basis van kunstmatige intelligentie. Het doel was om patiënten bij de therapie te betrekken om de therapietrouw te verbeteren.
LivingWith is een mobiele app die ondersteuning biedt aan kankerpatiënten. De app stelt hen in staat informatie te delen met zorgverleners, vrienden en familie, en essentiële informatie op te slaan die van cruciaal belang kan zijn voor de artsen. Samen met het Dominicaanse ministerie van Volksgezondheid en WeRobotics voltooide Pfizer een proefproject met drone-leveringen van medicijnen aan patiënten op afgelegen en moeilijk te bereiken locaties. Net als bijna alle andere farmaceuten heeft Pfizer ook zijn 'startup accelerator': Healthcare Hub.
Novartis werkt samen met big tech
Sinds 2018, toen Vas Narasimhan CEO werd, concentreert Novartis zich op het gebruik van digitale technologie, bijvoorbeeld om de interactie met artsen te verbeteren en klinische onderzoeken te verbeteren. In Novartis Biome - een netwerk van hubs in de VS, India, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Duitsland, Canada en China - kunnen startups samenwerken aan gezondheidsinnovaties. In China werkt Novartis samen met de Chinese tech-gigant Tencent. Ze werken samen aan een AI-gestuurde "digitale verpleegster" die moet gaan helpen bij de behandeling van hartaandoeningen. Microsoft helpt Novartis bij het gebruik van kunstmatige intelligentie bij geneesmiddelenonderzoek.
Start-up accelerators en hubs, partnerschappen met technologiebedrijven, digitaal aangestuurde klinische onderzoeken, digitale therapieën - voor alle toonaangevende farmaceuten is digitalisering een must om te overleven in de life sciences, die in de toekomst nodig zullen zijn om het virtuele 'patient journey' onder de knie te krijgen.
