eNose kan overlevingskans ondervoede kinderen vergroten

13 november 2020
Kinderen-Ondervoeding
Onderzoek
Nieuws

Uit onderzoek van twee kinderartsen van het Emma Kinderziekenhuis blijkt dat de eNose in staat ins de kans op overlijden van ernstig ondervoede kinderen te voorspellen. De artsen concluderen dat de eNose in de toekomst ervoor kan zorgen dat deze kinderen een betere kans op overleven hebben. Het onderzoek van kinderartsen Wieger Voskuijl en Tim de Meij is deze week gepubliceerd in het online tijdschrift van Nature Research, Scientific Reports.

De eNose analyseert de uitgeademde lucht van personen. Op basis daarvan is het apparaat in staat bepaalde ziektes, zoals darmkanker en stofwisselingsziektes, op te sporen. Momenteel wordt ook onderzoek gedaan naar de mogelijkheid om de eNose in te zetten bij het opsporen van coronabesmettingen. Daarnaast wordt de eNose in het 'dagelijkse leven' onder andere ingezet voor de screening op bedorven voeding, opsporen van explosieven en lekkages.

"Voor mijn promotieonderzoek in 2017 hebben we de eNose omgebouwd, zodat die kon worden gebruikt om aan ontlasting te ruiken. Deze eNose bleek ziekten op te kunnen sporen waarbij de samenstelling van het microbioom verstoord is, zoals ontstekingsziekten van de darm en bloedvergiftiging bij couveusekinderen. Het microbioom is ieders unieke bacteriehuishouding waar je met onderzoek en analyse veel informatie uit kunt halen", aldus Tim de Meij.

eNose en ondervoeding

Daarna is de Meij gestart met een intensief onderzoek naar de mogelijkheden die de eNose zou kunnen bieden bij het opsporen van infectie- en darmziekten bij kinderen. Wieger Voskuijl is betrokken bij een langdurig onderzoek naar ondervoeding bij kinderen in Malawi. De twee kinderartsen besloten samen te gaan werken om te onderzoeken in hoeverre de eNose ingezet zou kunnen worden in de strijd tegen ondervoeding. Het apparaat is voorzien van snel werkende sensortechnologie en het gebruik ervan vormt nauwelijks een belasting voor patiënten.

Tijdens de studie van Voskuijl en de Meij werd de ontlasting van 57 kinderen uit Malawi en Kenia onderzocht in het Amsterdam UMC. “De resultaten bevestigden ons idee. De geur van ontlasting van kinderen met een slechte prognose - en daardoor een hoge kans op sterfte - wordt vroegtijdig opgepikt door de eNose, zonder allerlei ingewikkelde en tijdrovende microbioom-analyses”, vertelt Voskuijl.

Met de eNose werden geurprofielen gemaakt van de 57 ernstig ondervoede kinderen. Met behulp van die geurprofielen kon vrij nauwkeurig voorspeld worden welke kinderen zouden overleven en welke binnen enkele dagen zouden overlijden. Volgens de Meij heeft dat vermoedelijk te maken met een ander microbioom en een andere stofwisseling. Negentien kinderen overleefden de ziekenhuisopname niet.

Betere behandeling ondervoeding

De resultaten van deze studie kunnen waardevol zijn bij de zorg voor ondervoede kinderen in ontwikkelingslanden. “Je kunt denken aan een veel gerichtere behandeling voor kinderen met een slechte prognose, maar ook aan een minder intensieve en kortere behandeling voor ondervoede kinderen met een lager risico. De bevindingen leiden wellicht ook tot informatie over de onderliggende oorzaken van overlijden van deze kinderen", licht Voskuijl toe.

Dagelijks sterven nog altijd zo'n 16.000 kinderen aan ondervoeding. De beide kinderartsen van het Emma Kinderziekenhuis van Amsterdam UMC willen een speciale en betaalbare eNose ontwikkelen voor ziekenhuizen in landen met minder financiële middelen. Zodat er in de toekomst minder kindersterfte door ondervoeding zal zijn.