Generatieve AI versnelt de transformatie in de gezondheidszorg en introduceert nieuwe mogelijkheden zoals gepersonaliseerde digitale gezondheidsassistenten die toegang hebben tot gegevens van wearables, omgevingssensoren en elektronische patiëntendossiers. Hoe zullen geneeskunde en zelfzorg veranderen en zal iedereen profiteren van deze technologische revolutie?
De evolutie van medische kennis
Meer dan een eeuw geleden was de medische praktijk grotendeels intuïtief, met beperkte hulpmiddelen om een diagnose te stellen en patiënten te behandelen. De komst van medische encyclopedieën, gevolgd door het internet, stelde het grote publiek in staat om aan zelfzorg en zelfdiagnose te doen. Medische kennis werd toegankelijk voor iedereen, niet alleen voor artsen. Deze mijlpalen democratiseerden niet alleen de gezondheidszorg, maar waren ook cruciaal om te voorkomen dat gezondheidszorgsystemen overweldigd werden door kleine kwaaltjes, waardoor medische middelen efficiënter gebruikt konden worden.
AI heeft de digitale transformatie van de gezondheidszorg verder versneld. Google bijvoorbeeld verwerkt dagelijks ongeveer 1 miljard gezondheid gerelateerde vragen. Hoewel het oorspronkelijk niet bedoeld was als medisch adviseur, is het een essentiële hulpbron geworden voor mensen met beperkte toegang tot gezondheidszorg, waarmee de significante wereldwijde ongelijkheid wordt aangepakt waarin 4,5 miljard mensen niet beschikken over basisgezondheidszorg.
Generatieve AI in de zorg: Een technologische sprong
De introductie van generatieve AI-tools zoals OpenAI's ChatGPT en Google’s Gemini, eind 2022, gaf een nieuwe dimensie aan de rol van AI in de gezondheidszorg. Deze tools hebben aangetoond in staat te zijn symptomen te interpreteren en mogelijke diagnoses te suggereren, hoewel ze af en toe misleidende informatie kunnen genereren, bekend als ‘hallucinaties’. ChatGPT heeft zelfs zeldzame aandoeningen sneller geïdentificeerd dan professionals in de gezondheidszorg, door informatie over verschillende disciplines samen te voegen en inzichten te bieden die in de traditionele medische praktijk over het hoofd zouden worden gezien.
Beperkingen en uitdagingen
Het is echter essentieel om de beperkingen van deze AI-tools te erkennen. ChatGPT is weliswaar waardevol, maar is geen medisch hulpmiddel en kan soms onnauwkeurige of misleidende informatie produceren. Dit fenomeen, dat vaak “hallucinatie” wordt genoemd, treedt op wanneer de AI plausibele maar onjuiste of onzinnige antwoorden genereert. Desondanks hebben de toegankelijkheid, het reactievermogen en de gebruiksvriendelijke interface de AI populair gemaakt onder patiënten die gefrustreerd zijn over de traditionele gezondheidszorgsystemen.
De toekomst van AI-ondersteunde gezondheidszorg
De nauwkeurigheid van AI in medische diagnoses is de afgelopen jaren aanzienlijk verbeterd. In 2022 zouden AI-systemen ongeveer 45-47 procent van de vragen op het United States Medical Licensing Examination (USMLE) correct kunnen beantwoorden. Recente ontwikkelingen, zoals het Med-Gemini model van Google, hebben een nauwkeurigheid van meer dan 91 procent bereikt.
Dit betekent een aanzienlijke vooruitgang in het vermogen van AI om complexe diagnostische taken uit te voeren, wat duidt op een verschuiving naar betrouwbaardere AI-ondersteunde gezondheidszorg. Eric Topol, wetenschapper en oprichter van het Scripps Research Translational Institute, stelt in het artikel “Toward the Eradication of Medical Diagnostic Errors”, gepubliceerd in Science, dat AI een copiloot zou moeten worden voor elke arts. Wanneer patiëntbezoeken beperkt zijn tot een paar minuten en artsen overspoeld worden door gegevens, is er weinig tijd voor reflectie.
Volgens de tweesysteemtheorie van psycholoog en Nobelprijswinnaar Daniel Kahneman (2022) worden artsen vaak gedwongen om beslissingen te nemen op basis van systeem 1 (intuïtief en snel denken). Als AI hen begint te ondersteunen met betrouwbare inzichten uit onderzoeken en gegevens in elektronische medische dossiers, zal systeem 2 denken - langzaam en op bewijs gebaseerd - de overhand krijgen ten gunste van patiënten.
AI-experts in uw zak
AI zal zowel professionals in de gezondheidszorg als patiënten ondersteunen. Mensen zullen advies krijgen van AI over verschillende aspecten van het leven, waaronder hun gezondheid. AI-agenten zullen persoonlijke gezondheidscoaching bieden, waarbij gegevens van meerdere sensoren worden gebruikt om vitale functies, activiteitenniveaus en andere gezondheidsgegevens te monitoren.
Deze verschuiving maakt deel uit van een bredere technologische transformatie die door Amy Webb, CEO van het Future Today Institute, wordt beschreven als een “technologische supercyclus” die wordt aangedreven door de convergentie van AI, biotechnologie en gekoppelde datanetwerken. Deze transformatie zal naar verwachting de grenzen tussen traditionele gezondheidszorg en persoonlijk welzijn doen vervagen en een meer geïntegreerde, datagestuurde benadering van gezondheidsmanagement bevorderen.
Ethische overwegingen en toegankelijkheid
Hoewel de voortdurende integratie van AI in de gezondheidszorg een belangrijke verschuiving betekent in de richting van meer toegankelijke, nauwkeurige, gepersonaliseerde en op bewijs gebaseerde medische zorg, roept dit ook belangrijke ethische overwegingen op. Toegang tot deze nieuwe AI-mogelijkheden is vaak voorbehouden aan mensen met veel digitale en gezondheidsvaardigheden en mensen die zich de nieuwste wearables en AI-gebaseerde systemen kunnen veroorloven. Dit kan paradoxaal genoeg leiden tot een scenario waarin mensen die al gezond zijn nog gezonder worden, waardoor de bestaande verschillen in toegang tot en resultaten van gezondheidszorg nog groter worden.
Bovendien moeten kwesties als privacy van gegevens, vooroordelen in AI-algoritmen en mogelijk misbruik van gevoelige gezondheidsinformatie zorgvuldig worden overwogen. Wil AI de gezondheidszorg echt democratiseren, dan moet het worden ontwikkeld en ingezet met een focus op rechtvaardigheid, zodat alle mensen, ongeacht hun sociaaleconomische status, kunnen profiteren van deze technologische vooruitgang.
Conclusie
De toekomst van AI in de gezondheidszorg is veelbelovend, met het potentieel om een revolutie teweeg te brengen in de manier waarop we medische zorg en zelfzorg benaderen. Het is echter cruciaal om de uitdagingen en ethische overwegingen aan te pakken om ervoor te zorgen dat de voordelen van deze technologische revolutie voor iedereen toegankelijk zijn. Hoe denk jij dat AI jouw interacties met zorgverleners zal veranderen en welke stappen moeten we nemen om ervoor te zorgen dat deze hulpmiddelen iedereen in gelijke mate van dienst zijn?
