Tijdens de coronacrisis is duidelijk geworden dat de overdracht van de patiëntgegevens bij overplaatsing van IC-patiënten van het ene naar het andere ziekenhuis niet altijd even soepel verliep. Daarom heeft de Nederlandse Federatie van Universitair medische centra (NFU) een initiatief gestart om de landelijke uitwisseling van de Basisgegevensset Zorg mogelijk te maken. Die zogenoemde patiënt summary kan eenvoudig en veilig digitaal meerijzen naar het nieuwe ziekenhuis.
De NFU heeft Registratie aan de bron gevraagd onderzoek te doen naar de haalbaarheid en hoe snel een dergelijke oplossing voor de overdracht van patiëntgegevens gerealiseerd zou kunnen worden. “Snelle en veilige digitale overdracht betekent dat patiënten sneller de juiste zorg krijgen. We hebben dit voorjaar gezien dat dat nog niet naar wens verliep waardoor de overdracht veel handmatig werk kostte", aldus Mark Kramer, lid raad van bestuur Amsterdam UMC en vanuit NFU verantwoordelijk voor dit project.
Standaard voor patiëntgegevens
Registratie aan de bron onderzocht niet alleen de haalbaarheid en snelheid van invoering, maar keek ook of de beoogde oplossing beter is dan de tijdelijke (nood)oplossingen die tijdens de eerste piek van de COVID-19 pandemie bedacht en gebruikt zijn. Het is met name de bedoeling dat de 'Basisgegevensset Zorg oplossing' gebruikt maakt van gegevens die rechtstreeks uit het EPD gehaald worden. Verder moet de gegevens gestandaardiseerd, en met eenheid van taal, uitgewisseld worden. Dat is namelijk precies waaraan het bij veel IC-overdrachten tijdens de coronacrisis ontbrak. Daardoor konden de ontvangende ziekenhuizen en zorgverleners zich minder goed voorbereiden op de komst van de overgeplaatste patiënten.
Uit het onderzoek is inmiddels gebleken dat de oplossingen met de zogenoemde patiënt summary inderdaad haalbaar is. Het NFU heeft ook al de opdracht gegeven om de oplossing te gaan uitrollen. Twiin en Registratie aan de bron zullen die uitrol gezamenlijk gaan uitvoeren. Nadat Registratie aan de bron diverse mogelijke aanbieders en opties vergeleken had, is de keuze op Twiin gevallen.
Twiin is een programma van VZVZ (Vereniging van Zorgaanbieders voor Zorgcommunicatie) en RSO Nederland, dat mikt op het realiseren van een landelijk afsprakenstelsel voor het digitaal uitwisselen van patiëntgegevens. Daarvoor wordt zo veel mogelijk gebruik gemaakt van bestaande infrastructuren en gemeenschappelijke voorzieningen voor bijvoorbeeld patiënttoestemming.
Patiëntoverdracht tijdens coronacrisis
Bij de overdracht van COVID-19 patiënten, zo bleek uit gesprekken met intensivisten en medisch specialisten, zijn qua informatiebehoefte met name de onderwerpen van belang die essentieel zijn voor de zorgprofessionals. Denk aan diagnostische beelden, eenduidige medische gegevens (de BgZ) en een brief met samenvatting van de arts. Doordat gekozen wordt voor een gestandaardiseerde aanpak kan het proces grotendeels geautomatiseerd plaatsvinden en hoeven ziekenhuizen minder handmatige handelingen te verrichten.
“Uitgangspunt is dat de gegevensoverdracht rechtstreeks vanuit het epd plaatsvindt en dat het geen extra registratielast met zich meebrengt, dus dat we alleen informatie uitwisselen die toch al wordt vastgelegd als onderdeel van het zorgproces", aldus Carolien Bouma, programmaleider van Registratie aan de bron.
Medewerking van ziekenhuizen
Twiin werkt momenteel aan de uitrol van de nieuwe oplossing voor de uitwisseling van COVID-19 patiënten. Registratie aan de bron brengt zijn expertise rond uitwisseling van de BgZ in. Twiin benadert ook de ziekenhuizen met met verzoek om de oplossing te gaan gebruiken. Een essentiële voorwaarde voor het slagen van het project.
“Wij denken dat we met Twiin echt een stap voorwaarts zetten. Nu richten we ons op de COVID-19 patiënten, maar daarna kunnen ook andere patiëntengroepen aangesloten worden. We rekenen erop dat we de ziekenhuizen daarin mee kunnen krijgen. De gesprekken die we daar tot nu toe over hebben gevoerd, zijn in ieder geval positief. Het maatschappelijk belang is kristalhelder; iedereen wil dat de overdracht van COVID-patiënten optimaal wordt geregeld", zo voegt Mark Kramer toe.