Uit een groot internationaal onderzoek blijkt dat een online, op internet gebaseerde, behandeling met cognitieve gedragstherapie (CGT) bij depressie vaak net zo effectief is als de traditionele, fysieke, behandeling. De studie voor het onderzoek is gebaseerd op 76 gerandomiseerde gecontroleerde onderzoeken (RCT's). Daaraan deden ruim 17.500 patiënten mee, waarvan bijna driekwart (71%) vrouwen.
Het aanbod en de toepassing van online behandelingen voor cognitieve gedragstherapie, of iCGT, groeit. Over de effectiviteit van die behandelingen, wat werkt wel en wat niet, was tot op heden nog niet heel veel duidelijk. Er waren wel onderzoeken die de effectiviteit op korte termijn konden aantonen. De nu uitgevoerde studie aan de hand van tientallen wereldwijde controle onderzoeken geeft hier meer uitsluitsel over.
“Bij milde of matige depressie is het effect van iCGT even goed als dat van conventionele CGT. Voor veel cliënten is het een uitstekende manier om toegang te krijgen tot therapie zonder naar een therapeut te hoeven gaan. Opvallend was dat we zagen dat iCGT vooral ook goed is voor de behandeling van ouderen, een bevinding die we niet helemaal hadden verwacht", vertelt Cecilia Björkelund, Senior Professor of Family Medicine aan de Sahlgrenska Academy van de Universiteit van Göteborg.
Online cognitieve gedragstherapie effectief
Online cognitieve gedragstherapie omvat, net als de traditionele CGT, het aanpassen van gedachten, gevoelens en gedragingen. Obstakels in het leven van de patiënt die hun humeur aantasten. Tijdens de behandeling, die doorgaans zo'n tien weken duurt, krijgen ze taken en oefeningen mee die ze zelfstandig kunnen uitvoeren.
De factor die het meest significant bleek voor de prognose was de diepte van de depressie aan het begin van de behandeling. Bij mildere depressies werden betere resultaten behaald. De inzet van ondersteuning, al dan niet op afstand en door sms-herinneringen leidde ertoe dat het aantal patiënten dat de therapie voltooide steeg.
“Als je iCGT in de zorg gaat gebruiken, moeten de programma’s net zo goed gereguleerd worden als medicijnen. Dat is op dit moment vaak nog niet het geval. Dit onderzoek is weer een stap voorwaarts. Ten eerste onderzoekt deze studie wat het meest effectief is. Ten tweede biedt het kennis over het ontwerpen van een programma en het aanpassen van de samenstelling aan de problemen van patiënten”, aldus Björkelund.
Contact met behandelaar cruciaal
Een voorwaarde voor het succesvol inzetten van iCGT is echter wel dat er continu therapeutisch contact is. Het is van belang dat de therapeut binnen drie tot vier weken een verbetering kan zien en, indien nodig, de behandeling bij kan sturen. Daarbij komt dat de studie ook concludeert dat online cognitieve gedragstherapie niet geschikt is voor de behandeling van ernstige depressies.
Een van de onderzoeken die de basis vormen voor de huidige publicatie is een gerandomiseerde gecontroleerde studie van iCBT, bekend als PRIM-NET. Deze vergelijkende studie werd in 2010-2013 uitgevoerd in de eerstelijnszorg in de regio Västra Götaland door onderzoekers van het Institute of Medicine en de afdeling Psychologie van de Universiteit van Göteborg.
