Vaktherapie online aanbieden, hoe doe je dat? Met deze vraag ging Suzanne Haeyen, bijzonder lector Vaktherapie bij Persoonlijkheidsstoornissen aan de Hogeschool Arnhem Nijmegen (HAN), met enkele collega’s aan de slag toen COVID-19 fysieke sessies onmogelijk maakte. Met steun van ZonMw-programma ‘Wetenschap voor de praktijk’ koppelden zij VR-toepassingen ‘Health Experience’ en ‘Tilt Brush’ en de app ‘Get grip’ aan de praktijk van muziek-, dans-, drama-, spel-, beeldende en psychomotorische therapie. Samen met cliënten in één virtuele therapieruimte werken, blijkt nu een mooie aanvulling op reguliere interventies.
Vaktherapie wordt toegepast in de behandeling van mensen met een psychische aandoening als stress, depressie of een persoonlijkheidsstoornis. Het is een therapievorm waarbij het gaat om zintuiglijke ervaring, lichaamsbewustzijn en fysieke interactie. “Doen en ervaren staan voorop: voelen, contact, fysiek in de weer zijn met spel, muziek, beeldende kunst, drama en beweging. Digitale toepassingen zoals VR worden daar nog weinig bij gebruikt”, zegt Haeyen, die zelf beeldend therapeut is.
Toen vorig jaar bleek dat er grote behoefte was aan meer kennis over online Vaktherapie startte Haeyen samen met Joep Kolijn (docent-onderzoeker Psychomotorische therapie & technologie) en Nathalie Jans (junior onderzoeker/psychomotorisch therapeut) met het project ‘Online Vaktherapie: telepresent zijn als vaktherapeut’.
Actiegericht onderzoek VR
In een actiegericht onderzoek is nagegaan hoe vaktherapeutische expertise kon worden gekoppeld aan bestaande virtual reality en andere digitale toepassingen. Gekozen is voor de virtuele therapieruimte Health Experience, die de HAN samen met ImproVive heeft ontwikkeld, Google’s schilderapplicatie Tilt Brush en de Get Grip app van Emoelens voor het monitoren van emotieregulatie.
Bijzonder aan de VR Health Experience is dat de therapeut samen met één of meer cliënten aanwezig is in een virtuele therapieruimte: een gymzaal met bijbehorend buitenspeelterrein. In VR Tilt Brush stapt de cliënt in een 3D schilderapplicatie, die een extra dimensie toevoegt aan de mogelijkheden van reguliere therapie. En de Get Grip app biedt cliënten de mogelijkheid het geleerde ook buiten de therapie in de praktijk te brengen.
Online sprintsessies
De gekozen toepassingen zijn via online ‘kennisclips’ en ‘sprintsessies’ aangeboden aan de deelnemers. “De kennisclips waren bedoeld om uit te leggen hoe de toepassingen werken en te peilen hoe de vaktherapeuten daar tegenover stonden”, licht Nathalie Jans toe. “Daarna gingen de deelnemers aan de slag met de drie toepassingen. Hun ervaringen en nieuwe ideeën voor het gebruik ervan deelden ze tijdens de online sprintsessies.”
De Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN) heeft enkele jaren geleden al in samenwerking met iXperium Health en The Simulation Crew een VR-toepassing ontwikkeld waarmee HBO-studenten in een VR-omgeving hun communicatievaardigheden kunnen oefenen in een intakegesprek met een cliënt. De app genaamd The Virtual Client laat studenten in een virtuele omgeving hun vaardigheden oefenen. Daarnaast wordt bekeken hoe de data uit de app kan worden gebruikt om onderwijs meer te personaliseren.
Welke waardevolle ervaringen zijn opgedaan met online Vaktherapie vertellen Haeyen en Jans in de volgende editie van ICT&health, die op 21 oktober verschijnt.
