De zorgsector is, net als veel andere sectoren, in transitie. De verandering richt zich op de verschuiving van zorg naar gezondheid, op samenwerking en innovatie. Hoewel elke transitie anders is, zijn er veel overeenkomsten waar de zorg van kan leren. NewForesight en Deloitte delen hun belangrijkste inzichten uit hun ervaring met complexe transities om de veranderingen in de zorgsector te versnellen en beter te organiseren. Want zonder een andere aanpak blijven we steken in pilots, projecten en goede bedoelingen.
Complexe transities zijn niet oplosbaar met traditionele benaderingen, stelt Edgar Schwandt, Senior Adviseur bij NewForesight. “Een vraagstuk is complex wanneer het inhoudelijk ingewikkeld is door uitdagingen met technologie, gedrag of regelgeving, én alleen kan worden opgelost door verschillende stakeholders met vaak uiteenlopende belangen.”
Complexe vraagstukken
Vaak helpen de prikkels in het systeem niet mee aan de verandering. “Precies de complexe vraagstukken waar de zorg mee worstelt om de verschuiving van zorg naar gezondheid, betere samenwerking en innovatie succesvol te maken”, vult Freekje Huisman, Senior Manager bij Deloitte, aan. Zij ziet een aantal belangrijke uitdagingen in de huidige aanpak binnen de zorg, zoals:
- Visie op het toekomstig systeem ontbreekt. Het IZA geeft richting en die wordt breed gedragen, maar het geeft nog geen concreet beeld van hoe het systeem er straks uit moet zien.
- Het blijft bij pilots en projecten: pilots en projecten worden volop gestart, maar te weinig groeien uit tot blijvende veranderingen.
- Conservatief innoveren: de sector kiest vaak voor de veilige weg. Er is weinig ruimte voor risico, falen, en competitie
Van verbeteren naar vernieuwen
Claudia Brandenburg, oud-zorgbestuurder en Partner Gezondheidszorg Financial Advisory bij Deloitte, legt uit dat we nu vooral bezig zijn met het optimaliseren van het bestaande systeem, tot het echt niet meer slimmer kan. Eigenlijk zouden we het zorgsysteem opnieuw moeten uitvinden en nieuwe verdienmodellen moeten stimuleren.
“De potentie van data en technologie blijven nu onderbenut, resultaten zijn moeilijk te behalen en het rendement is laag”, schetst Brandenburg. “Ondertussen blijft de zorg overbelast. De huidige aanpak vraagt ook ontzettend veel: er is bestuurlijke drukte door de talloze vergaderingen, vele gezamenlijke projectgroepen, gebrek aan prioriteiten, en weinig overzicht van wat er allemaal loopt. Hierdoor komen veel initiatieven onder druk te staan omdat er simpelweg te weinig tijd en mensen zijn voor al die veranderingen.”
Lucas Simons, oprichter van NewForesight, herkent dit ook in andere sectoren: “Ik vraag vaak: als we muziek zouden maken, hoe zou dat dan klinken? En steevast zegt elke sector: ‘als lawaai’. Dat was ook precies de conclusie toen we dit bespraken met meer dan veertig zorgbestuurders.”
Lees het hele artikel in editie 6 van ICT&health, die rond 13 december verschijnt.
