Uit het jaarlijks kostenonderzoek ‘Zorg-IT en digitalisering’ dat KPMG in opdracht van de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ) heeft gedaan, blijkt dat de digitale strategie van de NVZ-leden goed aansluit om de IZA-doelen te kunnen realiseren. Digitalisering en databeschikbaarheid zijn essentieel om de transformatie van zorg mogelijk te kunnen maken. Een belangrijke randvoorwaarde voor digitalisering en databeschikbaarheid in de zorg is de hiervoor beschikbare investeringsruimte.
Het doel van het kostenonderzoek (pdf) is om inzicht te krijgen in de investerings- en exploitatiekosten met betrekking tot ICT en de ontwikkelingen en de trends die zich daarin aftekenen. Er zijn dit jaar in totaal 35 leden van NVZ meegenomen in het onderzoek. Het onderzoek is verder aangevuld met negen interviews met CIO’s van verschillende type instellingen.
Belangrijke conclusies 2024
Uit het kostenonderzoek van 2024 blijkt onder meer dat digitalisering en databeschikbaarheid volgens CIO’s leiden tot hogere kwaliteit en toegankelijkheid van de zorg. Ook laat het onderzoek zien dat zorginstellingen meer op technologiepartners leunen voor beheersbaarheid van de ICT. Ze zien dat de kosten van vooral software hard stijgen. Dat leidt tot zorgen over de toekomst en de ondervraagden denken dat samen optrekken naar leveranciers hierbij kan helpen.
Een punt van aandacht is dat het IZA, niet alleen tot veel uitvoerbare plannen moet leiden, maar ook investeringen moet stimuleren. Die investeringen komen veelal uit eenmalige bronnen (transformatiegelden). Uit het onderzoek blijkt dat de daaruit voortvloeiende exploitatielasten niet zomaar zijn geborgd, vooral niet als de baten niet direct bij de investerende partij liggen.
Financiën belangrijke randvoorwaarde
Om de digitale transformatie succesvol voort te zetten, vraagt de NVZ blijvende steun van de politiek. Het rapport van KPMG laat zien dat zowel extra ruimte moet worden gerealiseerd voor investeringen op dit moment, als exploitatieruimte voor de toekomst. Investeringen die dankzij de eenmalige transformatiegelden worden gedaan in digitalisering, vragen om structurele financiering in de toekomst. Gelet op de financiële positie en de beperkte mogelijkheden die ziekenhuizen momenteel hebben om te kunnen investeren, is er extra financiële ruimte nodig. Volgens de ondervraagden zijn deze investeringen essentieel om de gestelde doelen van het IZA te behalen.
Ander perspectief
Begin dit jaar bracht de belangenvereniging NVZ nog het dialoogdocument ‘Open ziekenhuizen’ uit. Daarin staat dat om ook in 2030 toegankelijke en kwalitatief goede zorg te kunnen aanbieden, ziekenhuizen een ander perspectief moeten kiezen. Zaken zoals preventie, digitalisering en gegevensuitwisseling staan centraal in het document, evenals het Integraal Zorgakkoord (IZA) als basis voor de veranderingen op deze drie gebieden. NVZ-voorzitter Ad Melkert overhandigde het dialoogdocument op 27 februari aan demissionair minister voor Medische Zorg Pia Dijkstra.
