De invoering van de Wet Elektronische Gegevensuitwisseling (Wegiz) betekent een belangrijke stap voorwaarts voor de gezondheidszorg. Digitale informatie-uitwisseling is niet langer een keuze, maar een must. Zorgorganisaties zullen technische standaarden moeten implementeren om ervoor te zorgen dat ze de gespecificeerde data kunnen verzenden en ontvangen. De impact van deze wet gaat echter veel verder dan alleen technische eisen, want het vraagt om een transformatie in de zorgsector, schrijft Elin van Duin, Healthcare Consultant bij Beter Healthcare.
Als onderdeel van de Wegiz-wetgeving worden zorgorganisaties verplicht om bepaalde soorten informatie digitaal uit te wisselen. Dit omvat onder andere elektronische overdracht tussen verpleegkundigen (eOverdracht), de uitwisseling van de belangrijkste patiëntinformatie die essentieel is voor de continuïteit van zorg tussen ziekenhuizen en gespecialiseerde centra (ook bekend als Basisgegevensset Zorg), en de uitwisseling van medicatie-informatie (zoals recepten en gebruiksgegevens).
Onderdeel groter geheel
Deze op handen zijnde wettelijke vereisten moeten niet worden gezien als geïsoleerde informatie-uitwisselingen, maar als onderdeel van een groter geheel waarin de beschikbaarheid van data een steeds prominentere plaats inneemt. De toenemende nadruk op informatie-uitwisseling betekent dat gezondheidszorgorganisaties zowel hun IT-architectuur als hun bedrijfsprocessen moeten aanpassen.
Een dergelijke verschuiving vraagt om een kritische evaluatie van hun leveranciers van elektronische patiëntendossiers (EPD's). Kunnen deze leveranciers de nieuwe wetgeving bijbenen? Is hun stappenplan afgestemd op relevant beleid van het Ministerie van VWS - zoals het Integraal Zorgakkoord en de Nationale Visie en Strategie op het Gezondheidsinformatiestelsel?
Randvoorwaarden informatie-uitwisseling
Naast deze overwegingen moeten organisaties ook aandacht besteden aan verschillende vereisten met betrekking tot de informatie-uitwisseling zelf. Het gaat hierbij niet alleen om de standaardisatie van informatie, maar ook om de randvoorwaarden voor informatie-uitwisseling. Belangrijke elementen waar men zich op moet richten zijn gebruikersauthenticatie, autorisatie en informatiebeveiliging.
Om voorbereid te zijn op een toekomst waarin de beschikbaarheid van data een grote rol zal spelen, moeten organisaties evalueren hoe deze randvoorwaarden momenteel worden geïmplementeerd. Ze moeten ook evalueren wanneer relevante nationale kenmerken kunnen worden gebruikt. Bijvoorbeeld sectorbrede afspraken, standaarden en voorzieningen die bijdragen aan vindbaarheid, toegankelijkheid en maximale interoperabiliteit (generieke functies).
Voor kleinere organisaties kan het bijhouden van deze nationale ontwikkelingen een grote uitdaging zijn. Als het gaat om informatiebeveiliging en privacy kan het voor kleinere entiteiten moeilijk zijn om de vereiste competenties in huis te hebben. Een groeiende trend is de levering van dergelijke expertise via regionale gedeelde diensten, hetzij via formele regionale organisaties of informele regelingen. De ene organisatie kan bijvoorbeeld haar informatiebeveiligingsdeskundigen uitlenen aan de andere.
Voordelen informatie-uitwisseling benutten
Naast de genoemde randvoorwaarden is het nog belangrijker om na te denken over de adoptie van deze informatie-uitwisselingen. Zorgprofessionals moeten inzien dat de informatie die ze vastleggen in EPD's niet alleen dient voor de interne processen van hun eigen organisatie, maar ook meereist met de patiënt wanneer deze zich verplaatst tussen organisaties in het zorgnetwerk.
Regionale netwerken - zowel formeel als informeel - spelen in toenemende mate een belangrijke rol bij het bevorderen van dit bewustzijn. Regionale bijeenkomsten bijvoorbeeld, waarin een patiënttraject wordt besproken met alle relevante actoren, dragen bij aan een gedeeld begrip van hoe informatiekwaliteit de continuïteit van zorg beïnvloedt.
Organisaties in de gezondheidszorg moeten zich richten op het grotere geheel achter wetgeving zoals de Wegiz en beginnen met de voorbereiding van hun personeel en IT-architectuur. Een belangrijk aspect van deze voorbereiding is het inzicht dat informatie-uitwisseling afhankelijk is van de kwaliteit van de registraties in de respectieve EPD's.
Alleen als de informatiekwaliteit voldoet aan de vereiste eisen, kan de continuïteit van de zorg worden gewaarborgd. Alleen als de kwaliteit van de informatie voldoet aan de vereiste normen, kunnen zorgorganisaties de vruchten plukken van informatie-uitwisseling
Consultants van Beter Healthcare hebben bijgedragen aan Wegiz-programma's in zowel strategische als implementatierollen. Op basis van deze ervaringen deelt Elin van Duin, Healthcare Consultant bij Beter Healthcare, een aantal van de belangrijkste geleerde lessen en deelt inzichten in hoe organisaties zich het beste kunnen voorbereiden op dit nieuwe tijdperk van digitale informatie-uitwisseling.
