Chirurgen in het St. Antonius Ziekenhuis maken al ruim twee jaar gebruik van een nieuwe, innovatieve, techniek voor het opsporen van de schildwachtklier bij borstkankerpatiënten. Dankzij deze ICG-techniek hoeven patiënten minder vaak naar het ziekenhuis. Daarnaast is de innovatieve techniek duurzamer, sneller én goedkoper. ZonMw heeft nu een subsidie van een kwart miljoen euro beschikbaar gesteld zodat de ICG-techniek naar acht andere ziekenhuizen uitgerold kan worden.
De schildwachtklier is bij borstkanker de eerste lymfeklier waar de tumor naar uitzaait. Die klier moet worden onderzocht om eventuele verdere lymfeklieruitzaaiingen te kunnen opsporen. Omdat de schildwachtklier bij iedereen op een andere plek zit, is het opsporen ervan een uitdaging. Traditioneel wordt dat gedaan met behulp van technetium, een radioactieve stof. Die wordt vooraf bij de patiënt ingespoten zodat een vervolgafspraak de klier opgespoord, en verwijderd, kan worden.
ICG-techniek
Het St. Antonius Ziekenhuis maakt dus al een paar jaar gebruik van de ICG-techniek. Inmiddels is aangetoond dat die even goed werkt als de techniek met technetium. “De ICG-techniek is een goedkoper, duurzamer alternatief, zónder straling. Bovendien is er geen extra voorbereidend ziekenhuisbezoek meer nodig. ICG is een groen fluorescerende vloeistof die tijdens de operatie geïnjecteerd wordt en met een speciale camera zichtbaar wordt gemaakt. Daardoor is deze techniek minder belastend voor de patiënt. Ook zijn er minder logistieke problemen”, vertelt oncologisch chirurg Annemiek Doeksen.
Het feit dat voor de ICG-techniek geen technetium meer nodig is, komt als geroepen. Deze radioactieve stof wordt in Nederland geproduceerd bij de Hoge Flux Reactor (HFR) in Petten. Door een storing is er een acuut tekort aan technetium ontstaan.
Acht ziekenhuizen
Om de invoering van de nieuwe techniek in andere ziekenhuizen te versnellen heeft ZonMw 250.000 euro beschikbaar gemaakt. "Met de steun van ZonMw kunnen we ervoor zorgen dat patiënten in heel Nederland eerder profiteren van deze minder belastende techniek in hun eigen, vertrouwde ziekenhuis," zegt Isabelle Henskens, arts-onderzoeker in het St. Antonius.
Zo kunnen nu acht ziekenhuizen gaan deelnemen aan de studie die moet leiden tot het in drie fases invoeren van de ICG-techniek. In het overstap traject worden een medisch protocol, een implementatiehandleiding en scholing ontwikkeld. Dat gebeurt samen, en in overleg met, patiënten en zorgverleners.
“Deze materialen worden na afloop van de studie ook beschikbaar gesteld voor alle andere ziekenhuizen. Door deze kennis te delen, kunnen zij gemakkelijker de ICG-techniek implementeren. Daarnaast hopen we dat deze techniek wordt opgenomen in de richtlijnen bij het opsporen van de schildwachtklier bij borstkanker”, zegt Henskens.
Oplichtende contrastvloeistof
De innovatie van het St. Anonius Ziekenhuis is prachtig, maar niet uniek. Vorig jaar startte het Van Weel-Bethesda Ziekenhuis met een andere innovatieve techniek om de schildwachtklier bij borstkankerpatiënten op te sporen. Hierbij wordt een fluorescerend contrastmiddel ingezet in combinatie met een nieuw type camera. Dat contrastmiddel straalt licht uit in het donker. Vervolgens kan met een speciale camera de schildwachtklier zichtbaar worden gemaakt.
