MMC start met thuismonitoring chronisch zieke patiënten

Flow, het centrum voor Preventie, Telemedicine en Revalidatie Chronische Ziekten in Máxima Medisch Centrum (MMC) is gestart met een nieuw Remote Patiënt Management-programma (RPM). Met dit programma worden ernstig zieke patiënten met chronisch hartfalen en COPD thuis gemonitord. Flow verwacht een aantoonbaar hogere kwaliteit van leven te realiseren tegen gelijkblijvende of gereduceerde kosten van zorg. Een vergelijkbaar programma wordt al langer aangeboden door het Slingeland ziekenhuis (COPD InBeeld).

Volgens het MMC hebben patiënten die meedoen aan het nieuwe programma, vaak niet alleen te lijden onder hun ziekten en de herhaaldelijke ongeplande ziekenhuisopnames, maar ook onder de angst en stress die dit steeds met zich meebrengt. Het nieuwe programma is volledig gebaseerd op voor patiënten belangrijke aspecten, zoals meer veiligheid doordat het medisch team dagelijks meekijkt, minder of kortere opnames, een betere kwaliteit van leven en minder complicaties.

Permanente monitoring thuis

Het programma is ontwikkeld voor patiënten met zowel chronisch hartfalen als COPD én een hoog risico op heropname. Zij worden voortaan dag en nacht in de thuissituatie gemonitord en begeleid door een multidisciplinair team. De patiënt meet zelf dagelijks bloeddruk, saturatie, gewicht, temperatuur, beweegactiviteit en hartslag en beantwoordt ook iedere dag vragen over mogelijke klachten via een digitaal platform. Alle data wordt bekeken door een aangewezen  casemanager. Dit zijn hoogopgeleide hart- en longverpleegkundigen in MMC. Via chatberichten of videobellen hebben de patiënt en de casemanager contact. De casemanager consulteert de longarts en cardioloog tijdens een dagelijks multidisciplinair overleg (MDO). Voor interventies bij verslechtering van de situatie van de patiënt, zijn behandelprotocollen ontwikkeld. Stabiliseert de ziekte, dan is het mogelijk om de frequentie van de metingen aan te passen.

Patiënten trekken te laat aan de bel

Volgens Hareld Kemps, medisch hoofd van Flow en cardioloog, is het programma mede ontwikkeld met input van patiënten. “Ze geven zelf aan dat ze structureel te laat aan de bel trekken als hun situatie verslechtert. Daardoor komen ze bijna altijd te laat in het ziekenhuis, waardoor een ziekenhuisopname noodzakelijk is. Terwijl een opname voor deze groep juist zeer grote gevolgen heeft: hun herstel duurt veel langer dan gemiddeld en de kans op een nieuwe opname neemt iedere keer toe. Snel medisch ingrijpen helpt deze patiënten op alle fronten.” Andere belangrijke zaken zijn:

• Een aanspreekpunt.
• Goede communicatie tussen specialisten die betrokken zijn bij de verschillende ziekten.
• Patiënten willen leren vertrouwen op hun eigen lichaamssignalen.

Dit laatste element is een belangrijke factor, stelt Kemps: “Als medisch specialisten weten we veel van een bepaald vakgebied en we kunnen onze patiënten uitstekend behandelen op dit gebied. Patiënten hebben echter in heel veel gevallen twee chronische ziekten of meer. Mijn collega longarts en ik kunnen wanneer we de krachten bundelen onze patiënten betere expertise én betere service bieden. Een patiënt voelt zelf goed aan of een verslechtering meer door de longen of meer door het hart veroorzaakt wordt. Door daar goed naar te luisteren, en dat doen we nu dagelijks in het RPM zorgprogramma, kunnen we veel gerichtere interventies inzetten. Zo leren wij als artsen veel van elkaar en van de patiënt over de combinatie van ziekten. En de patiënt leert steeds meer over zijn ziekten. Het stelt hem of haar beter in staat de eigen chronische ziekten zelf te managen.”

Minder kosten, meer kwaliteit

Met een wetenschappelijke studie hoopt Flow aan te tonen dat deze nieuwe manier van zorg verlenen bijdraagt aan het behoud van kwaliteit van leven van de patiënten (ondanks progressie van hun ziekten), dat de zelfmanagementvaardigheden van de patiënten toenemen én dat de duur van de opnames korter wordt dan voorheen. Longarts Lidwien Graat hierover: “Als een verslechterde situatie eerder in beeld is, kan in een eerder stadium worden ingegrepen. Vaak zal dat kunnen door gerichte adviezen of medicatie aanpassing thuis. Wanneer nodig wordt de patiënt gevraagd naar het ziekenhuis te komen. Zo realiseren we zorg ‘on demand’ in plaats van de huidige vaste, vooraf geplande consulten los van de noodzaak ervan. Wanneer een opname toch noodzakelijk is, kan de patiënt in veel gevallen eerder worden ontslagen vanwege de mogelijkheid om vitale parameters in de thuissituatie te meten en te monitoren. We gaan meten of zorgkosten daadwerkelijk dalen zoals we verwachten door minder of kortere opnames en minder consulten in het ziekenhuis.”

COPD InBeeld

In de regio Doetinchem wordt al langer een vergelijkbaar programma voor zorg op afstand aangeboden voor thuismonitoring. Sinds 2016 werken het Slingeland ziekenhuis, zorgverzekeraar Menzis en zorgaanbieder Sensire samen voor COPD InBeeld. In 2017 werd het programma uitgebreid naar mensen met hartfalen. Ook hier geldt dat de kwaliteit van leven verbetert en dat zorgkosten dalen, onder meer door minder ziekenhuisopnames.