In Drenthe wordt sinds begin dit jaar in vier proeftuinen geëxperimenteerd met nieuwe samenwerkingsvormen om de ouderenzorg toekomstbestendig te maken. Onder meer Dokter Drenthe (huisartsen), ouderenzorgorganisaties en thuiszorgorganisaties slaan de handen ineen. En dat is hard nodig, want door de dubbele vergrijzing neemt de zorgvraag toe, terwijl er steeds minder personeel beschikbaar is.
De basis voor de proeftuinen wordt gevormd door Stepped Care, waarbij naar gelang nodig in fases steeds intensievere vormen van zorg worden geboden. Daarbij staan de vraag en de kracht van de inwoners centraal. Zij vullen hun vragen in eerste instantie samen met hun buurtgemeenschappen in. Waar nodig wordt vervolgens deskundigheid toegevoegd op basis van wat voor de inwoner belangrijk is. Wanneer (specialistische) expertise wordt ingezet, wordt naadloos samengewerkt en vullen de verschillende partijen elkaar aan. Zo kunnen mensen met een hulpvraag langer zelfstandig thuis blijven wonen.
Kernteams ouderenzorg
Er wordt in Drenthe al een tijdje gewerkt met zogenoemde kernteams ouderenzorg, waar meer dan 90% van de huisartsen bij is aangesloten. Dat houdt in dat iedere vier tot zes weken een multidisciplinair overleg plaatsvindt bij een huisarts, waarbij een specialist ouderengeneeskunde, de thuiszorgorganisatie, casemanagement en sociaal werk vanuit de gemeente aanwezig zijn. Die basis werkt al heel goed en wordt nu dus verder uitgebreid.
Daarbij wordt vooral gekeken naar het verdelen van de zorg, zodat niet alles bij één specialist op het bordje komt. Hierbij wordt ingezet op taakdelegatie, met een bredere inzet van zorgprofessionals, zoals GZ-psychologen, Verpleegkundig Specialisten (VS) en Physician Assistants (PA).
Mobiel Geriatrisch Team
In Emmen start vanaf 1 september een Mobiel Geriatrisch Team, bestaande uit Specialisten Ouderenzorg (SO), Verpleegkundig Specialisten (VS), Physician Assistants (PA) en GZ-psychologen van Treant, Tangenborgh en Icare. Dit team ondersteunt de huisartsenpraktijken en een aantal woonzorglocaties in Emmen en is te bereiken via het Coördinatiepunt Tijdelijk Verblijf (CTV).
Wanneer een huisarts te maken heeft met een complexe casus, kan die via het CTV contact opnemen om een SO te consulteren. Die kan dan meedenken over de juiste aanpak. SO Joost Lurvink van zorgorganisatie Treant: “We leveren geen acute zorg, maar nemen wel meteen contact op met de zorgvrager of verwijzer om de vraag verder te verhelderen. In principe kunnen we binnen een paar dagen het probleem oppakken. Op die manier ontlasten we de huisarts en hopen we sneller de juiste expertise op de juiste plek te krijgen.”
Om hoeveel patiënten het in de praktijk zal gaan, is nog niet duidelijk. Ook hoe er gecommuniceerd gaat worden, hoe de verslaglegging wordt gedaan en waarvan dit alles betaald gaat worden, moet nog worden vastgesteld. Lurvink: “Ik hoop dat wij er als behandelteam voor kunnen zorgen dat er minder onnodige opnames plaatsvinden, dat mensen langer op een verantwoorde manier thuis kunnen blijven wonen en dat deze manier van werken ook gewaardeerd gaat worden door bijvoorbeeld zorgverzekeraars.”
Domein Overstijgend Samenwerken
In de proeftuin in de regio Hoogeveen is Domein Overstijgend Samenwerken (DOS) het uitgangspunt, waarmee wordt bedoeld het samenwerken in een buurt of wijk en het versterken/aanvullen van deze beweging. Momenteel komen veel zorgvragen terecht bij de huisarts, ook wanneer de zorgvraag niet medisch van aard is. De huisarts kan dan doorverwijzen naar bijvoorbeeld welzijn of sociaalwerk.
Volgens Marloes Velthuis, SO bij Treant, moet dat anders: “We willen juist dat vragen van onderaf worden ingevuld. In eerste instantie samen met de inwoners uit de buurt, waarbij zo nodig deskundigheid kan worden toegevoegd. Mocht meer zorg nodig zijn, dan gaat één persoon naar de inwoner toe om te kijken met welke vorm van zorg iemand geholpen is. Kortom: eerst het informele en later pas het formele netwerk inschakelen.
Net als in Emmen wordt ook in Hoogeveen gekeken naar het verdelen van de zorg met een zinnige inzet van verpleegkundigen, Verpleegkundig Specialisten en PA’ers. Velthuis: “Daarbij kijken we vanuit wat de patiënt concreet nodig heeft, niet vanuit hoekjes en domeinen. Samen regelen we de beste zorg voor onze inwoners.”
Samenwerking Groningse keten
Ook in Groningen wordt multidisciplinair samengewerkt om de ouderenzorg toekomstbestendiger te maken. Op 1 maart 2024 hebben het Martini Ziekenhuis, De Hoven, Dignis, ZINN, Zonnehuisgroep Noord en Zorggroep Groningen een intentieovereenkomst ondertekend. Hiermee wordt de samenwerking in de Groningse zorgketen voor ouderenzorg bevestigd. Onder de noemer Zorgnetwerk Stad & Ommeland werken deze organisaties sinds 2022 al samen en die samenwerking wordt met de ondertekening van de overeenkomst geïntensiveerd. Het gezamenlijke doel is, aansluitend op de bedoelingen van het IZA, om de ouderenzorgketen regionaal en effectief te organiseren.
