Sinds de introductie van het concept Value-Based Health Care (VBHC) door professor Micheal Porter in 2006 heeft VBHC wereldwijd een aanzienlijke, positieve invloed gehad op het leveren van zorg. Twee jaar geleden publiceerde het VBHC Center Europe een artikel met vijf redenen waarom VBHC organisaties voordelen kan bieden (Van Eenennaam et al., 2017), zoals gemeenschappelijke definities en taal en meetbare uitkomsten.
Nieuwe ervaringen en successen hebben hier twee redenen aan toegevoegd:
1: De positieve effecten van andere zorgverbeteringen worden versnelt als ze ingebed worden in een VBHC-omgeving.
2: Snelle verbetering is nu mogelijk door beschikbare en betaalbare software.
Na eerst dieper op de twee nieuwe voordelen van VBHC in te gaan, volgt een kort overzicht van de vijf oorspronkelijke redenen.
Nieuwe reden 1: VBHC versnelt andere zorgverbeteringen
VBHC inspireert medische leiders om betere zorg te leveren met meer plezier voor de medische teams en de patiënt. Nu blijkt dat VBHC daarbovenop de kracht van andere benaderingen versterkt en zo het creëren van patiëntwaarde versnelt. Patient journeys en gedeelde besluitvormingsbenaderingen werken bijvoorbeeld veel beter als de medische conditie en gezondheidsuitkomsten duidelijk gedefinieerd zijn en de kosten worden benaderd vanuit de volledige zorgcyclus van de medische conditie.
Op zichzelf staand vervagen zorg verbeterende initiatieven snel. VBHC kan verschillende initiatieven combineren om een langdurige impact te generen. Een aanpak gebaseerd op Lean werkt veel beter als het stroomlijnen van de organisatie en verbeteringscycli worden gecombineerd met VBHC-concepten, zoals een definitie van patiëntwaarde en duidelijk gedefinieerde stratificaties.
VBHC is een prachtige benadering voor het combineren en organiseren van andere zorgverbeteringen in een samenhangende teamprestatie met patiëntwaarde en teamwork als de maatstaven voor succes. Figuur 1 bevat een overzicht van zorgverbeteringen die het creëren van patiëntwaarde en teamwork zullen versnellen als ze zijn ingebed in VBHC-implementatie.
Humanitas ziekenhuis in Milaan is beroemd vanwege vroege toepassingen van Lean in de zorg en heeft de patiëntuitkomsten award gewonnen tijdens de VBHC Prize 2018. Het obesitas-programma van Humanitas is een goed voorbeeld van het versneld creëren van patiëntwaarde door het inbedden van een zorgverbetering in een VBHC-context. Obesitas-patiënten lijden vaak aan lange termijn co-morbiditeit, mentale stoornissen en slechtere gezondheid gerelateerde levenskwaliteit.
De unieke aanpak van Humanitas creëert betere patiëntuitkomsten door het combineren van de zorgverbetering ‘versneld herstel na operatie’ methode (Enhanced Recovery After Surgery; ERAS) met VBHC-concepten, zoals het leveren van geïntegreerde zorg en het meten van zorguitkomsten. De evidence-based, patiëntgerichte ERAS methode verlaagt operatie-gerelateerde stress, optimaliseert fysiologische functie en faciliteert herstel.
De ERAS-methode werkt optimaal bij Humanitas door inbedding in VBHC-context: de zorg wordt geleverd over de gehele zorgcyclus door een multidisciplinair team, waarvan de patiënt ook deel van uitmaakt. De gecombineerde aanpak draagt bij aan Humanitas’ superieure zorguitkomsten ten opzichte van het Europese gemiddelde.
Nieuwe reden 2: beschikbare en betaalbare software maakt snellere verbetering mogelijk
Tijdens de VBHC Prize 2014 werd een gebrek aan bruikbare data en software gezien als een van de grootste barrières voor VBHC implementatie. Eerder was al bekend wat nodig was om VBHC mogelijk te maken vanuit een data en IT perspectief (zie figuur 2), maar de juiste software was nog niet beschikbaar.
Na jaren van valse softwareclaims is het tij gekeerd. De vraag naar meer beschikbare en betaalbare software is niet langer een barrière voor VBHC-implementatie. Artsen kunnen nu gebruikmaken van passende software en technologie die de juiste data op het juiste moment beschikbaar hebben tijdens de dokter-patiënt interactie.
Met behulp van technologie kunnen bundled payment contracten nu vervuld worden en het plannen van zorg kan vanuit een patiëntperspectief in plaats van vanuit de beschikbaarheid van de arts. Data-analyse kan een ondersteunende rol spelen in voorspellende en gepersonaliseerde behandelingen. Daarnaast kan data-analyse inzicht bieden in de werkelijke kosten van de zorgcyclus van patiënten, mits de zorgteams de medische conditie zorgvuldig hebben vastgesteld.
Een mooi voorbeeld van VBHC software is COPD inBeeld, (winnaar VBHC Primary Care award bij de VBHC Prize 2018). Deze samenwerking tussen meerdere Nederlandse organisaties richt zich op het stimuleren van zelfmanagement bij COPD-patiënten. Het programma biedt patiënten de mogelijkheid om thuis questionnaires in te vullen over hun gezondheid via een speciale applicatie.
Als patiënten zich zorgen maken over hun gezondheid kan altijd contact worden opgenomen met het ziekenhuis voor een videoconsult. COPD inBeeld heeft geleid tot minder ziekenhuisbezoeken en -opnames en een meer zelfstandigheid en zelfvertrouwen bij patiënten. Zie kader onderaan voor meer informatie en voorbeelden van VBHC-initiatieven.
Vijf voordelen van VBHC
Patiëntwaarde: gemeenschappelijke definitie
Dokters zullen geneigd zijn patiëntwaarde te definiëren als vaardigheden van een dokter, een goed uitgevoerde operatie of verbeterde medische lab resultaten terwijl patiënten misschien eerder kijken naar wachtlijsten of de communicatie van de zorgverleners. VBHC biedt een gemeenschappelijke definitie voor patiëntwaarde waarin deze perspectieven gecombineerd worden.
Gemeenschappelijke taal
VBHC biedt een gemeenschappelijke taal die begrijpelijk is voor artsen, medische teams, patiënten en hun families. Patiëntwaarde is gedefinieerd in een break waarbij de bovenkant bestaat uit gezondheidsuitkomsten en de onderkant uit de kosten per patiënt voor een volledige zorgcyclus. Hierbij is het belangrijk dat de gezondheidsuitkomsten rondom de medische conditie worden gefineerd en dat er medisch op gehandeld kan worden.
Focus op meetbare uitkomsten om verbetering te faciliteren
Vóór de jaren ‘90 werden in de gezondheidszorg voornamelijk proces- en structuuruitkomsten gemeten. Dit zorgde voor management,gebaseerd op het optimaliseren van processen in plaats van uitkomsten. Na een langzaam bewustwordingsproces is het belang van patiënt relevante uitkomsten nu duidelijk in de gezondheidszorg en kunnen zorgverleners hun gemeten uitkomsten nu delen met patiënten en collega’s.
Geen enkel protocol is geschikt voor elke patiënt, maar alle patiënten hebben baat bij protocollen
Elke patiënt is uniek en doorloopt zijn of haar zorgpad op een andere manier. Medische protocollen zijn erg waardevol in het stellen van richtlijnen voor patiënten met veelvoorkomende medische condities, maar ze zullen niet passend zijn voor elke patiënt. Door goede communicatie met patiënten kunnen protocollen worden aangepast en kan zorgverlening voor elke patiënt geoptimaliseerd worden.
Wordt een snel-lerend team dat patiënten centraal stelt
VBHC is gepositioneerd rondom het vermogen om te leren. Dokters die gedreven zijn om medisch leiderschap te laten zien en in staat zijn om een leercultuur te creëren zijn de sleutel voor succesvolle VBHC implementatie. Leren en de hieruit volgende verbetering van waarde voor patiënten zorgt voor voldoening. Dit motiveert dokters en hun teams en verlaagt kosten. VBHC stelt dokters en hun teams in staat te doen wat ze het beste doen: patiëntwaarde creëren door klinisch relevante en evidence-based inzichten te gebruiken.
Creëren patiëntwaarden
Patiëntgerichte zorg neemt toe. In het afgelopen decennium heeft VBHC veel medische teams geholpen om waarde voor patiënten te verhogen door het verschaffen van een gemeenschappelijke definitie van patiëntwaarde en een gemeenschappelijke taal waarin alle stakeholders met elkaar kunnen communiceren. Daarnaast hebben het meten van uitkomsten, het focussen op betekenisvolle variatie tussen patiënten en het creëren van leercycli de kwaliteit van zorg enorm verbeterd.
Recent is de creatie van patiëntwaarde versneld door het combineren van verbeterinitiatieven onder VBHC en door de beschikbaarheid van passende IT. Met de doorlopende creatie van nieuwe technologieën en de opschaling van VBHC zal de toekomst ons veel nieuwe inspirerende lessen leren in het nastreven van optimale patiëntwaarden.
Referentie: Van Eenennaam F., Fakkert J. & Wiersma V. (2017). Five Reasons Why VBHC is Beneficial. Health Management. 17(1), 34-36.
Must check: VBHC & ICT
Mijn IBD coach: de telemedicine tool mijnIBDcoach verlaagt zorggebruik en verhoogt het gepaste gebruik van medicatie, terwijl de patiënt gerapporteerde zorgkwaliteit gelijk blijft.
Awell Health: heeft een toolkit voor Value-Based Healthcare-teams ontwikkeld voor het meten van o.a. patiëntbetrokkenheid en informatie, zorg, uitkomsten en kosten.
The Santeon Farma database: Santeon heeft een database gebouwd die hen in staat stelt om data over voorgeschreven medicatie te verzamelen en vergelijken tussen hun verschillende ziekenhuizen.
Meer leren over het concept VBHC en geïnspireerd worden door voorbeelden uit binnen en buitenland? Volg de VBHC Greenbelt Track bij The Decision Institute. Zelf betrokken bij een initiatief dat waarde voor patiënten creëert vanuit het VBHC-perspectief? Meld je nu aan voor de VBHC Prize 2019. De winnaar wordt bekend gemaakt tijdens de feestelijke VBHC Prize uitreiking op 18 april 2019.
