Door de zorg anders te organiseren wordt er geprobeerd om het gat tussen zorgaanbod en zorgvraag te dichten. Maar volgens de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) moet er meer gebeuren om de kloof te dichten. Als het aan de NZa ligt komen er overkoepelende gezondheidsdoelen waaraan overheid en samenleving gericht gaan werken. De organisatie komt daarom met de Stand van de zorg 2024 voor het wettelijk vastleggen van niet-vrijblijvende gezondheidsdoelen.
De Stand van de zorg is een jaarlijkse publicatie waarin de NZa haar visie geeft op het toegankelijk en betaalbaar houden van de zorg. In de Stand van de zorg wordt ook dieper ingegaan op de ontwikkelingen per zorgsector.
Fundamentele verandering nodig
Toegankelijke en betaalbare zorg voor iedereen die dat nodig heeft is volgens de NZa niet meer vanzelfsprekend. Door een grotere, complexere zorgvraag en tekort aan zorgverleners staat de zorg onder druk. “We juichen toe dat er binnen de zorg met het Integraal Zorgakkoord (IZA) al hard wordt gewerkt aan de organisatie van een toekomstbestendige zorg.
Een gezonde samenleving is echter een verantwoordelijkheid die de zorg overstijgt. Daarvoor is een grotere fundamentele verandering nodig. Daarnaast is het van belang dat het zorg- en welzijnsakkoord uit het huidige regeerprogramma de verandering naar passende zorg ondersteunt”, zegt de voorzitter van de NZa, Geranne Engwirda.
Gedeeld toekomstbeeld
Gezondheid moet volgens de NZa centraal komen te staan in alle beleidsterreinen en de hele samenleving. Met wettelijk vastgestelde gezondheidsdoelen als ‘in 2040 zijn de gezondheidsverschillen tussen de laagste en hoogste sociaaleconomische groepen met 30% afgenomen’ is het volgens de NZa duidelijker welke richting we op moeten als samenleving. Tegelijkertijd geeft het partijen in het veld een gedeeld toekomstbeeld en draagt het bij aan duidelijke doelen en mijlpalen.
Bijdrage van NZa
Als marktmeester van de zorg wil de NZa de belemmeringen wegnemen om de verandering naar passende zorg te kunnen versnellen. Als oplossing draagt de NZa bijvoorbeeld aan om tijd voor de patiënt in de huisartsenzorg structureel te bekostigen. Ook willen ze de zorgverzekeraars en de zorgaanbieders handvatten bieden om de contractering soepeler en toekomstgerichter te laten verlopen. Daarnaast heeft de NZa drie adviezen opgesteld die regionale samenwerkingen bevorderen en de verandering naar passende zorg ondersteunen en versnellen.
Regionale samenwerkingen en de afspraken daarover in het IZA zijn volgens de NZa belangrijke stappen om de zorg passend te organiseren. Als overheidsorganisatie zoeken ze naar een balans tussen sturing én ruimte geven zodat partijen het veranderproces zelf kunnen inrichten. Dit is volgens de NZa uitdagend en vraagt van alle partijen een open en lerende houding, inclusief van henzelf. Naast de factoren tijd, energie en ruimte om keuzes te kunnen maken, zijn volgens de NZa maatschappelijk en politiek draagvlak onontbeerlijk.
Publieke cloudsystemen
Ook de NZa zelf staat voor de grote uitdaging om de zorg in Nederland toegankelijk en betaalbaar te houden. Om dit te kunnen doen, maakt ze gebruik van data om de continuïteit van de zorg te waarborgen, maatschappelijke ontwikkelingen te signaleren en in te grijpen als de toegang tot de zorg onder druk staat. Dit alles is alleen mogelijk met een toekomstbestendige IT-omgeving. Daarom werd in mei van dit jaar bekend dat de NZa overstapt naar publieke cloudsystemen.
