Nederlands onderzoek naar alternatieve en innovatieve methoden van bloedafname op locatie moet meer duidelijkheid geven over de kwaliteit van deze methoden. Dat schrijven de betrokken onderzoekers in een artikel in het blad Science Direct. Zij hebben een analysemethode ontwikkeld om alternatieve methoden consequent te ondersteunen met wetenschappelijk bewijs om de kwaliteit van de zorg te garanderen.
Alternatieve manieren van bloedafname naast de bekende venapunctie blijven groeien vanwege het tekort aan flebotomisten (specialisten in bloedafname) en de behoefte aan persoonsgerichte zorg. Een voorbeeld is de implementatie van bijvoorbeeld Lateral Upper-arm Blood Collection (LUBC) voor gebruik thuis. In theorie kunnen mensen dit zelf uitvoeren.
Kennishiaten
Dergelijke innovaties op het gebied van bloedafname zijn veelbelovend voor het verbeteren van diagnostische zorg, met als doel toegankelijke gedecentraliseerde monsterafname thuis te leveren waarvoor geen betrokkenheid van een flebotomist nodig is. Er zijn echter nog steeds hiaten in de kennis over hoe de onnauwkeurigheid die wordt geïntroduceerd door de verzamelmethode en de impact ervan op klinisch gebruik, moet worden gekwantificeerd.
De door bemonsteringsmethode veroorzaakte onnauwkeurigheid mag niet over het hoofd worden gezien in de prestatiebeoordeling om een verantwoorde ontwikkeling te garanderen die bijdraagt aan het succes en de gewenste maatschappelijke impact van alternatieve bemonsteringstechnologieën, zo stellen de onderzoekers.
‘Het onderzoek onthult een cruciale, vaak over het hoofd geziene factor: imprecisie veroorzaakt door de bemonsteringsmethode’, schrijven zij. ‘Wij introduceren een nieuwe manier om deze imprecisie te meten, aangezien dit de grootste bron van variabiliteit is bij capillaire alternatieve bloedafname en/of POCT.’
Analyse van bemonsteringmethoden
Zij hebben in dit kader de Six Sigma-analyse ontwikkeld voor alternatieve bemonsteringsmethoden, inclusief door de bemonsteringsmethode geïnduceerde onnauwkeurigheid, nauwkeurigheid en precisie: σ3-methodologie (S3). Voor de analyse is een verificatie in twee stappen uitgevoerd met behulp van σ3-methodologie voor LUBC TAP II, dat veertien routinematige klinische analyten omvatte. Daarbij werd venapunctie als de gouden standaard gebruikt.
De grootste bron van onnauwkeurigheid voor alle analyten was door de bemonsteringsmethode geïnduceerde onnauwkeurigheid, die voor het eerst werd gekwantificeerd. Dat resulteerde in een wisselend effect op de klinische bruikbaarheid. TAP II toonde volgens de onderzoekers acceptabele analytische prestaties voor ALP, bilirubine, HDL-cholesterol, CRP en natrium. Onacceptabele analytische prestaties werden gevonden voor ALT, AST, cholesterol, creatinine, GGT, HbA1c, kalium, LDH en triglyceriden.
Het volledige artikel is hier te lezen. Auteurs zijn: Vincent Molenaar, María José Villalobos-Quesada, Tjin Njo, Niels H. Chavannes, MD, PhD, Esther Talboom-Kamp, MD MBA PhD and Maarten Kok. Voor het onderzoek is samengewerkt met Greiner Bio-One International en Unilabs.
Automatische bloedafname
Het tekort aan flebotomisten doet zich ook in ziekenhuizen gelden. Een klein maar groeiend aantal ziekenhuizen in Nederland gaat daarom over op alternatieve methoden van bloedafname. Een voorbeeld is het gebruik van automatische bloedafname-apparaten.
Onder meer het Amsterdamse OLVG, het St. Antonius Ziekenhuis (Nieuwegein) en het Deventer Ziekenhuis zijn in de afgelopen anderhalf jaar overgegaan op het gebruik van dergelijke bloedafnameapparaten van het Nederlandse Vitestro. Het apparaat combineert op AI gebaseerde, echogeleide 3D-reconstructie met het gerobotiseerd inbrengen van een naald. Het is inmiddels ook wereldwijd uitgeprobeerd in klinische testen.
