Geluidssignalen, knipperende lampjes; zorgverleners en patiënten in het ziekenhuis worden er veelvuldig mee geconfronteerd. Volgens het Catharina Ziekenhuis krijgen verpleegkundigen, artsen en patiënten op de IC in drie maanden tijd één miljoen alarmen te verwerken. Dat kan leiden tot alarmmoeheid bij zorgpersoneel. Reden voor de afdelingen Intensive Care (IC) en anesthesiologie van het Catharina Ziekenhuis de IC’s en de operatiekamers (OK’s) stiller te maken. Hierbij zijn onderzoekers van de Technische Universiteit Eindhoven betrokken.
“Alarmmoeheid kan mogelijk soms tot vertraging leiden bij kritische situaties”, weet Tineke de Vries, EngD onderzoeker aan de TU/e en biomedisch technoloog bij de afdeling klinische fysica. Het gevolg van de vele alarmen is dat verpleegkundigen ongevoelig kunnen worden voor deze signalen. Dit begrip, alarmmoeheid, kan schadelijke gevolgen hebben als een kritieke situatie iets langer onopgemerkt blijft. “Alarmen zullen nooit volledig worden genegeerd, maar een beetje vertraging in reactie kan ook al gevaarlijk zijn”, voegt De Vries toe.
Het project om alarmmoeheid te verminderen wordt uitgevoerd in samenwerking met het AI Expertisecentrum, de afdelingen Healthcare Intelligence, HST (Huisvesting, Services en Technologie) en klinische fysica van het Catharina Ziekenhuis. Verder wordt er met Philips en de TU/e samengewerkt binnen het samenwerkingsverband e/MTIC (Eindhoven Medtech Innovation Center).
Alarmsignalen veroorzaken stress
Volgens collega-onderzoeker, intensivist en promovendus aan de TU/e Ashley de Bie heeft het grote aantal signalen ook invloed op het werkplezier van zorgverleners en op de patiënten. Uit onderzoek blijkt dat een kwart tot een derde van het personeel die ‘geluidsstress’ mee naar huis nemen. Ook verstoort het de rust van de kwetsbare IC-patiënten. Sommige patiënten schrikken zelfs nog lang nadat ze al van de IC af zijn van alledaagse geluiden, zoals bij een spoorwegovergang. Ze worden dan aan hun IC-ervaring herinnerd.
Onderzoek heeft uitgewezen dat 85 procent van de alarmsignalen op de IC niet relevant zijn voor de zorg. Volgens De Vries gaan er voor één situaties soms wel drie verschillende alarmen af die onnodig prikkels veroorzaken. Vaak gaan alarmen bijvoorbeeld af omdat een patiënt beweegt, maar dat is zelden iets betekenisvols. En soms raakt er een sensor los. Ze geeft aan dat dit goed is om te weten maar of het dan ook minder met een minder harde signaaltoon kan.
Haar collega-onderzoeker geeft aan dat er drie typen alarmen zijn. In de eerste plaats zijn er de ‘technische alarmen’ die irritant zijn voor zorgverleners en niet direct patiëntgerelateerd. Er zijn ook alarmen die informatie geven die fijn is om te weten, maar niet direct actie vereist. En dan zijn er volgens De Bie nog de kritieke alarmen waarbij je mogelijk direct moet handelen.
Project tegengaan alarmmoeheid
Het Catharina Ziekenhuis is vorig jaar begonnen met een project om alarmmoeheid tegen te gaan. Dankzij de investeringen van het ziekenhuis zijn ze nu in staat om alle alarmen op de IC en de operatiekamers nauwkeurig vast te leggen. Door het te meten, kunnen ze de alarmen ook bestuderen. Dit biedt inzicht in de frequentie en oorsprong van de alarmen. Met de verzamelde data kan het Catharina Ziekenhuis nu beter begrijpen welke (onnodige) alarmen frequent voorkomen.
Door het verkregen inzicht kunnen instellingen of werkwijzen worden aangepast, of kan worden overlegd met de fabrikanten om het aantal prikkels door alarmen te verminderen. Ook is een speciale werkgroep ingesteld om alarmprofielen te maken en te beoordelen welk profiel wanneer kan worden gebruikt. De ambitie is om het aantal niet-relevante alarmen met vijftig procent te verminderen.
Samenwerking
Het project om alarmmoeheid te verminderen wordt uitgevoerd in samenwerking met het AI Expertisecentrum, de afdelingen Healthcare Intelligence, HST (Huisvesting, Services en Technologie) en klinische fysica van het Catharina Ziekenhuis. Verder wordt er met Philips en de TU/e samengewerkt binnen het samenwerkingsverband e/MTIC (Eindhoven Medtech Innovation Center).
Philips heeft begin dit jaar nog een nieuwe versie van haar IntelliVue patiëntenmonitor software gelanceerd. De meest in het ‘oor springende’ verandering is een substantiële vermindering van het geluid dat wordt geproduceerd door patiëntenmonitoring alarmen. Het Philips Sounds alarm pakket dat in de vernieuwde IntelliVue monitoring software is geïntegreerd, zorgt voor een afname van twee derde van het geluid van de alarmen.
