Zorgprofessionals mogen online medicatie blijven voorschrijven zonder de patiënt fysiek te hebben ontmoet. Dit geldt voor bestaande én nieuwe patiënten. Inmiddels is er een wetsvoorstel in voorbereiding om deze optie permanent mogelijk te maken.
Voorheen was het online voorschrijven van medicijnen aan patiënten die nooit eerder persoonlijk contact hadden gehad met de zorgverlener niet toegestaan. Die beperking gold ook voor patiënten waarvan de voorschrijver niet kon beschikken over, of geen toegang had tot, de medicatiehistorie. Ten tijde van de coronacrisis was het echter vaak veiliger om contact tussen de patiënt en zorgverlener te vermijden, mits dat (veilig) kon. Het voorschrijven van medicatie na een online (video)consult voorkomt fysiek contact.
Permanent mogelijk maken
De regeling die de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) hiertoe instelde aan het begin van de eerste coronagolf, in april 2020, werd al meerdere keren verlengd. Inmiddels is er een wetsvoorstel in voorbereiding om het online voorschrijven van geneesmiddelen uiteindelijk als permanente optie in te voeren. Hiertoe heeft V&VN bijgedragen aan een KNMG-initiatief om de wensen en mogelijkheden te inventariseren en in een voorstel te gieten. De partijen hebben begin dit jaar ingestemd met het voorstel. Hierin staat dat de voorschrijver de medicatiegegevens moet hebben kunnen inzien. ‘Ook moet de voorschrijver verbonden zijn aan een organisatie met een locatie waar onderzoek mogelijk is’, zegt Jansen.
De KNMG zal het document met voorwaarden en de toelichting voorleggen aan met het ministerie van VWS en de IGJ. Concreet betekent het dat de tekst van artikel 67 van de Geneesmiddelenwet verandert. Dit kan zeker een jaar duren.
‘Fijn dat dit uiteindelijk wordt vastgelegd. Dit ontlast mijn poli’, zegt verpleegkundig specialist Marloes Jansen, die werkzaam is op de longpoli van het Ziekenhuis Gelderse Vallei. ‘In de praktijk bleek dat veel partijen – ook V&VN – de mogelijkheid tot online voorschrijven wilden behouden. Als een patiënt met COPD bijvoorbeeld een longaanval heeft, kan ik via een telefonisch gesprek vaststellen of diegene een antibiotica- of prednisonkuur nodig heeft. Het komt ook voor dat ik een telefonisch consult heb ingepland en gaandeweg toch besluit de patiënt uit te nodigen voor een fysiek consult. Dat gebeurt ongeveer zo’n twee keer per maand. Bij twijfel schrijf ik geen online medicatie voor.’
Voorwaarden online medicatie voorschrijven
Het blijft dus mogelijk om medicijnen online voor te schrijven in situaties waarin de voorschrijver een patiënt nog niet eerder fysiek heeft gezien. Zo kunnen recepten voorgeschreven worden na een video-consult als de waarnemer of vervanger of voorschrijver de basisset medicatiegegevens van de patiënt kan inzien. Daarvoor gelden twee aanvullende voorwaarden:
- In alle gevallen informeert de waarnemer of vervanger of voorschrijver zo spoedig mogelijk daarna de hoofdbehandelaar en/of de huisarts van de patiënt.
- In gevallen van overmacht waarbij voorschrijven van medicatie strikt noodzakelijk is omdat de veiligheid van de patiënt in het geding is, legt de voorschrijver de afwegingen hierover goed vast.