Een van de vele veranderingen die de zorg de afgelopen drie maanden heeft moeten doorstaan is het digitaal, op afstand, opleiden van zorgmedewerkers. Dit is niet alleen voor de deelnemers aan die opleidingen en cursussen een nieuwe ervaring, maar zeker ook voor de docenten. Uit ervaringen van de VUmc Academie blijkt dat online onderwijs en cursussen steeds vaker in groepjes genoten wordt.
Onlangs volgden twee revalidatieartsen en een fysiotherapeut van revalidatiecentrum De Vogellanden in Zwolle een tweedaagse module van de cursus klinische gangbeeldanalyse, bedoeld voor behandelaars van kinderen met cerebrale parese (CP), van het VUmc. Dat deden zij online, maar wel samen.
Het VUmc krijgt meer signalen van deelnemers in andere delen van Nederland die deze cursussen ook in kleine groepjes, samen, volgen. Een van de opleiders, Prof. Annemieke Buizer moedigt de deelname in groepjes zelfs aan. "Want in de praktijk werken ze ook vaak in multidisciplinaire teams."
Goed geoutilleerde leeromgeving
Het was voor de drie medewerkers van De Vogellanden de eerste keer dat ze online onderwijs volgden. Niet iedereen was meteen enthousiast. "Ik heb liever face-to-face contact maar het viel me erg mee. Onze ICT-afdeling had het geweldig geregeld", zegt fysiotherapeut Dineke Schipper.
Zorgen voor de juiste, goed geoutilleerde, leeromgeving is bij het volgen van online onderwijs een belangrijke voorwaarde voor succes. Daar ontbrak het bij De Vogellanden niet aan. In de speciaal daarvoor ingerichte ruimte stond een groot scherm voor het volgen van de presentaties en cases van de docenten. Daarnaast had iedere cursist ook zijn eigen scherm.
Het kunnen beschikken over twee beeldschermen is een ideale oplossing, zo stelt revalidatiearts Ilse Lankhorst. "Een om de gehele Zoom meeting te volgen en de andere voor je eigen werk en aantekeningen." Ook het gezamenlijk volgen van de online cursus beviel de cursisten van De Vogellanden uitermate goed. "Je kunt met elkaar discussiëren en overleggen", aldus revalidatiearts Loïs Vrijenhoek.
Menselijk contact
Toch was het ook wel even wennen, zo'n online cursus. Dat gold zowel voor de cursisten als de docent. Met name het ontbreken van het fysieke menselijke contact tussen docenten en cursisten en het sociale aspect daarvan. "Het is een gekke situatie dat je tegen een beeldscherm praat en geen reactie krijgt. En ook al heb je iedereen in beeld via Zoom, dan kun je toch niet goed van de gezichten aflezen of de mensen begrijpen wat je vertelt", zegt docent Marjolein Piening.
Toch blijkt ook in dit geval dat oefening kunst baart. Dat beaamden zowel de docenten als cursisten na de tweede dag. De interactie verliep duidelijk soepeler en er werd iets meer tijd ingeruimd voor korte pauzes om de benen te strekken of koffie te drinken.
Online zorgonderwijs volg je samen
Kortom, het online, op afstand, volgen van een cursus vergt wat voorbereidingen, zoals de juiste 'schoolbank' met dito apparatuur, en gewenning. Maar de belangrijkste tip die de artsen en fysiotherapeut van De Vogellanden met hun collega's in de zorg willen delen is: doe het samen!
Het VUmc startte enkele weken geleden ook met de online 'versie' van de opleiding voor coschappen. Ook daar reageren studenten overwegend enthousiast. Het VUmc heeft inmiddels al vragen ontvangen van andere faculteiten in het land die de oplossing ook willen gaan inzetten.