OPEN helpt patiënten met regie, huisartsen met regulering

Er wordt hard gewerkt aan het ontsluiten van digitale gegevens van zorgverleners via OPEN (Ontsluiten Patiëntgegevens uit de Eerstelijnszorg in Nederland). Met dit programma willen brancheorganisaties InEen, LHV en NHG huisartsen en huisartsenorganisaties ondersteunen en ontzorgen bij het voldoen aan hun wettelijke én maatschappelijke verplichting.

Het initiatief werd afgelopen maart gelanceerd. Doel is om vanaf 2020 alle huisartsenpraktijken en hun ICT-leveranciers in staat om digitaal informatie uit te wisselen met patiënten. Zo moet het eenvoudiger worden om patiënten meer regie te geven over hun gezondheid en om te voldoen aan nieuwe regulering. Zo gaat in 2020 het tweede deel in van de Wet Wet cliëntenrechten bij elektronische verwerking van gegevens, die volledige digitale uitwisseling van patiëntgegevens verplicht. De Eerstelijn laat kwartiermaker Bart Brandenburg en InEen-bestuurslid Maarten Klomp vertellen over de stand van zaken. Bart Brandenburg begon als huisarts en ontwikkelde zich tot een voortrekker in innovatie en e-health. Maarten Klomp is praktiserend huisarts en oud-zorggroepbestuurder en vertegenwoordigt InEen onder meer in het Informatieberaad Zorg.

OPEN helpt met voldoen aan regulering

“Informatie-uitwisseling met patiënten is noodzakelijk als je wilt dat patiënten meer verantwoordelijkheid kunnen nemen voor hun gezondheid,” stelt Klomp in het kader van meer regie voor patiënten. “Daarvoor moeten ze het huisartsdossier kunnen inzien, contact met ons kunnen maken en hun eigen data kunnen samenvoegen met de data die wij in onze huisartsensystemen over hen hebben. Daarbij komt nog dat digitale inzage van patiënten in hun dossier vanaf 2020 verplicht is. Met OPEN willen we huisartsen helpen om hier invulling aan te geven.” OPEN is vergelijkbaar met het VIPP-programma voor ziekenhuizen (Versnellingsprogramma informatie-uitwisseling patiënt en professional). Gefinancierd door VWS worden sectorale afspraken gemaakt en wordt ondersteuning geboden om ervoor te zorgen dat alle Nederlanders digitaal toegang krijgen tot hun medische gegevens. Ook met de GGZ zijn hierover afspraken gemaakt.

Waarom nu wel gebruik?

De doelstelling van OPEN is invoering van digitale informatie-uitwisseling bij alle  Nederlandse huisartsenpraktijken en gebruik daarvan door minimaal veertig procent van de inwoners van Nederland in 2021. Maar huisartsenpraktijken en ICT-leveranciers zijn al zeker tien jaar bezig met het ontwikkelen van patiëntenportalen en het opschalen van het gebruik daarvan onder patiënten. Toch neemt de digitale informatie-uitwisseling tussen huisartsenpraktijken en patiënten geen enorme vlucht. Waarom zou dat de komende drie jaar wel gebeuren? Volgens Klomp juist omdat er al veel voorwerk is gedaan. “Nieuw is dat ICT-leveranciers van plan zijn tools in te bouwen op basis van landelijke standaarden en dat wij huisartsen gaan helpen om die tools te integreren in de dagelijkse praktijk en het gebruik door patiënten te stimuleren.” OPEN wil ervoor zorgen dat zowel voor leveranciers als voor huisartsen financiering beschikbaar komt om hier invulling aan te geven.

Wet cliëntenrechten gegevensverwerking

Op 1 juli 2017 ging het eerste deel van de Wet cliëntenrechten bij elektronische verwerking van gegevens in. Deze wet regelt de voorwaarden waaronder zorgverleners medische gegevens veilig en elektronisch kunnen inzien of uitwisselen met andere zorgverleners. De wet regelt ook de rechten van cliënten bij elektronische gegevensuitwisseling. De wet maakt elektronische uitwisseling van medische persoonsgegevens mogelijk en regelt de randvoorwaarden voor een veilige uitwisseling van medische gegevens. Het is in aangepaste vorm de opvolger van het wetsvoorstel voor de invoering van een elektronisch patiëntendossier dat in 2011 door de Eerste Kamer werd verworpen. Bepaalde onderdelen van de wet, zoals het digitaal inzagerecht en de gespecificeerde toestemming van patiënten, gaan pas vanaf 2020 in. Dan moet duidelijk zijn of de informatie-uitwisseling technisch uitvoerbaar en betrouwbaar is en hoe de gespecificeerde toestemming van patiënten gaat werken. Meer weten over de opschaling van e-health en overige zinvolle zorginnovaties én de implementatie daarvan? Honderden zorgprofessionals krijgen tijdens de ICT&health World Conference op 22 juni inzichten, antwoorden, handvatten en de beste voorbeelden. Wilt u ook aanwezig zijn? Reserveer dan hier uw (voor de zorg gratis) toegangsticket! Want ook dit keer geldt, op is echt op.