Als je een chronische ziekte hebt, is het niet ongebruikelijk om vier keer per jaar naar het ziekenhuis te gaan voor controle. Vier keer per jaar een dag vrij nemen van je werk. Vier keer per jaar de reis naar het ziekenhuis maken. Daar aangekomen zoeken naar een betaalde parkeerplaats, wachten tot je aan de beurt bent om in 10 minuten te horen hoe het op dat moment met je gaat. Kan dat niet wat klantvriendelijker?
Het gaat niet goed in de zorg. We hebben te kampen met problemen die alleen maar groter worden. Steeds verder stijgende kosten, een continu stijgende zorgvraag en steeds minder mensen om die zorg te leveren. Er moet iets gebeuren!
Patiëntparticipatie is dé oplossing
Met patiëntparticipatie geef je de gelegenheid aan patiënten om een actieve rol te spelen in hun eigen gezondheid. Zo hebben wij in ons gezondheidscentrum bijvoorbeeld samen met patiënten en zorgverleners een diabetes-placemat gemaakt voor patiënten. Die krijgt elke patient toegestuurd voor de jaarcontrole van zijn diabetes. Het is een A4tje met daarop alle mogelijke onderwerpen die op de agenda kunnen staan voor de controle. Variërend van wat is diabetes en medicatiegebruik tot onderwerpen als seksualiteit - wat vaak minder gemakkelijk is om over te beginnen.
Omdat nu duidelijk is waar de patiënt het over kan hebben, kan hij zelf veel beter de regie nemen en de onderwerpen bespreken waar hij het over wil hebben. Dit tot grote tevredenheid van zowel zorgverlener als patient. We hebben nu ook een COPD-placemat. Uiteraard stellen we die gewoon beschikbaar aan geïnteresseerde collega’s.
Maar waarom steken we in de zorg niet alle energie in patiëntparticipatie om de win-win-win te bereiken? Dat komt doordat zorgverleners en zorgaanbieders geen goede stimulans hebben om deze stappen te zetten. Geen directe financiële voordelen en een natuurlijke weerstand tegen verandering in hun omgeving.
Actie vanuit zorgverleners
De enthousiaste zorgverleners moeten het echt hebben van hun intrinsieke motivatie. Maar hierover kan ik helaas uit eigen ervaring zeggen dat de zorg heel goed is in het laten verdampen van deze motivatie door allerlei regeltjes, commissies en financiële drempels. Wat daarna rest, is teruggaan naar de orde van de dag; dat kost minder energie dan continu tegen de stroom inroeien. Nee, als we wachten tot de zorg deze revolutie zelf gaat ontketenen, kunnen we lang wachten.
De revolutie moet door de patiënt worden ontketend! Die zal moeten aangeven het anders te willen. Die zal moeten aangeven het niet te accepteren dat hij een dag vrij van zijn werk moet nemen voor een controlebezoek in het ziekenhuis terwijl dat ook via Skype kan.
Die zal moeten aangeven dat het niet normaal is dat hij online een kamelentocht in Jordanië kan boeken, maar niet online een afspraak bij zijn huisarts kan maken. Die zal moeten aangeven dat hij zelf zijn eigen dossier wil inzien om het vervolgens te delen met wie hij zelf wil. En die zal ook moeten aangeven, dat als de zorgverlener dát niet kan bieden, hij naar een zorgverlener zal gaan die dat wél aanbiedt.
Want dan ontstaat de stimulans om wél energie te stoppen in patiëntparticipatie. Patiënten die weglopen, zorgen voor dalende inkomsten bij de zorgverlener zelf en bij de instellingen waar zij werken. Een krachtiger stimulans is er niet.
Patiënt rol laten pakken
Wat is er nu nodig om de patiënt die rol te laten pakken? Laten we vooral duidelijk maken wat er allemaal mogelijk is. En waar je als patiënt allemaal uit kan kiezen om meer service en meer regie over je gezondheid te krijgen. Zet een keer per maand iemand bij De Wereld Draait Door aan tafel om de kijker te informeren, laat een hoofdrolspeler in Goede Tijden, Slechte Tijden de zorg beleven, investeer in social media campagnes.
Dan zal de patiënt weten wat hij mag verwachten en in gesprek en discussie gaan met zijn zorgverlener, leidend tot een stimulans voor verandering, uiteindelijk resulterend in tevreden patiënten én zorgverleners, hoge kwaliteit en financieel gezonde zorg.
