Alle patiëntportalen van ziekenhuizen moeten patiënten de mogelijkheid (gaan) bieden om hun uitslagen en labwaarden direct in te zien, of met vertraging. Bestaande portalen die de patiënt geen mogelijkheid voor maatwerk bieden, moeten dan worden omgebouwd, zodat de patiënt kan aangeven of hij uitslagen direct wil zien, of pas na uitleg door de arts.
Dat is de kern van een boodschap van de Patiëntenfederatie aan de besturen van (academische) ziekenhuizen. Directeur Dianda Veldman van de federatie stelt dat steeds meer ziekenhuizen op een patiëntenportaal gegevens zoals testuitslagen en labwaarden tonen. Zo biedt het
Utrechtse Diakonessenhuis sinds december 2017 dergelijke gegevens aan zowel arts als patiënt aan.
Gedwongen wachttijd is betutteling
Veel ziekenhuizen bouwen echter een wachttijd in van een week. In die tijd kunnen artsen de uitslagen duiden. Maar de Patiëntenfederatie vindt die gedwongen wachttijd een vorm van betutteling. “Patiënten kunnen doorgaans heel goed zelf beslissen wanneer zij uitslagen direct willen zien, of dat ze eerst uitleg willen van de dokter”, zegt Veldman.
De vraag is wanneer de uitslagen voor de patiënt te zien moeten zijn. Direct, of pas na enkele dagen, zodat de arts kan duiden. Patiëntenfederatie Nederland kiest principieel voor een oplossing waarbij patiënten die dat willen alle uitslagen direct moeten kunnen inzien, zo schreef Veldman afgelopen week in de open brief aan de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ).
‘
Wij vragen u daarom bij het inrichten van een patiëntenportaal uit te gaan van maatwerk: het portaal moet patiënten de keuze laten uitslagen direct in te zien, of desgewenst met enige vertraging. De vertraging kan de arts gebruiken om de uitslagen en onderzoeken te duiden.'
Maatwerk is de basis
Maatwerk betekent dus dat de patiënt de mogelijkheid moet hebben om de uitslagen met vertraging te bekijken. Dat ziekenhuizen patiënten waarschuwen vóór ze hun gegevens bekijken dat er vervelende of onverwachte uitslagen bij kunnen zijn. Of dat de uitslagen nog besproken moeten worden in een multidisciplinair team.
Als basis moet echter gelden: patiënten die dat willen moeten alle onderzoeksuitslagen in het ziekenhuisdossier kunnen inzien zodra ze beschikbaar zijn. Dan hoeven ze niet onnodig lang in spanning te wachten op uitslagen. En ze kunnen de uitslagen bekijken waar en wanneer en met wie zij dat willen. Met mantelzorgers, partners of familie en buiten de sfeer van het ziekenhuis. Ook kunnen ze zich beter voorbereiden op het gesprek met de arts.
Waarschuwing vooraf
Het UMC Utrecht wordt als positief voorbeeld aangedragen. Dat geeft de uitslagen direct, maar waarschuwt vooraf dat patiënten geconfronteerd kunnen worden met onverwachte uitslagen. Wie dat niet wil, hoeft niet te kijken. Zo’n bedenkmoment is volgens de federatie een mogelijke oplossing voor het probleem van wel of niet direct tonen.
Dianda Veldman roept ziekenhuizen op om met patiënten in gesprek te gaan over het portaal. Een optie is portalen zo in te richten dat patiënten de mogelijkheid krijgen directe inzage voor een bepaalde tijd uit te schakelen.
‘Welke oplossing ziekenhuizen ook bedenken, het moet maatwerk voor de patiënten zijn. Iedereen moet zelf kunnen aangeven hoe en op welk moment de uitslagen zichtbaar zijn in het patiëntenportaal. En of er wel of geen behoefte is aan duiding door de behandelend arts.’
Patiëntenfederatie Nederland kiest principieel voor een oplossing waarbij patiënten die dat willen alle uitslagen direct moeten kunnen inzien. Wij vragen u daarom bij het inrichten van een patiëntenportaal uit te gaan van maatwerk: het portaal moet patiënten de keuze laten uitslagen direct in te zien, of desgewenst met enige vertraging. De vertraging kan de arts gebruiken om de uitslagen en onderzoeken te duiden.
