Onderzoekers hebben ontdekt dat een CT-scan van de longen, die gemaakt wordt om de aanwezigheid van longkanker te kunnen vaststellen, tegelijkertijd ook gebruikt kan worden om eventuele coronaire hartziekten de ontdekken. Het betreft de aanwezigheid van kransslagaderverkalking die op deze CT’s te zien is en een voorteken kan zijn van een coronaire hartziekte, nog voordat een patiënt daaraan gerelateerde klachten krijgt.
De ontdekking werd gedaan naar aanleiding van een in Canada ingevoerd screeningsprogramma voor mensen met een verhoogd risico op longkanker. Die worden periodiek middels een zogenoemde low-dose CT-scan gecontroleerd. Uit onderzoek, gepubliceerd in het Canadian Medical Association Journal, blijkt dat deze CT’s ook kransslagaderverkalking kunnen detecteren.
Aderverkalking aangetroffen bij 83%
Het onderzoek werd al in 2017 en 2018 uitgevoerd onder 1.486 patiënten en maakte onderdeel uit van de ‘Ontario Health Lung Cancer Screening Pilot for People at High Risk’. Daaruit bleek dat bij 83 procent (1.232) van de patiënten verkalking van de kransslagader ontdekt werd. In bijna een derde van de gevallen betrof dit een hoog niveau van aderverkalking. Meer dan de helft van de patiënten (52%) was man, de gemiddelde leeftijd was 66 jaar en 68 procent (1.017) rookten.
“Hoewel longkankerscreening in de eerste plaats gericht is op het terugdringen van sterfgevallen door longkanker, biedt het ook de mogelijkheid om de tweede meest voorkomende oorzaak van vroegtijdige sterfte bij volwassenen van middelbare leeftijd aan te pakken door coronaire atherosclerose te identificeren en het risico te stratificeren”, aldus onderzoeker Dr. Gary Small van de University of Ottawa Heart Institute, en zijn team.
Meer onderzoek
De onderzoekers dringen aan op meer onderzoek. Met name om te kunnen bepalen hoe om te gaan met patiënten waarbij door de CT-scan toevallig aderverkalking in de kransslagader ontdekt wordt. Ze stellen dat voortdurende aandacht voor preventie van hart- en vaatziekten gerechtvaardigd is en kan worden samengevoegd met initiatieven voor longkankerscreening om de gezondheid te bevorderen.
“Als de juiste therapeutische maatregelen worden genomen, kunnen de long CT-bevindingen invloed hebben op de overleving van twee belangrijke doodsoorzaken: longkanker en kransslagaderaandoeningen,” aldus de onderzoekers.
Ook in Nederland wordt de roep om preventief onderzoek te doen onder mensen die een verhoogd risico hebben op de ontwikkeling van longkanker. Zo vertelden wetenschappers van het Radboudumc in 2023 in een podcast hoe kunstmatige intelligentie een grootschalig bevolkingsonderzoek naar longkanker in de toekomst op een effectieve en betaalbare manier mogelijk kan maken. Zonder technologie is een bevolkingsonderzoek naar longkanker echter (nog) niet aan de orde omdat voor massale screening simpelweg te weinig radiologen beschikbaar zijn.
