Om te bekijken of en hoe zorg op afstand bij diabetespatiënten goed tot zijn recht komt, is onderzoek gedaan. In het ZonMw-project ‘Digitale zorg op afstand in Diabetes richtlijnen’ (DiDia) heeft het NHG samen met het National eHealth Living Lab, de Diabetesvereniging Nederland, het Kennisinstituut van de Federatie Medische Specialisten, de Nederlandse Diabetesfederatie, de Nederlandse Internisten Vereniging en Patiëntenfederatie Nederland het onderzoek uitgevoerd. Hierbij is gebruik gemaakt van de kennis en de ervaringen van patiënten en zorgverleners.
Een van de belangrijkste bevindingen is dat de zorg voor diabetespatiënten zich goed leent voor digitale zorg. Diabetes is een chronische aandoening met veelvuldig contact en de zorgvraag is meestal niet acuut van aard. Literatuuronderzoek laat zien dat digitale zorg tot een significante afname in HbA1c kan leiden. Op bloeddruk, gewicht/BMI en cholesterol zijn geen negatieve effecten te zien. Een aanbeveling is om per zorgfase (diagnostiek, behandeling en controle) na te gaan waar digitale zorg kan worden ingezet.
Uit het onderzoek blijkt ook dat het belangrijk is dat de zorgbehoefte van de patiënt wordt besproken en daar het hele huisartsenteam bij te betrekken. Een tussentijdse controle komt het meest in aanmerking voor digitale zorg op afstand. Wel geven zorgverleners aan dat ze de betreffende diabetespatiënten minstens eens per jaar fysiek willen zien.
Landelijke diabetes richtlijnen
De opgedane kennis is gebruikt om aanbevelingen te formuleren voor de landelijke diabetes richtlijnen. Ook worden de aanbevelingen verwerkt in de patiënteninformatie op Thuisarts.nl. Voor zorgverleners geldt dat ze zorg op afstand actief kunnen aanbieden als de patiënt het hiermee eens is. De jaarlijkse controle, met bijvoorbeeld het voetonderzoek, moet wel in de praktijk of in de kliniek blijven plaatsvinden. In december 2024 worden de aanbevelingen opgenomen in de herziene NHG-Richtlijn Diabeteszorg. Dit is de eerste grote huisartsenrichtlijn die plaats inruimt voor digitale zorg op afstand.
Het Kennisinstituut van de Medisch Specialisten en de NIV hebben een module Zorg op afstand inclusief aanbevelingen opgenomen in de tweedelijns richtlijn Diabetes Mellitus. In deze module zijn drie aanbevelingen opgenomen die zich richten op zowel DM type 1 en DM type 2. Ook zijn er specifieke situaties en onderdelen benoemd die wel en niet met zorg op afstand kunnen worden gedaan.
Ervaringen digitalisering
In de 30 jaar die diabetesverpleegkundige coördinator Karin Dekker-de Vries in het Maasstad Ziekenhuis werkt, heeft ze de digitalisering van haar vak van dichtbij meegemaakt. In een interview op de website van BeterDichtbij begin dit jaar vertelt ze over de voordelen van digitalisering voor patiënt en zorgprofessional, maar ook over nadelen zoals een teveel aan informatie.
