Het gebruiken van zorg op afstand met digitale middelen is niet voor iedereen eenvoudig. Zo zorgt beeldbellen in de gehandicaptenzorg voor veel uitdagingen, stelt Sandra de Wit, verpleegkundig specialist en voorzitter van V&VN Verstandelijk gehandicaptenzorg (VGZ). Ook kenniscentrum Pharos ziet deze uitdagingen voor een grote groep Nederlanders met beperkte digitale vaardigheden. Toezichthouder IGJ stelt dat een uitleghulp zoals 'Steffie' hierbij kan helpen.
Het contact onderhouden met cliënten via digitale zorg toepassingen zoals beeldbellen is soms heel ingewikkeld, zo vertelt Sandra. "Sommige cliënten snappen het niet. Aan de andere kant heb ik ook situaties gezien waarbij gedacht werd: deze cliënt heeft zo’n laag niveau, dat gaat vast niet lukken. Maar de cliënt genoot enorm. Er verscheen een stralende lach toen de familie een liedje zong. Als ik het vertel, krijg ik weer kippenvel."
Verschuiving naar digitale zorg
Ook voor Nederlanders die laaggeletterd of digitaal minder vaardig zijn, blijkt de verschuiving naar digitale toepassingen volgens Pharos niet probleemloos. 'Veel zorgverleners willen in deze tijden van coronacrisis hun cliënten en patiënten zorg op afstand bieden. Meer dan ooit wordt gebruik gemaakt van beeldbellen, digitale toepassingen en online informatie.'
2,5 miljoen Nederlanders zijn echter laaggeletterd. Zo'n 33 procent is beperkt gezondheidsvaardig en 22 procent heeft moeite met het gebruik van computers en internet.
Tips voor e-health voor iedereen
Pharos komt met een aantal tips vanuit het programma eHealth4All om ervoor te zorgen dat zorgverleners ook deze mensen bereiken.
- Weet welke vorm van e-health geschikt is: welke vorm van eHealth kun je het beste adviseren aan je cliënt of patiënt? Daarvoor is het belangrijk te weten wat zijn of haar digitale vaardigheden zijn. Met de Quickscan digitale vaardigheden heb je hier snel inzicht in.
- Investeer juist nu in e-health-toepassingen: zorg- en welzijnsorganisaties die nu extra willen investeren in digitale zorg op afstand, kunnen sinds 25 maart gebruik maken van de Covid-19 noodregeling van het ministerie van VWS. Wie aan de slag gaat met nieuwe e-health toepassingen moet er echter wel voor zorgen dat ze vanaf de start begrijpelijk en toegankelijk zijn voor iedereen. Maak gebruik van de digitale checklist toegankelijke informatie en van de wensen van taalambassadeurs.
- Gebruik de terugvraagmethode ook bij digitale zorg op afstand: met de terugvraagmethode check je bij je patiënt/cliënt of jouw boodschap goed is overgekomen. De methode wordt veel gebruikt in de reguliere zorg. Ook bij beeldbellen is het een praktische manier om te controleren of jouw boodschap duidelijk is.
- Eenvoudige communicatie – handige links: maak ook bij zorg en ondersteuning op afstand gebruik van handige websites die helpen bij het eenvoudig communiceren. Voorbeelden zijn uitleghulp Steffie, vraagapp.nl en Thuisarts.nl.
- Informeer over het coronavirus in begrijpelijke taal: wil je je cliënten/patiënten informeren over de belangrijkste adviezen van de overheid om verspreiding van het coronavirus te voorkomen? Gebruik dan deze informatiekaart. De kaart is getest met taalambassadeurs en heeft een voorleesfunctie. De informatie is in meerdere talen beschikbaar, zowel online als in printversie.
Uitleghulp Steffie
Een goed voorbeeld van het 'vertalen' van moeilijke informatie en begrippen is volgens toezichthouder IGJ bovengenoemde uitleghulp Steffie. Op de website corona.steffie.nl legt Steffie moeilijke informatie over het nieuwe coronavirus op een eenvoudige manier uit. De website is speciaal bedoeld voor mensen met een verstandelijke beperking. De website is gemaakt in opdracht van de Rijksoverheid.
Steffie geeft antwoord op vragen als:
- Welke symptomen kan je verwachten als je het virus krijgt?
- Hoe zorg je ervoor dat je zelf en anderen niet ziek worden?
Ook komen onderwerpen aan bod als:
- Het wassen van je handen op een juiste manier.
- Het maken van een dagindeling.
Op de website van VGN staan meer opties voor toegankelijke informatie over corona.
