Patiënten met een chronische darmziekte (IBD) zoals de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa hebben belang bij concrete tips omtrent voeding. Met de nieuwe online voedingstool ‘Eetscore’ krijgen de patiënten van Gelderse Vallei en Rijnstate een persoonlijk voedingsadvies. In de praktijk bleek het eetpatroon van de deelnemers dankzij de tool te verbeteren en werd een lichte winst in termen van kwaliteit van leven geregistreerd.
Uit het onderzoek van MDL in Ziekenhuis Gelderse Vallei en Wageningen University & Research (WUR) bleek dat IBD-patiënten al goed op hun voeding letten. De Alliantie Voeding in de Zorg speelde ook een grote rol bij het onderzoek. De alliantie faciliteerde de samenwerking en financierde een deel van het onderzoek vanuit een subsidie van het Nationaal Preventie Akkoord. De onderzochte patiënten voldeden voor een groot deel aan de Richtlijnen Goede Voeding. Toch had de voedingstool, die een advies geeft op basis van de antwoorden op online vragen, voor de meesten nog een aantal tips die uiteindelijk het eetgedrag aantoonbaar verbeterde.
Persoonlijk advies dankzij voedingstool
Carlijn Lamers, arts-onderzoeker onderzocht in samenwerking met Liselot van Erp, arts-onderzoeker MDL in Rijnstate de inzet van de tool ‘Eetscore’ bij IBD-patiënten. Ook Rijnstate was betrokken bij de implementatie van de tool. De conclusie van het onderzoek: met behulp van de Eetscore verbetert het voedingspatroon van IBD-patiënten. De Eetscore tool bevat een online vragenlijst omtrent het voedingspatroon. Beide onderzoekers bekeken aan de hand van deze vragenlijst in hoeverre mensen met IBD eten en drinken volgens de Richtlijnen Goede Voeding. Ook onderzochten zij of het persoonlijk voedingsadvies - dat via de voedingstool wordt gegeven naar aanleiding van de vragenlijst - helpt bij het verbeteren van het voedingspatroon. Daarnaast keken ze of en hoe dit de kwaliteit van leven beïnvloedt.
Op eenvoudige wijze voedingspatroon verbeteren
Uit het onderzoek bleek dat het voedingspatroon van IBD-patiënten al redelijk in overeenstemming is met de Richtlijnen Goede Voeding. Voor wat betreft de consumptie van rood vlees, volkoren producten, suikerhoudende dranken en vruchtensappen voldeden de meeste IBD-patiënten aan de Richtlijnen Goede Voeding. Het gebruik van zuivel, peulvruchten, noten en bewerkt vlees voldeed het minst aan de richtlijn. Over de periode van vier maanden bleek dat het voedingspatroon beter werd dankzij de terugkoppeling van de voedingstool. Carlijn Lamers: ‘We zijn blij met de resultaten, want ze laten zien dat je op een relatief eenvoudige manier het voedingspatroon kan verbeteren.’
Eetscore vragenlijst evalueren
Na afloop van het onderzoek evalueerden de deelnemers de Eetscore vragenlijst en het advies dat uit de voedingstool rolde. Niet al het advies werd als passend ervaren. Veel IBD-patiënten associëren bepaalde voedingsmiddelen, zoals het gebruik van zuivelproducten, met de toename van klachten. De Eetscore gaf dan wel advies om deze producten meer te gebruiken, terwijl er ook gezonde alternatieven zijn. Er wordt gekeken of deze verbeteringen verwerkt kunnen worden in een aangepaste Eetscore speciaal voor IBD-patiënten.
In Ziekenhuis Gelderse Vallei, een ziekenhuis met extra aandacht voor voeding, bewegen en slaap, worden de resultaten van de Eetscore-studie en van eerder onderzoek van Carlijn Lamers meegenomen in het zorgpad ‘leefstijl voor IBD-patiënten’. Rijnstate speelde een even grote rol als de Gelderse Vallei in het onderzoek. Naast voeding worden daarin ook bewegen, slaap en stress meegenomen. Aan elke IBD-patiënt op de polikliniek wordt nu dit speciale zorgpad aangeboden en inmiddels maken er 35 mensen gebruik van. Per patiënt wordt bekeken of hij of zij voldoende heeft aan het advies van de Eetscore of dat er aanvullende ondersteuning van een diëtist nodig is.
Zelfmanagement bij chronische darmklachten
Zelfmanagement voor mensen met chronische darmklachten neemt een grote vlucht in heel Nederland. Een ander voorbeeld waarbij deze patiënten worden geholpen is de app DEARhealth. Dankzij deze app hoeven patiënten met chronische darmklachten zoals de ziekte van Crohn niet meer zo vaak voor controle naar het Maasstad Ziekenhuis. Ze worden van afstand gemonitord en kunnen door het invullen van vragenlijsten hun ziekte goed in de gaten houden. Patiënten krijgen met de app beter zicht op hun ziekte, kunnen verergering signaleren en leren beter omgaan met hun ziekte.
