Brancheorganisaties voor huisartsen en andere zorgverleners uit de eerste lijn bundelen hun krachten om de achterban te helpen bij het digitaal ontsluiten van medische gegevens voor patiënten. Zo moet het eenvoudiger worden om patiënten meer regie te geven over hun gezondheid en om te voldoen aan nieuwe regulering.
De betrokken brancheorganisaties zijn de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV), het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) en InEen, vereniging van organisaties voor eerstelijnszorg. Zij gaan de komende tijd werken aan de invulling van hun initiatief onder de naam OPEN (Ontsluiten van Patiëntengegevens uit de Eerstelijnszorg in Nederland). Huisartsen en eerstelijnsorganisaties vinden het belangrijk volgens de betrokken organisaties dat patiënten zelf meer regie kunnen hebben over hoe ze omgaan met hun gezondheid. Inzicht in de eigen medische gegevens kan patiënten helpen in hun omgang met de eigen gezondheid. Daarnaast is het per 2020 wettelijk verplicht om patiënten elektronisch toegang te geven tot de eigen medische gegevens. Dat jaar wordt het tweede deel van de Wet cliëntenrechten bij elektronische verwerking van gegevens van kracht. Het eerste deel ging in 2017 in.Digitaal beschikbaar stellen medische gegevens
Met het gezamenlijke programma willen de initiatiefnemers huisartsen(praktijken) en eerstelijnsorganisaties ondersteunen en ontzorgen bij het digitaal beschikbaar stellen van medische gegevens aan patiënten. In het belang van de patiëntenzorg, om hen mogelijkheden te bieden hun praktijkvoering efficiënter te maken én om te zorgen dat zij aan de wettelijke verplichtingen kunnen voldoen. OPEN moet er toe leiden dat álle huisartsenpraktijken en hun ICT-leveranciers in staat zijn om digitaal informatie uit te wisselen met patiënten. Dat moet uiterlijk in 2020 gerealiseerd worden, aangezien het vanaf dat moment wettelijk verplicht is. ‘We willen daarbij ook de resultaten meten, zodat we zichtbaar maken wat het oplevert voor zorgverleners en patiënten,’ aldus het persbericht over OPEN.Eerste fase OPEN
In de huidige, eerste fase van het programma wordt er gewerkt aan een programmaplan, wordt financiering geregeld en moet in kaart gebracht worden welke initiatieven er al zijn in het land, op kleine en grotere schaal, zodat OPEN daarbij kan aanhaken en deze initiatieven gestimuleerd kunnen worden.Programma's digitale gegevensuitwisseling
Er is al een aantal programma’s en initiatieven om medische gegevens te ontsluiten. Veel van deze initiatieven komen (mede) voort uit het Informatieberaad Zorg. Hierin werken branche- en koepelorganisaties uit de zorgsector samen met VWS aan verbetering van de zorg door het faciliteren van onder meer goede informatie-uitwisseling.- Zo is er MedMij, een raamwerk van standaarden en afspraken om alle mogelijke systemen van zorgaanbieders te ontsluiten voor PGO’s (persoonlijke gezondheidsomgevingen).
- Verder is er het platform Registratie aan de bron, een initiatief van de acht umc’s en Nictiz, de NVZ, V&VN en FMS. Doel is om er voor te zorgen dat medische gegevens eenmalig en gestandaardiseerd geregistreerd worden.
- Ook is er het VIPP-programma van de NVZ, bedoeld om uiterlijk in 2020 patiënten van alle ziekenhuizen toegang te bieden tot al hun medische gegevens, zoals onderzoeksresultaten.