Stichting Sociaal Fonds Huisartsenzorg (SSFH) heeft in samenwerking met de coalitie Digivaardig in de Zorg onderzoek gedaan naar de digitale vaardigheden van medewerkers in de huisartsenzorg. De almaar toenemende, en het afgelopen jaar fors versnelde, digitalisering van de huisartsenzorg was de aanleiding voor het onderzoek. Een onderzoek dat, zo blijkt, aantoont dat een groot deel van de medewerkers in de huisartsenzorg vindt dat ze te weinig digitale vaardigheden bezitten om hun werk goed te kunnen doen.
Binnen het onderzoek onder medewerkers van huisartsenpraktijken, huisartsenposten en zorggroepen werd ook gekeken naar de invloed die het hebben van onvoldoende vaardigheden heeft op de werksituatie. Van de ondervraagden geeft maar liefst 90 procent aan dat (extra) scholing om hun digitale vaardigheden verder te ontwikkelen noodzakelijk is om meer tijd, werkplezier en ontspanning te ervaren.
Het onderzoek bestond uit een zelfscan waarmee de deelnemers zelf hun digitale vaardigheden inschatten. Daarbij werd gekeken naar 'Algemene vaardigheden', het werken met Huisartseninformatiesystemen (HIS), programma's en applicaties en het veilig werken met internet. De vragen, zo'n 70 in totaal, varieerden van 'Ik ben handig in het knippen, kopiëren en plakken van teksten' tot 'Ik ben handig in het maken van een VIM-melding en een MIM-melding'. De medewerkers moesten voor elke vraag aangeven of zij zichzelf een 'Digistarter', 'Digivaardig' of 'Digiweet' vonden.
Gebrek aan digitale vaardigheden
Uit het onderzoek komt naar voren dat bijna een kwart van de medewerkers in de huisartsenzorg zichzelf een onvoldoende geeft voor het gebruik van de meest voorkomende functionaliteiten van het huisartseninformatiesysteem (HIS). Denk daarbij aan het uitvoeren van taken als het inzien van patiëntgegevens en het declareren naar zorgverzekeraars.
Veel medewerkers geven aan dat zij in hun ogen nog te weinig digitale vaardigheden hebben voor het toepassen van specifieke, nieuwe, applicaties. Een voorbeeld daarvan is het feit dat veel medewerkers vinden dat zij het beeldbellen, voor videoconsulten, nog niet voldoende beheersen. Dit is een e-health toepassing die tijdens de coronacrisis een enorme impuls gekregen heeft en waarvoor, ook binnen de huisartsenzorg, veel aandacht was. Uit een ander onderzoek, enkele maanden na het begin van de coronacrisis, bleek immers dat bijna driekwart van de huisartsen het videoconsult had geïntroduceerd. Een jaar daarvoor, in 2019, was dat nog '0' procent.
Gebruiksvriendelijkheid digitale toepassingen
Er is nog een andere reden die de ondervraagde medewerkers in de huisartsenzorg benoemen als het gaat om waarom zij zichzelf vaak digitaal niet vaardig genoeg vinden. Dat zijn de niet altijd gebruiksvriendelijke systemen waar ze mee werken. Naar aanleiding van die constatering adviseren de onderzoekers dan ook om aandacht te besteden aan het makkelijker en toegankelijker maken van praktijk specifieke programma’s en applicaties. Dak kan bijvoorbeeld door het bundelen van functionaliteiten in één systeem. Tot slot blijkt uit het onderzoek ook dat er behoefte is aan meer werkplekken met webcams en gebruiksvriendelijke en veilige beeldbelapplicaties.
Aan het onderzoek ‘Digitale vaardigheden in de huisartsenzorg’ hebben bijna 1000 medewerkers uit de huisartsenzorg deelgenomen. Er zijn 964 vragenlijsten ingevuld en 27 medewerkers uit verschillende functies en regio’s zijn diepgaand geïnterviewd. Het complete onderzoeksrapport is hier (excel-bestand, 23 MB) te downloaden.