Nieuwe technologieën zoals gezondheidsapps moeten een grotere rol gaan spelen bij het aanzetten tot een gezondere levensstijl. Die zorginnovatie kan, als het succesvol blijkt, ervoor zorgen dat Nederland koploper wordt op het gebied van moderne preventie Dat stelt Tweede Kamerlid Hayke Veldman van de VVD. In 2018 lanceerde het kabinet het nationaal preventie-akkoord.
Dat heeft als doel het aantal te voorkomen aandoeningen, zoals diabetes type 2, terug te dringen. Veldman is het er mee eens dat dit een prima initiatief is. Hij is echter ook verbaasd dat in het akkoord relatief weinig aandacht is voor de inzet van nieuwe (e-health) technologieën zoals wearables en apps. "Als je naar de technologische ontwikkelingen kijkt, kunnen we meer doen om mensen op een positieve manier te verleiden gezonder te leven", aldus Veldman tegenover het FD.
Daarom heeft het Kamerlid een aantal mogelijkheden in een initiatiefnota verzameld die vlak voor het kerstreces in de Kamer besproken is. Een aantal aanbevelingen zijn inmiddels overgenomen door staatssecretaris Paul Blokhuis van VWS.
Betrouwbare wearables en apps
Een van de aandachtspunten uit de nota van Veldman is het stimuleren van het gebruik van gezondheidsapps en wearables. Die zijn al in grote getale beschikbaar. Variërend van eenvoudige stappentellers tot slaaptrackers, calorietellers en bloeddrukmeters. Belangrijk is wel om te bepalen en informeren welke apps en wearables nauwkeurig en betrouwbaar zijn. Verschillende stappentellers kunnen op een willekeurige dag flink afwijkende resultaten laten zien. Dat mag bij het meten van de bloedsuikerspiegel, hartslag of bloeddruk natuurlijk niet gebeuren, zo stelt Blokhuis.
Hij ziet het als een taak van de overheid om ervoor te zorgen dat de consument de juiste informatie krijgt over bewezen effectieve apps en wearables. "Ik wil dat er meer dan nu onderzocht wordt welke apps betrouwbaar zijn. Dat doet onder meer het National e-Health Living Lab, dat straks extra geld krijgt van het Rijk dankzij mijn amendement op de zorgbegroting. Niet alleen moeten ze kijken of zo'n app effectief werkt, maar ook of het goed zit met de privacy rond de verzamelde data."
Niet alleen voor hoogopgeleiden
Het gebruik van apps en wearables wordt nu nog vaak gezien als 'speelgoed voor hoogopgeleiden'. De meeste gezondheidswinst door een gezondere levensstijl is echter te behalen bij groepen lager op de sociaal-economische ladder, die zich deze gadgets vaak niet kunnen veroorloven.
Gelukkig wordt hier steeds vaker op ingespeeld. "Er zijn steeds meer gemeenten die via hun bijzondere bijstand naast een computer ook smartphones verstrekken. En er zijn zorgverzekeringen waarbij je een smartphone kunt kopen en vervolgens kunt terugverdienen door gezond te leven. Dat zijn kortetermijnbeloningen waarvan wetenschappelijk onderzoek heeft uitgewezen dat zij werken," aldus Veldman.
Een ander dilemma is de privacy. Apps en wearables moeten voldoen aan de AVG. De patiënt is eigenaar van de data en moet zelf kunnen beslissen of en hoe die wordt gedeeld. Onderzoek van Deloitte toonde onlangs aan dat de gemiddelde Nederlandse zorgconsument, in vergelijking tot andere landen, relatief terughoudend staat tegenover het delen van medische gegevens.
Nog te weinig samenwerking
Veldman is van mening dat er meer aandacht moet komen voor voeding op maat. "Nederland is de op een na grootste voedselexporteur in de wereld, dus we hebben heel veel kennis in huis over voedsel. Ook beschikken wij over topwetenschappers en een goede gezondheidszorg."
Maar volgens Veldman zijn wordt er tussen de verschillende sectoren nog te weinig samengewerkt. Samenwerkingen zoals het Gelderse OnePlanet, waarin de Radboud Universiteit optrekt met het Radboud UMC, de Universiteit Wageningen en innovatiehub Imec. "We kunnen beter ons best doen als overheid om die verschillende werelden aan elkaar te koppelen, bijvoorbeeld via ons topsectorenbeleid. Want Nederland heeft alle troeven in handen om internationaal voorop te lopen op het gebied van moderne preventiebeleid", aldus Veldman.
