Waardegedreven zorg mogelijk maken door inzichten te halen uit hergebruikte patiëntendata zorgt voor betere behandeluitkomsten voor die patiënten en lagere zorgkosten. Zo kan het huidige zorgaanbod ook in de toekomst voor iedereen beschikbaar blijven, stelt gezondheidswetenschapper Stacey Slingerland. Onlangs promoveerde zij op de toepassing van waardegedreven zorg aan de TU/e.
Bij waardegedreven zorg staan zowel goede zorg voor de patiënt als het tegengaan van verspilling centraal. Het secundair gebruik van medische data – iets dat onder meer de Europese EHDS-regulering wil vereenvoudigen – moet hier aan bijdragen, schetst Slingerland in haar onderzoek.
Als voorbeeld van waardegedreven zorg beschrijft zij een nieuw protocol bij dotterbehandelingen. Zo blijkt op basis van inzichten uit data dat patiënten bij wie de geplaatste stent onder hoge druk een keer extra wordt opgerekt (nadilatatie), minder complicaties krijgen.
“Daarmee lever je betere patiëntzorg”, vertelt Slingerland in een nieuwsbericht van het Eindhovense Catharina Ziekenhuis. De meerkosten van de extra ingreep voorkomt heropnames, wat op de langere termijn het aantal heropnames vermindert. Dit bespaart opnamekosten en is beter voor de gezondheid van patiënten.
Harmonisatie zorgkosten en -uitkomsten
Met uit data verkregen inzichten is ook harmonisatie mogelijk van zorgkosten en -uitkomsten in de praktijk. Om dit thema uit haar proefschrift te onderbouwen, gebruikte Slingerland een methode die het Catharina Ziekenhuis ontwikkeld heeft voor het meten van kostenindicatoren. De gezondheidswetenschapper wist zo aan te tonen dat de kosten van een ablatie ( behandeling voor patiënten met ernstige hartritmestoornissen), omlaag konden zonder vermindering van kwaliteit.
“Een ablatie kan ook net zo veilig in dagbehandeling”, vertelt Slingerland. “Patiënten hoeven geen nacht in het ziekenhuis meer te blijven. Dat vinden zij fijner, het bespaart op zorgkosten én zorgt voor minder inzet van verpleegkundigen. Zo blijft zorg toegankelijk.”
Nog veel stappen te zetten
Slingerland benadrukt dat er nog veel moet gebeuren om waardegedreven zorg breed in de praktijk toe te passen. Een belangrijke randvoorwaarde is een andere blik op de manier waarop zorg verleend en bekostigd wordt. Bestaande financieringsmodellen – zoals het betalen per behandeling in plaats van op basis van de uitkomsten hiervan – beperken de mogelijkheden van waardegedreven zorg.
Dit vergt van partijen zoals zorgmanagers en zorgverzekeraars een andere manier van denken, meent Slingerland. Zo betekent het beperken van (de duur van) opnames nu dat een ziekenhuis minder inkomsten kan krijgen, terwijl dat ziekenhuis tegelijkertijd meer geld stopt in de extra handelingen om opnameduur te verminderen en heropnames te beperken.
“De ontwikkeling van waardegedreven betalingsmodellen krijgt nu nog erg weinig aandacht, terwijl dat een belangrijke stap is om kwaliteitsverbetering en kostenreductie samen te laten gaan”, benadrukt Slingerland. Een andere uitdaging is het regelen van de noodzakelijke privacy rondom hergebruikte patiëntdata, zoals afdoende anonimiseren of pseudonimiseren.
