Laaghangend technologiefruit wordt vaak niet geoogst

26 oktober 2022
zonMw
Technologie
Nieuws

Welke kennis hebben verpleegkundigen en verzorgenden van de toekomst nu eigenlijk nodig? Die vraag stond centraal tijdens het onlangs gehouden paneldebat op de derde dag van het European Nursing Congres 2022. Vertegenwoordigers van acht grote spelers uit de zorg discussieerden en gaven onder meer hun visie op thema´s zoals zorgtechnologie.

Tijdens het Eurepean Nursing Congres 2022 kwamen meerdere belangrijke thema´s voorbij. De vier kernthema’s waren: persoonsgerichte zorg, geïntegreerde zorg, de toekomst van de arbeidsmarkt en het gebruik van technologische ontwikkelingen. Het debat werd geleid door Veronique Timmerhuis, directeur van ZonMw. We focussen hier expliciet op de discussie over zorgtechnologie.

Tijdens het paneldebat ging het volop over de rol van verpleegkundigen net betrekking tot zorgtechnologie. In de praktijk zijn er regelmatig pilots waarbij digitale technologie in samenwerking met verpleegkundigen en verzorgenden wordten ingezet. Maar meestal wordt dan de vervolgstap naar daadwerkelijke structurele implementatie heel vaak niet gezet. Sprekers zijn het er over eens dat het jammer is dat dit laaghangend technologiefruit niet geplukt wordt.

Kennisontwikkeling zorgtechnologie

De oorzaken waarom technologie in de praktijk regelmatig moeizaam structureel geïmplementeerd wordt, zijn velerlei. Verpleegkundigen, verpleegkundig specialisten en verzorgenden geven allereerst vaak aan dat ze geen tijd hebben om zich dagelijks met technologie bezig te houden. Dat kan volgens sprekers veranderd worden en daar liggen ook kansen, maar dan moet de sector wél  kennisontwikkeling en toepassing van technologie als integraal onderdeel van hun vak gaan zien. ‘Als ze dat doen, kunnen ze zulke innovaties laten vliegen’, wordt opgemerkt.  

Plukken technologiefruit

Voor het plukken van laaghangend technologiefruit is het essentieel dat de doelgroep meer leert over het toepassen van de technologie en hoe die optimaal kan worden gebruikt. Aandacht voor technologische innovaties in het reguliere onderwijs, maar zeker ook bij- en nascholing zijn daarvoor nodig. In de Nederland wordt zorgtechnologie in de dagelijkse onderwijspraktijk gelukkig steeds vaker op natuurlijke wijze in de lessen geïntegreerd. Technologie moet in de dagelijkse praktijk steeds meer een vanzelfsprekend deel gaan uitmaken van het beroep en ook op dat gebied worden gelukkig in Nederaldn al de nodige stappen gezet. Dat is ook nodig, want alleen op die manier kunnen verpleegkundigen en verzorgenden structureel de omwenteling maken en technologie proactief toepassen in plaats van reactief.

Onderzoek mét zorgprofessionals

Voor een meer proactieve houding is het belangrijk dat waar mogelijk tech-onderzoekers vaker verpleegkundigen en verzorgenden betrekken bij hun onderzoek. Er wordt in de zorg weliswaar volop geïnnoveerd, maar dit gebeurt nog te vaak zonder participatie van verpleegkundigen en verzorgenden. Bedrijven hebben er regelmatig moeite mee om de verpleging en verzorging bij hun onderzoek te betrekken. Uiteindelijk worden veel technologische innovaties met inbreng van verpleegkundigen, verpleegkundig specialisten of verzorgenden alleen binnen pilots beproefd. Vaak zijn deze pilots succesvol, maar ontbreekt dus die belangrijke stap daarna: de innovatie wordt niet structureel in het dagelijks handelen van verpleegkundigen, verpleegkundig specialisten en verzorgenden opgenomen. Kortom, het vele laaghangende technologiefruit wordt niet geplukt.

Create4Care

Een mooi voorbeeld waarbij de beroepsgroep wel goed betrokken wordt bij participatie en toepassing van zorgtechnologie is Create4Care een design- en prototype studio waarin verpleegkundigen, studenten en ontwikkelaars met elkaar samenwerken. Op die manier komen technologische oplossingen voor praktijkproblemen daadwerkelijk op de markt.

Opgemerkt wordt tot slot dat technologische innovaties er níet toe mogen leiden dat verpleegkundigen, verpleegkundig specialisten of verzorgenden er meer werk bij krijgen. Bij telecare-toepassingen (zorg op afstand) dreigt dit helaas nog wel eens te gebeuren. Tegelijkertijd zijn er voorbeelden van monitoring op afstand die tijdens de coronapandemie goed werkten. Technologie kan op die manier vliegwiel voor multidisciplinaire samenwerking zijn. De conclusie van het congres was uiteindelijk kort en krachtig:  ‘Verpleegkundigen, verpleegkundig specialisten en verzorgenden moeten en mogen meer ‘gezien worden’, maar moeten ook hun eigen kracht zien. Belangrijk is ook dat er voldoende wordt geïnvesteerd in de professie, zodat bijvoorbeeld het technologiedomein op vanzelfsprekende wijze in het zorgberoep geïntegreerd kan worden.”

Ook ZonMw is aanwezig op het ICT&health congres op 30 januari. Bezoek hen voor meer informatie, tips en een goed gesprek.