Instanties en organisaties vragen nog steeds aan mensen of zij hun medisch dossier willen opvragen en laten zien. Dat blijkt uit onderzoek van Patiëntenfederatie Nederland. Van de ruim achtduizend mensen die meededen zei bijna een op de vijf (19 procent) dat zij in de afgelopen vijf jaar het eigen medisch dossier hadden opgevraagd op verzoek van een instantie, zorgverlener of (uitkerings-)organisatie. Bij een vergelijkbaar onderzoek in 2014 was dat 16 procent.
Mensen hoeven niet mee te werken aan een verzoek om het medisch dossier op te vragen voor een instantie of organisatie. De gebruikelijke weg is dat zo’n instantie aan de betrokkene toestemming vraagt om bij een zorgverlener informatie op te vragen. 63 procent van de ondervraagden weet dat dit de juiste weg is, maar 37 procent weet dat niet.
Uit het onderzoek blijkt verder dat het merendeel van de deelnemers zijn of haar medisch dossier niet heeft opgevraagd (77%). Bijna 20 procent van de deelnemers heeft wel het dossier opgevraagd op verzoek van een organisatie of instantie.
De deelnemers aan het onderzoek werden gevraagd aan te geven voor welke organisatie of instantie zij het dossier hebben opgevraagd. Het dossier is het meeste opgevraagd voor een zorgorganisatie (33%), het UWV (24%) en de gemeente (17%). In de categorie anders worden de volgende zaken meerdere keren genoemd: ziekenhuis (3%), huisarts (2%), arts (1%), CBR (1%), second opinion, tandarts (<1%), specialist (><1%), advocaat (><1%) en bedrijfsarts (><1%).
'Vergelijkbaar met medisch beroepsgeheim'
De Patiëntenfederatie ziet het onderzoek als ondersteuning
voor het pleidooi voor een patiëntgeheim. Een patiëntgeheim beschermt
de medische data tegen oneigenlijk gebruik door instanties, overheden of zorg.
Dat is nodig omdat mensen in de nabije toekomst hun eigen medische data kunnen
beheren in een persoonlijke gezondheidsomgeving. Data die bij een zorgverlener
zijn opgeslagen vallen onder het medisch beroepsgeheim, maar dat geldt niet
voor data die de patiënt zelf beheert. Daarom is er een patiëntgeheim nodig, vergelijkbaar
met het medisch beroepsgeheim.
De Patiëntenfederatie wil zo voorkomen dat mensen zich onder druk gezet voelen
om hun dossier af te staan. Uit het onderzoek blijkt dat dit gebeurt. Mensen
krijgen te horen dat hun WMO-aanvraag wordt afgewezen of dat ze geen
verzekering kunnen afsluiten als ze het dossier niet laten zien. Als er een
Patiëntgeheim is kunnen mensen zich daarop beroepen en hun medische data voor
zich houden.
Pleiten voor patiëntgeheim
Patiëntenfederatie Nederland pleitte begin dit jaar nog voor het patiëntgeheim. Volgens de organisatie is het essentieel dat patiënten zelf beschikken over hun eigen medische data en pleit daarom voor een wettelijk geregeld Patiëntgeheim. Directeur Dianda Veldman overhandigde in januari daarom een oproep aan minister Bruno Bruins (Medische Zorg) tijdens de openingsmanifestatie van de e-healthweek 2019.