ZonMw heeft een zogenoemde Innovative Medical Devices Initiative (IMDI) subsidie van ongeveer 300.000 euro verleend aan Maastrichtse wetenschappers. Met deze subsidie kunnen zij een zeer gevoelige en compacte ademtest doorontwikkelen die op basis van uitgeademde stoffen ziektes in een vroeg stadium kan herkennen. Vroegtijdige diagnose van ziektes van de luchtwegen, nieren of lever en kanker in kwetsbare patiënten is van groot belang om de behandeling en prognose te verbeteren.
Het toepassen van ademtesten voor de diagnose van ziektes is een ontwikkeling die al enkele jaren in volle gang is. Zo wordt de zogenoemde e-nose al onderzocht en ingezet bij het via de uitgeademde lucht opsporen van verschillende kankersoorten. Het afgelopen jaar is daarnaast ook met succes een ademtest ontwikkeld die kan 'ruiken' wanneer iemand niet besmet is met het coronavirus.
Toch, zo hebben de Maastrichtse wetenschappers geconcludeerd, zijn de huidige beschikbare ademtesten nog niet goed genoeg om in te zetten voor kwetsbare patiënten zoals kinderen en ouderen. Ze halen nog onvoldoende informatie uit de uitgeademde lucht en vergen een te grote ademinspanning voor deze patiënten.
Doorontwikkeling tot bruikbare ademtest
Binnen het Maastrichtse project wordt een op een bestaand prototype gebaseerde ademtest doorontwikkeld. Dat prototype maakt gebruik van heel gevoelige (carbon) nanosensoren die subtiele verschillen in de uitgeademde lucht kunnen meten. De betreffende sensoren voor astma worden specifiek gevoelig gemaakt door ze te voorzicht van een chemische laag (FSE). Dat gebeurt door de sensor met op maat gemaakte elektronica uit te lezen en te plaatsen in een gecontroleerd klimaatkamertje, en de signalen te verwerken met kunstmatige intelligentie (FHML).
Daarnaast zal ook de ademinspanning vergemakkelijkt worden door de luchtstroom over de sensor na te bootsen zoals bij de neus van een hond. De validatie van deze nieuwe gevoelige ademtest zal plaatsvinden bij kinderen van 1 tot 4 jaar van wie vermoed wordt dat ze astma hebben. Uiteindelijk willen de wetenschappers de ademtest doorontwikkelen tot een medisch product dat jaarlijks tienduizenden mensen in Nederland kan helpen.
Het nu door ZonMw gesubsidieerde Maastrichtse onderzoek betreft een samenwerking tussen de afdeling Kindergeneeskunde van het MUMC+, School CAPHRI (FHML), de afdeling Research Engineering (FHML), de vakgroep Sensor Engineering (FSE), bedrijven Alphaszenszor en Breath Medics, en verschillende zorgorganisaties in de regio.