Onderzoekers van de Universiteit Twente werken samen met collega’s van Wageningen University & Research (WUR) aan een analyseplatform om tumoren makkelijker op te sporen. Zij maken daarvoor gebruik van de aanwezigheid van zogeheten extracelluaire vesicles (EV’s). Dit zijn kleine blaasjes van nanoformaat die worden uitgescheiden door elke cel in ons lichaam en die een rol spelen in de communicatie tussen cellen.
Het analyseren van EV's is ontzettend waardevol voor medici omdat ze een grote hoeveelheid informatie bevatten over de cel waarvan ze afkomstig zijn. Het analyseplatform is multimodaal. Er wordt gebruik gemaakt van meerdere áanvliegroutes' om te bepalen of de nanoblaasjes wijzen op de aanwezigheid van een tumor.
Slechts één monster uit bloed nodig
Het is aangetoond dat de concentratie van deze zogeheten tumor-derived extracellular vesicles (tdEVs) in het bloed van kankerpatiënten met uitzaaien samenhangt met hun kans op overleven. Het tellen van de hoeveelheid tdEVs kan al helpen bij het monitoren en bepalen van een behandelstrategie.
Conventionele technologie zoals een MRI is vele malen ingrijpender. Bovendien kan deze maar een paar keer paar jaar worden uitgevoerd. Ook is deze methode niet in staat ook kleine tumoren op te sporen. Voor een EV-analyse is slechts een monster uit het bloed nodig, waardoor het ook voor de patiënt veel prettiger is.
Cancer ID-programma
Er is nog veel onderzoek nodig om tdEVs als diagnose-instrument in te kunnen zetten in de medische praktijk. De nanoschaal van de deeltjes als ook het aantal andere deeltjes met een vergelijkbare grote werken daarin nog belemmerend. Dat vraagt om technologie met een grote gevoeligheid en specifieke methoden om de tdEVs op te sporen.
Het onderzoek maakt deel uit van het Cancer-ID-programma. Dit programma wordt mede gefinancierd door het NWO in het kader van het Perspectief-programma. De recente resultaten zijn gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Lab on a Chip.
Oplichtende tumorcellen
Het Catharina Ziekenhuis (Eindhoven) past sinds kort een nieuwe technologie toe waarbij tumorcellen tijdens een operatie oplichten. Door het inspuiten van een tumorspecifieke marker die zich hecht aan tumorcellen, kan het OK-team tijdens de operatie onder een speciale lamp zien waar het gezonde en waar het kwaadaardige weefsel zich bevindt.
De technologie is ontwikkeld door het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) en wordt in een nieuwe studie wereldwijd getest in zes ziekenhuizen.