Voordeurscreening leidt tot een snellere en betere toeleiding tot passende zorg, tegen lagere kosten, zo blijkt uit een pilot van Lionarons GGZ. Ook wordt verergering van klachten zo voorkomen. De instelling maakte bij de proef in 2019 gebruik van de online triage van e-health aanbieder Embloom. Binnen twee weken na aanmelding krijgen cliënten die aan de proef deelnamen te horen of de instelling een passend behandelaanbod heeft voor de betreffende cliënt.
Met toestemming van CZ en VGZ heeft het Limburgse Lionarons GGZ in 2019 de pilot uitgevoerd. De kosten van de voordeurscreening werden volledig vergoed door beide zorgverzekeraars. Eind maart is de pilot afgerond en zijn de resultaten in kaart gebracht. In samenwerking met de Universiteit Maastricht wordt verder wetenschappelijk onderzoek voorbereid, waaraan meer GGZ-instellingen zullen deelnemen.
Lionarons GGZ stelt dat in 2018 bijna een kwart (23%) van de cliënten in de Generalistische Basis GGZ en 16 procent van de cliënten in de Gespecialiseerde GGZ na diagnostiek wordt doorverwezen naar een ander echelon, of terugverwezen naar de huisarts. Deze vertraging leidt tot onnodige zorgkosten en verergering van klachten. Omdat het gebruik van screeningsinstrumenten ter ondersteuning van de verwijzing in huisartspraktijken moeizaam van de grond zou komen, zetten steeds meer GGZ-instellingen een voordeurscreening in. Zij krijgen dit echter niet vergoed als er geen zorgtraject wordt gestart.
Positieve resultaten online triage
In totaal namen 334 cliënten aan de pilot voor online triage deel. In de leeftijdscategorie 18 tot 55 jaar vulden vrijwel alle cliënten het screeningsinstrument zonder problemen in. Cliënten hadden altijd de mogelijkheid om te wachten op een regulier intakegesprek. Van de cliënten in de Generalistische Basis GGZ werd 15 procent op basis van de voordeurscreening terugverwezen naar de huisarts of doorverwezen naar een collega-instelling. Werd een zorgtraject gestart, dan werd slechts 4 procent van de trajecten afgesloten na enkel diagnostiek, tegenover 23 procent in 2018. ofwel: als op basis van de screening werd besloten om een cliënt op de wachtlijst te plaatsen, kon in vrijwel alle gevallen ook daadwerkelijk passende hulp geboden worden.
In de Gespecialiseerde GGZ werd 14 procent van de cliënten op basis van de screening terug- of doorverwezen. Als op basis van de screening een zorgtraject werd gestart werd 6 procent van de trajecten afgesloten als DBC-diagnostiek, tegenover 16 procent in 2018. Bij 3,4 procent van de verwezen cliënten bleek uit de voordeurscreening dat er sprake was van een acuut suïciderisico. Hierdoor kon Lionarons GGZ direct actie ondernemen richting de huisarts, om zo een dreigende crisis te voorkomen.
Daling kosten
Zowel in de Generalistische Basis GGZ als in de Gespecialiseerde GGZ leidde de inzet van de voordeurscreening tot een daling van de kosten voor diagnostiek en onvolledige behandeltrajecten. Het aantal dagen wachttijd (lange wachttijden zijn een groot probleem in de GGZ die ook met e-health aangepakt worden), tussen de aanmelding en beoordeling (pre-intake), werd door invoering van de voordeurscreening meer dan gehalveerd, van gemiddeld 53,1 dagen in 2018 naar gemiddeld 24,2 dagen in 2019. Dat betekent dat cliënten en verwijzers veel sneller dan voorheen te horen kregen of ze bij de instelling aan het goede adres waren.
Had Lionarons GGZ geen passend behandelaanbod, dan werd de cliënt, inclusief advies voor passende zorg, terugverwezen naar de huisarts of doorverwezen naar het juiste echelon. Op basis van alleen de verwijsbrief van de huisarts is de kans groot dat pas na het intakegesprek duidelijk wordt of de cliënt op de juiste plek is.
“Het screeningsrapport bevat uitgebreide informatie over de hulpvraag en de problematiek van de cliënt. Hierdoor kan een goede inschatting worden gemaakt welke zorg de cliënt nodig heeft”, aldus Lara Simons, bestuurder van Lionarons GGZ. “Teamleiders en psychiaters ervaren de voordeurscreening als behulpzaam en een waardevolle aanvulling op de verwijzing van de huisarts. Het online karakter van de screening is in deze tijd van fysieke beperking bovendien een extra voordeel.”
CZ: breder faciliteren voordeurscreening
Zorgverzekeraar CZ onderzoekt momenteel de mogelijkheden om voordeurscreening in breder verband te faciliteren. Marieke Verlee, manager GGZ CZ over het project: “Deze pilot is een mooi voorbeeld van een GGZ-aanbieder die zich inspant om ervoor te zorgen dat onze verzekerden zo snel mogelijk op de juiste plek terecht komen én hiermee een actieve bijdrage levert aan reducering van de wachtlijsten in de GGZ.”
