Normaal wordt een open ruggetje bij een foetus pas laat in het zwangerschapsproces met een operatie verholpen. Het is een operatie die grote impact heeft op kind en moeder, omdat tijdens de operatie de baarmoeder deels uit het lichaam wordt gehaald. Onderzoekers denken dat met behulp van 3D-printing in de toekomst een betere en een aanzienlijk minder invasieve ingreep mogelijk is. Het gaat concreet om een 3D-geprint kapje dat via een naald over het zenuwstelsel in de baarmoeder wordt ingebracht.
De nieuwe innovatieve operatie van foetussen is ontstaan door een samenwerkingsverband tussen het LUMC, TU Delft en Erasmus MC die een financieringsaanvraag indienden bij het NWO-instrument Open Mind. Dick Oepkes, hoofd van de Leidse afdeling foetale therapie, vertelt op de website van NWO: “'Bij het LUMC merkten wij dat er vanuit de TU Delft steeds meer interesse ontstond in de gezondheidszorg en verloskunde, vooral bij BioMedical Engineering-studenten. Dit resulteerde in een samenwerking, die zich uiteindelijk ook heeft gericht op het de behandeling van open ruggetjes.”
Minder invasief
De bestaande behandeling van een open ruggetje is zwaar voor moeder en kind en leidt ook vaker tot vroeggeboorten en/of keizersnedes. De baarmoeder wordt tijdens de operatie deels uit het lichaam van de moeder gehaald en vervolgens wordt het open ruggetje gedicht. In Leiden zijn ze vervolgens gaan brainstormen over een alternatief dat expliciet minder invasief was. Oepkes: “Hier kwam uiteindelijk het hele abstracte idee van 3D-printen als oplossing uit voort. Het concept was om met een 3D-printer een waterdicht, plakkend kapje te creëren wat via een naald over het zenuwstelsel in de baarmoeder wordt ingebracht. Dit zou dan in de toekomst de intensieve operatie moeten vervangen.”
3D-printing wordt in de zorg steeds vaker ingezet bijvoorbeeld om te helpen bij het maken van een nieuwe onderkaak, bij gezichtsprotheses, om mallen te maken voor bijvoorbeeld een knieprothese op maat. En nu dus ook om foetussen met een open ruggetje te helpen!
Toen het innovatieve concept eenmaal op tafel lag, moest er nog financiering komen. Voor de ontwikkeling van deze bijzondere operatie was het namelijk nodig om er iemand fulltime op te zetten en daar is uiteraard geld voor nodig. Open Mind was ook enthousiast over het project en wilde graag financieren, waardoor er steeds meer geloof ontstond dat het project daadwerkelijk kon worden ontwikkeld en gelanceerd.
3D-prototype voor behandeling foetussen
In een onderzoeksperiode van een jaar lukte het de groep om een prototype te ontwikkelen waarmee het juiste materiaal geprint zou kunnen worden om de open ruggetjes bij foetussen te behandelen. Hoe het nu verder gaat is nog niet helemaal duidelijk. Er is in ieder geval interesse binnen de Medical Delta (LUMC, TU Delft en Erasmus MC) om dit project voort te zetten. Maar om echt door te pakken is er volgens Oepkes wederom financiering nodig. “Ik hoop dat dit snel gebeurt, want er staan in ieder geval genoeg jonge en talentvolle wetenschappers klaar. Open Mind geeft ambitieuze onderzoekers de mogelijkheid snel met hun creatieve ideeën aan de slag te gaan, dat is heel stimulerend.”
