Zorginstituut Nederland heeft in kaart gebracht welke vormen van zorgcontracten op dit moment gebruikt worden om passende zorg te contracteren. De resultaten van dit onderzoek zijn verzameld in een handreiking voor passend contracteren. Doel is om inkopers van verzekeraars en verkopers bij ziekenhuizen die bezig zijn met contractbesprekingen te inspireren.
Zorginstituut Nederland deed dit onderzoek in het kader van zijn opdracht binnen het programma Passende zorgpraktijken, dat tot doel heeft om sneller meer passende zorg in de praktijk te realiseren. Naast het in kaart brengen van goede voorbeelden van passende zorg, is Zorginstituut Nederland ook verantwoordelijk voor het verbeteren van dialoog en opschaling. Hiertoe moet het Zorginstituut partijen samenbrengen en randvoorwaarden en belemmeringen aanpakken.
Gezamenlijke besluitvorming
In de gepubliceerde handreiking staat het contracteren van gezamenlijke besluitvorming centraal. Gezamenlijke besluitvorming gaat over het gesprek tussen patiënt en arts, en ook over het goed inrichten van de organisatie van zorg en procesafstemming.
Een van de voorbeelden in de handreiking is het Passend behandelplan van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG). In dit plan staat de patiënt centraal en krijgt die behandelopties die passen bij de persoonlijke situatie en voorkeuren. Zo’n passend behandelplan vraagt om een intensieve samenwerking tussen zorgprofessionals, de patiënt en diens naasten, oftewel gezamenlijke besluitvorming.
Voor het contracteren van deze vorm van zorg, is vertrouwen nodig tussen ziekenhuizen en zorgverzekeraars. Het UMCG en zorgverzekeraar Zilveren Kruis zijn erin geslaagd om met wederzijds vertrouwen passende zorg voorrang te geven. Zij hebben meteen een meerjarig contract afgesloten, wat het vertrouwen onderstreept.
Passende zorg contracteren kan nu al
Contracteren is belangrijk om meer passende zorg te leveren in ziekenhuizen. Want als zorgaanbieders en zorgverzekeraars goede afspraken maken, kan meer passende zorg worden geleverd. Het bovenstaande voorbeeld laat zien dat dit nu al mogelijk is.
Om zorginkopers en zorgverkopers snel op weg te helpen bij het kiezen van een passende contractvorm, bevat de handreiking een kort stappenplan dat kan worden gevolgd. Zo hoopt Zorginstituut Nederland de drempel weg te nemen voor passend contracteren.
Vertrouwen en begrip
Uit de praktijkvoorbeelden in de handreiking blijkt dat vertrouwen en begrip essentieel zijn voor passend contracteren. Dat betekent dat er minder moet worden ingezet op productie en prijs, en meer op langdurige samenwerking en wederzijds begrip en vertrouwen. Het Integraal Zorgakkoord (IZA) benadrukt dat deze vorm van samenwerking noodzakelijk is voor de toekomst van de zorg.
Ook ActiZ bepleit dat in het inkoopbeleid van zorgverzekeraars niet de tarieven maar de toekomstbestendigheid van de zorg centraal moeten staan. Vorig jaar riep de branchevereniging zorgverzekeraars op om conform de afspraken in het IZA ‘gelijkgericht’ in te kopen en de voorwaarden op elkaar af te stemmen. Het is belangrijk dat zorgverzekeraars en zorgorganisaties als gelijkwaardige gesprekspartners optreden. Dat is volgens ActiZ onvoldoende het geval.
